dinsdag 30 november 2010

Elsbeth Etty - feministische tang

Elsbeth Etty betoogt vandaag in NRC handelblad dat het huwelijk in gemeenschap van goederen een poging is om de ongelijkheid van man en vrouw te bestendigen. Etty noemt als belangrijkste reden om de automatische gemeenschap van goederen af te schaffen:

Het hoort niet langer de norm te zijn dat vrouwen zich laten onderhouden door een kostwinner in ruil voor huishoudelijke diensten. [Bovendien is de gemeenschap van goederen een ontkenning] dat veel vrouwen tijdens het huwelijk blijven werken [en] dat veel vrouwen hun eigen financiën beheren.

Wat een buitengewoon eigenaardige gedachtegang van die Etty. Gemeenschap van goederen wil zeggen dat de man werkt en niet de vrouw? Als dat zo is, dan lijkt me de vrouw de grote winnaar van die constructie. Maar dat mag niet van Etty, want de vrouwen moeten gaan werken. Maar als ze dan werken en hun eigen financiën beheren, waarom zou dan in het nadeel van de vrouw zijn dat ze in gemeenschap van goederen is getrouwd? Etty lijkt me een feministische tang die op het christelijke varken slaat. Trouwens, niet alleen christelijk. Ze mept hiermee op alle vrouwen. Haar doorgeslagen ideologie is voor niemand goed.

Gemeenschap van goederen betekent dat een man of vrouw die minder werkt dan de partner, of een partner die gewoon een zware baan heeft maar die een lager salaris heeft, gelijkwaardig is in de huwelijksrelatie. En als zo’n relatie helemaal stukloopt, dan hebben beide partijen evenveel rechten op geld en boedel. Het is me werkelijk een raadsel hoe Etty daartegen kan ageren. Staat ze met haar feminisme werkelijk zover van de werkelijkheid van een groot deel van ons volk?

Rechterflank tegen HSV: net moslims zijn het

De rechterflank van de Gereformeerde gezindte wijst de Herziene Statenvertaling (HSV) radicaal af. Ik heb de discussies niet gevolgd, maar het Reformatorisch Dagblad zet de mening van de ‘hoge bomen’ op een rijtje. Sommigen verdienen, naar mijn smaak, veel wind.

Johannes Calvijn noemde de mensheid een ‘afgodenfabriek’. We produceren de ene na de andere afgod, en de rechterflank lijkt met de Statenvertaling (SV) om te gaan alsof het God zelf is. Kritiek erop mag niet; het is boven alle menselijke kritiek verheven. Laat ik nou altijd gedacht hebben dat alleen God volmaakt is?

Ds. J. J. van Eckeveld van de Gereformeerde Gemeenten zegt bijvoorbeeld:
De generale synode besloot dat de Statenvertaling in onze gemeenten de enige vertaling van Gods Woord dient te zijn, omdat we als kerk deze als enige gezaghebbende en meest getrouwe vertaling van Gods onfeilbaar Woord aanvaarden.

Ds. J. Roos van de Gereformeerde Gemeenten in Nederland zegt:
Het is duidelijk dat ons kerkverband zich van deze vertaling distantieert. Wat ik van de HSV vind? Philpot stelde dat ons volk gezegend is met de meest gezonde en bewonderenswaardige overzetting van Gods Woord uit de oorspronkelijke talen, en dat de overzetters bijzonder door Gods Geest verlicht waren.

Ds. A. Kort van de Oud Gereformeerde Gemeenten in Nederland:
We hebben als kerkverband nog niets besloten, omdat hierover niets te besluiten valt. Er wordt niet eens over gedacht om een dergelijke kwade zaak ter discussie te nemen. We wijzen elke gedachte om iets toe of af te doen aan Gods Woord af. Wij hebben de aloude beproefde SV lief. Wij betreuren het ten zeerste dat men, onder het mom van dit authentieke geschrift, een Bijbel invoert waarin afgedaan wordt aan het onvervalste Woord van God. Persoonlijk zie ik deze als een list van de duivel.

