Egypte: rondje langs de velden

Gisteren zijn de zonen van Hosni Mubarak, Alaa en Gamal, opgepakt en 15 dagen vastgezet in het kader van het onderzoek over hun corruptie. Uit beleefdheid mocht de oude vader Hosni naar het ziekenhuis. Ik geloof er niets van dat hij, zoals is gezegd door de staatsTV, een 'hartaanval' kreeg. De oude ex van Egypte wordt in de luwte gehouden omdat hij het respect van het leger en veel Egyptenaren geniet. Dat geldt niet voor zijn zonen.

De Moslimbroederschap heeft gisteren zijn derde kantoor in Egypte geopend. Cairo was er altijd al, maar op 29 maart werd een kantoor in Alexandrie geopend, en gisteren in Assioet, de ongekroonde hoofdstad van het zuiden. Op het treinstation werd de Hoogste Gids Mohamed Badie (foto) opgewacht door een grote groep aanhangers. Badie sprak in Assioet over de grote rol van de Broederschap in de revolutie en de strijd tegen corruptie. Het oppakken van Alaa en Gamal Moebarak zijn daarvan natuurlijk de beste bewijzen.

Het blijft kwakkelen met de economie. Er zijn 23 miljoen werklozen, dat is 26%, en die getallen lopen omhoog, niet omlaag. Ik zie in mijn eigen wijk hoe er winkels sluiten omdat het geld op is en veel bedrijven, vooral als de reserves klein zijn, lijden momenteel zwaar. Een golf van ontslagen wordt verwacht de komende maanden. Daarbij gaat het niet alleen om kleine bedrijven. De textielindustrie - van groot belang in Egypte - staat onder zware druk. In de particuliere sector is al een aantal bedrijven gesloten. De grondstoffen - katoen! - kunnen door geldgebrek niet snel genoeg worden ingevoerd. Gisteren werd de nooklok geluid.

De inflatie neemt tegelijk langzaam toe en was 11.5% in maart. Hotels lijden onder een gebrek aan toeristen en zakenlui. En deze maand gaat de waarde van de dollar vast door de 6 Egyptische Pond heen. Nu is die 5.97 LE. En de reserves van Egypte zakken langzaam omlaag; in de zomer is het gedaan met de liqiditeit, zo wordt gezegd.

Het ministerie van financien heeft aan een aantal grote oliebedrijven die in Egypte werken, gevraagd om alstublieft de belastingen een paar maanden eerder te betalen want bij het ministerie van financien wordt steeds meer geschraapt om nog geld te vinden. Deze week gaat een hoge delegatie naar Washington om te spreken over een nieuwe regeling voor de afbetaling van de Egyptische staatsschuld; het liefst ziet Egypte dat een deel van de 3.3 miljard schuld aan de VS wordt vergeven. Maar in Washington wordt nu duidelijk gemaakt dat dit niet gaat gebeuren. Geluiden uit Washington:

• We hebben zelf geen geld
• Zorg maar dat jullie weer een normaal functionerend ministerie van financien hebben
• Zelfs de vaste bijdrage van 1.3 miljard voor het Egyptische leger is niet zeker
• Zorg eerst maar eens dat jullie bewijzen dat je demokratiseert
• Zorg maar dat het met mensenrechten beter gaat

Ja, die mensenrechten. Vanuit de VS is grote kritiek geleverd op de celstraf van drie jaar voor blogger Mikhail Nabil waar ik al eerder over schreef. 'Deeply concerned' zijn de woorden die Mark Toner, woordvoerder van het State Department gisteren gebruikte. Ook niet oninteressant om te vragen wat er met de 5000+ anderen gebeurt die de afgelopen maanden door het leger zijn opgepakt en de cel in gejuind zonder veel proces. Daarbij zitten natuurlijk echte criminelen (die trouwens ook recht hebben op een rechtzaak van iets meer dan 2 minuten) maar hoeveel politieke gevangenen zitten daartussen?

Het Egyptische leger heeft duidelijk gemaakt hoe groot de vrijheid van meningsuiting is. Je mag alles zeggen, maar niet over het leger dat Egypte bestuurt. Onder Moebarak gold diezelfde regel: alles mag gezegd, maar niet over degene die het land bestuurt. In de praktijk heeft vrijheid van meningsuiting precies te maken met het recht om commentaar te leveren op de machthebbers, het gaat niet over de straatsvegers. In Egypte mag je trouwens ook maar mondjesmaat op de Islam commentaar hebben, maar dit nu even terzijde.