Enige gezaghebbende en meest getrouwe vertaling? De meest gezonde en bewonderenswaardige overzetting van Gods Woord uit de oorspronkelijke talen, en de overzetters warn bijzonder door Gods Geest verlicht? De enige vertaling die het onvervalste Woord van God is?

Moslims zien hun Arabische Koran als het enige Woord van God – en een vertaling wordt niet eens Koran genoemd. Allah heeft zich immers alleen in de Arabische taal onthuld? Als in de rechterflank over de Statenvertaling wordt gezegd dat die de ‘enige gezaghebbende’ vertaling is, wordt die effectief behandeld zoals moslims met hun Koran omgaan. Moslims geloven dat de Arabische Koran ongeschapen is en dus eeuwig in de hemel bestaat. Net als God. Een netelig probleem voor moslims die o zo kritisch zijn op christenen die in Drie-eenheid geloven. Zelf geloven ze in wezen in Twee-eenheid. Allah, en de Koran.

En de rechterflank? Die lijken te spreken alsof van eeuwigheid in de hemel de Heilige Viereenheid woont: Vader, Zoon, Heilige Geest - en de onaantastbare volmaakte Statenvertaling. Ik vind dat je dit gerust afgoderij mag noemen.

Het lijkt net of bij de Rooms Katholieke kerk meer rek zit in de traditie dan bij deze Gereformeerde heren, als het om de SV gaat.

Morgen inschrijven Vierdaagse van Apeldoorn 12-15 juli 2011

Morgen begint de inschrijving voor de Vierdaagse van Apeldoorn (12-15 juli 2011). Met vrees in het lijf heb ik me voorgenomen me in te schrijven voor de 4 x 40 km. Tweemaal eerder deed ik dat - beide keren zonder enige training. De eerste keer liep ik het fluitend uit, de tweede keer strompelde ik voort van de pijn in de knieën. Deze keer dus toch maar goed trainen.

Zin om mee te doen? Ds Rik Bikker overweegt al om mee te hoor, twitterde hij me. Misschien kunnen we er een 'oecumenische wandeltocht' van maken. Goed voor lijf en leden.


zondag 28 november 2010

De negerchauffeur van de Wegwijsbeurs

Om wat te ontspannen lees ik een boekje van Willy van der Heide – uit de Bob Evers serie. Uitgave van Uitgeverij de Eekhoorn. Vroeger had ik veel boekjes van die serie, en toen ik onlangs op de Wegwijs Beurs was, werden ze op grote schaal goedkoop aangeboden. Is Bob Evers een refo dan? Zou je niet denken.

Heerlijk nostalgisch om Een Overval in de Lucht te lezen. Maar o wee, ik schrik op uit mijn ontspannen avontuur met Bob. Politiek helemaal niet correct! Nu was Willy van der Heide (in werkelijkheid heet hij Willem van der Hout) politiek ook helemaal niet correct in de Tweede Wereldoorlog, dus wat kan je verwachten. De schrijver schiep de eerste delen van de Bob Evers boekjes in de gevangenis, omdat hij tijdens WOII als collaborateur werd gezien. Maar ook als je dat weet, wat ik lees doet pijn aan mijn ogen...

Onze helden zijn in de Kalahariwoestijn neergestort, en dan komt er een anto aan met een witte man, en als chauffeur een ‘inboorling’. Die wordt ook de ‘negerchauffeur’ genoemd, en een paar regels verder de ‘inlandse chauffeur’. En een paar regels verder weer de ‘neger' en de ‘neger-chauffeur.’

Heerlijke ontspanning, zulke boekjes. En dat er meer zo over denken bewijst dat dit boekje aan zijn 29ste druk toe is. Maar voor de 30ste druk, kan dat racisme er niet even uitgehaald? En eigenaardig, in de jaren '70 las ik dit helemaal niet als racisme. Nu zijn we misschien wat sensitiever op dit gebied?

zaterdag 27 november 2010

Kinderen zijn zo fijn en ik mis ze

Even de loftrompet over mijn dochters. Heerlijke meiden zijn het. Vandaag krijg ik zo'n lief kaartje van Superman van Rosemarie (foto)... Roos studeert in Utrecht en woont in Zeist, en dat is 3400 kilometer ver :-( en dat voelt soms best ver. En Stephanie met haar Jouke-Thiemo wonen in Den Haag, ook best ver vanaf Cairo :-( en ook dat voelt even ver.

Maar nog een paar weken en het roedel komt naar Cairo! Hoera! Wat een feestweken gaan we krijgen met elkaar!

Hans Hillen: CDA is nu een conservatieve partij

CDA-minister van defensie Hans Hillen vertelt vandaag in De Volkskrant dat het CDA nu is aangeland waar hij het graag ziet: het is nu een conservatieve middenpartij. Daardoor is het CDA gearriveerd waar CDU/CSU in Duitsland al zit. „De Beierse CDU/CSU heeft de prachtige slogan ‘Laptop und Lederhosen’. Aan de ene kant de traditie, aan de andere kant de toekomst. Dat spreekt mij aan.” (citaat via ANP bij RefDag)

Wat voor leus zou het CDA dan kunnen hebben? Wie denkt even mee?

Twitter en Traditie?
Computer en Klompen?
Media en Merklappen?
Merklap en Laptop?
Kouseband en bandbreedte?

Stilte voor de verkiezingsstorm?

De straten zijn rustig in Egypte. Kandidaten voor het parlement zullen vandaag hun laatste pogingen wagen om kiezers te trekken. Geld wordt onder deuren doorgeschoven in enveloppen met foto's van kandidaten daarop, beloften worden gedaan dat Egypte een hemels paradijs wordt als het land zich maar aan de wetten van de Islam houdt, en de overheid heeft bij voorbaat 1000 van zijn meest radikale tegenstanders gearresteerd om problemen te voorkomen. De straten hangen vol met verkiezingsposters. (zie foto, in Alexandrie. Met dank aan Washington Post)

Alles is klaar voor de verkiezingen van zondag - en we weten nu al dat 80% van het parlement zal worden bevolkt door heren die achter de junta van President Hosni Moebarak staan. En dat is belangrijk, want in 2011 vinden nieuwe presidentsverkiezingen plaats. Hoewel? Het zou me niets verbazen als het parlement volgend jaar zal besluiten dat verkiezingen onnodig zijn. Ik zie de taferelen in het parlement al voor me, uitgezonden op nationale TV. De oppositie van 20% is dan voldoende 'bewerkt' en zal met de rest van de ja-knikkers in het parlement roepen: 'Wij zijn het volk, wij willen Moebarak, verkiezingen zijn niet nodig! Bi-ruh, bi-damm, nafdiek ye Moebarak! Met onze ziel en ons bloed offeren we onszelf aan u, Moebarak!'

vrijdag 26 november 2010

'Mossad stimuleert rellen tussen moslims en christenen in Egypte'

Kopten protesteerden deze week in Cairo tegen pogingen van de overheid om de bouw van hun kerk te stoppen. Bij rellen vielen twee doden en tientallen gewonden. De voorzitter van de Commissie voor Buitenlandse Zaken van het parlement, Dr Moestafa el-Fiqqi (foto) weet wie er achter zit: De Mossad, de geheime dienst van Israel natuurlijk. En de Mossad zit ook achter de recente onlusten tussen moslims en christenen. Israel wil immers de veiligheid en de stabiliteit van Egypte ondermijnen?

El-Fiqqi moet wel een groot denker zijn. Hij deed zijn uitspraken gisteren, op een conferentie bij Al-Shams Universiteit.
Het is heel duidelijk dat Westerse vingers de capaciteit van onze natie ondermijnen en hun voordeel willen halen uit de verkiezingstijd om hun plannen uit te voeren. Ze willen de veiligheid en de stabiliteit van Egypte ondermijnen. Het is bijna zeker dat de Mossad bij deze gebeurtenissen betrokken is. De Staat heeft van doen met gevaarlijke gebeurtenissen die niet zouden hebben plaatsvinden zonder interventie van buitenaf, die door Israel wordt geleid.

Het zou zoveel nuttiger zijn als de Egyptische overheid dit soort complete onzin voor zich zou houden, om te erkennen dat het zelf een serieus binnenlands probleem heeft. Maar dat erkennen, dat zou de eer van president Moebarak en van diens metgezellen ondermijnen. Kan niet natuurlijk. Problemen komen altijd uit het buitenland. Je zou toch wensen dat deze struisvogelpolitiek eens ophoudt.

Bovendien is de uitspraak van El-Fiqqi olie op het vuur van moslims die al vaker roepen dat de Kopten hulp van de Zionistische entiteit krijgen. Dat wakkert de problemen enkel aan. Is het gek dat zelfs de Kopten zich nu tegen hun overheid verzetten?

Arme Roosevelt. Het komt door dat chromosoompje...

We zitten net gezellig buiten in de tuin met een Engels-Egyptisch echtpaar en hun kroost, komt onze kat Roosevelt naar buiten, met een kleverige rug en poten... Met een geur van sojasaus om zich heen. Met een verbeten blij bekje lacht Justine als een boer met kiespijn. Haar arme Roosevelt.

O nee... Suzie? Waar is Suzie? Dochtertje Suzie van die kennissen van ons heeft een verkeerd chromosoompje dus kan het ook niet helpen. Ze heeft de fles Sojasaus (merk: Tai Hua, product of Singapore) uit onze koelkast gesnaaid en er de kat mee gezalfd. Fles bijna leeg. Bedankt! O ja, en intussen was ze ook bezig aan de tomaten.

donderdag 25 november 2010

Spanning in Egypte over parlementsverkiezingen

De uitslag van de verkiezingen a.s. zondag, daar ligt geen Egyptenaar van wakker. Behalve misschien een aantal kandidaten van de diktatoriaal heersende Nationale Demokratische Partij (NDP). In sommige distrikten hebben zich diverse kandidaten van die ene partij aangemeld. Als je in het parlement komt, hoef je geen belasting meer te betalen, dus erg handig voor de Grote Jongens. Maar de algehele uitslag zal niemand verbazen. Ongeveer 70% van de zetels zal gaan naar de NDP, ongeveer 20% naar kandidaten met de nestgeur van de Moslim Broederschap, en de rest naar 'onafhankelijke' kandidaten of een enkele vertegenwoordiger van de Wafd partij. Maar niemand gelooft dat de stemmen eerlijk worden geteld. Buitenlandse waarnemers mogen er niet bij.

Egypte kent een districtenstelsel als Engeland. Wil je in een district winnen, dan moet je minstens 50% van de stemmen hebben, dus op 5 december is er een tweede ronde van stemmen, in die districten waar niemand nu 50% haalt. De twee beste kandidaten mogen dan om de zetel strijden. Door het districtenstelsel is in elk geval zeker dat geen enkele Kopt en geen enkele vrouw in het parlement wordt gekozen. President Moebarak mag persoonlijk een paar mensen aanwijzen die een zetel gedoneerd krijgen, en hij zal dan een paar Kopten en vrouwen benoemen.

Niks spannends aan, zou je denken. Wel dus. Want de meeste Egyptenaren hebben intussen zo'n bloody hekel aan de corruptie, het stemmen stelen, de diktatuur, de politie die erop los ramt, de martelingen in de politiecellen, dat de sfeer bijzonder onaangenaam kan worden zondag. En dan zijn gisteren ook de Kopten in Cairo nog begonnen met vechten tegen de politie. Dat is zeldzaam, want hoewel de Kopten hun overheid minachten vanwege de stelselmatige discriminatie, zien ze in de diktator Moebarak nog altijd een laatste verdediging tegen de islamitische diktatuur, die ze nog minder willen. Maar het lijkt of onder Kopten de terughoudendheid ook is afgesleten. Teveel bloedbaden, branden, discriminatie. Teveel minachting van de overheid en de samenleving voor de Koptische minderheid.

Dus zal de militaire junta zondag op grote schaal de batallions soldaten en politie op de belangrijke punten van de stad posteren, goed zichtbaar en lekker zwaar bewapend. Zodat ieder die het waagt om relletjes te trappen, ongenadig kan worden aangepakt. Hoe lang men zich daar nog door laat afschrikken, dat is de grote vraag die bij iedereen hier speelt.

Adventpreek voor morgen en zondag online

Zo, preek klaar. Nou ja, altijd nog last-minute aanpassingen, maar toch. 2400 woorden. Niet slecht, een kwartiertje. Gaat over Jesaja 2 - het omsmelten van zwaarden tot ploegscharen - en Mat 24 - hoe die toekomstverwachting ons vandaag beinvloedt. Geen calculaties en ook geen achterover leunen, maar ... lees maar zelf: HIERO de pdf

De Oost-Palestijnse Archipel

Voor de liefhebbers van een maritieme visie op de Oost-Palestijnse Archipel, hier een kaartje van hoe die eilandengroep eruit ziet momenteel. Dat laat goed zien waarom de eilandbewoners enige moeite hebben met de Israelische nederzettingen en het wegennet dat de eilandengroep onbestuurbaar en machteloos maakt.

De stilte in het midden van de storm

In december zullen de dagelijkse lezingen van de Keltische Gebeden gebaseerd zijn op een boek over Russische woestijnheiligen en de stilte die ze zochten en zoeken in hun 'poustinia' (zie foto) om daarin God te vinden. Hier een sample - als dat bevalt, doe dan in december mee met de duizenden mensen wereldwijd die deze Keltische Gebeden gebruiken! www.keltischegebeden.nl

"Het lijkt vreemd om te zeggen, maar wat de moderne mens kan helpen om antwoorden te vinden op zijn eigen raadsel en dat van hem in wiens beeld hij geschapen is, is stilte, afzondering – in één woord, de woestijn. De moderne mens heeft deze dingen meer nodig dan de kluizenaars van vroeger. Als we getuigen zijn van Christus op de werkvloer van vandaag hebben we stilte nodig.

Als wij altijd beschikbaar zijn, niet alleen lichamelijk maar ook meevoelend, met sympathie, vriendschap, en grenzeloze naastenliefde, hebben we stilte nodig. Om blijmoedig en aandachtig gastvrijheid te kunnen geven, niet alleen van huis en voedsel, maar ook van hoofd en hart, lichaam en ziel, hebben we stilte nodig.

Ware stilte is het zoeken van een mens naar God. Ware stilte is als een brug die een ziel, die God liefheeft, bouwt door de donkere, angstaanjagende geulen van het eigen brein, de vreemde afgronden van verleiding, de peilloze diepten van zijn eigen angsten die de weg naar God belemmeren.

Ware stilte is als woorden van minnaars. Want alleen liefde kent haar schoonheid, vervulling en volkomen vreugde. Ware stilte is een omsloten tuin waar alleen de ziel zijn God kan ontmoeten. Het is een verzegelde fontein die hij alleen kan openen om de oneindige dorst van de ziel naar hem te lessen."

woensdag 24 november 2010

Die bevrijdende Adventsverwachting

Deze zondag begint de Adventstijd – de periode in het kerkelijk jaar waarin christenen stilstaan bij hoe Israel naar zijn Messias verlangde; en waarin we ook stilstaan bij onze verwachting van de terugkomst van die Messias, Jezus Christus. Deze zondag staat in onze kerkdienst Jesaja 2:1-5 centraal:
1 Dit zijn de woorden van Jesaja, de zoon van Amos; het visioen dat hij zag over Juda en Jeruzalem. 2 Eens zal de dag komen dat de berg met de tempel van de HEER rotsvast zal staan, verheven boven de heuvels, hoger dan alle bergen. Alle volken zullen daar samenstromen, 3 machtige naties zullen zeggen: ‘Laten we optrekken naar de berg van de HEER, naar de tempel van Jakobs God. Hij zal ons onderrichten, ons de weg wijzen, en wij zullen zijn paden bewandelen.’ Vanaf de Sion klinkt zijn onderricht, vanuit Jeruzalem spreekt de HEER. 4 Hij zal rechtspreken tussen de volken, over machtige naties een oordeel vellen. Zij zullen hun zwaarden omsmeden tot ploegijzers en hun speren tot snoeimessen. Geen volk zal nog het zwaard trekken tegen een ander volk, geen mens zal meer weten wat oorlog is. 5 Nakomelingen van Jakob, kom mee, laten wij leven in het licht van de HEER.

Wat een heerlijke hoop, dat er een dag komt waarop er geen oorlog meer is. Waarop alle wapens worden veranderd in werktuigen tot welzijn van de mensen. Waarop alle volken hun heil zullen zoeken bij God en diens Woord.

Wat moet het dodelijk hopeloos zijn om te denken dat de wereld altijd zo doorgaat als die nu is. Een bestaan dat niet uitmondt in iets beters, lijkt me buitengewoon deprimerend. Dat is werkelijk doelloos. En als er geen doel is, dan is het gedaan met de moraal, vrees ik. Nihilisme loopt uit op de grootste ellende.

Maar ook het idee dat de wereld alleen anders wordt, als we dat met onze eigen handen doen, is vreselijk. Dan is er wel een doel – een betere wereld – maar ook dan vrees ik voor de arme mens. Wie niet meedoet aan het Grote Doel staat de verbetering van de wereld in de weg. Zulke mensen, daar hoef je toch geen rekening mee te houden? Die kan je beter wegmaken. Zie waartoe dit heeft geleidt de afgelopen eeuwen.

Christenen zien uit naar een toekomst waarin God zelf gaat ingrijpen. Jezus Christus, die de wereld schiep, en die ons door het leven draagt, staat ook aan het eind op ons te wachten. Wie zo’n verwachting heeft, wil ook vandaag al leven in het licht van die heerlijke toekomst. Vandaar dat Jesaja zijn volk oproept:
Nakomelingen van Jakob, kom mee, laten wij leven in het licht van de HEER.

De adventsverwachting zorgt dus als het goed is niet voor luie christenen, of voor mensen die berusten in alle ellende van vandaag. Wetend dat alleen God alles nieuw kan maken, en levend bij diens Woord, zijn ze vandaag al aanwezig als vredestichters. Wie die toekomstdroom heeft, kan niet anders dan nu al in die ‘droom’ leven.

Hoeveel is het leven van een Kopt waard?

Vanmorgen is een Kopt gedood en tientallen zijn gewond in gevechten met de politie. Die braken uit toen 150 Kopten [ik zei eerder ten onrechte 2000] in Giza demonsteerden omdat de overheid de bouw van hun kerk heeft laten stilleggen. Machines mogen niet meer in de buurt van de kerk-in-aanbouw komen, omdat er geen toestemming voor de bouw zou zijn. De kerk zegt dat het wel degelijk de nodige permissies heeft. Volgens de Egyptische autoriteiten zijn 93 van de demonstranten opgepakt.

De politie gebruikte traangas om het protest op straat uiteen te jagen, maar gezien de doden en gewonden zal iets meer dan alleen traangas zijn gebruikt. De Kopten, een minoriteit in Egypte die ongeveer 6% van de bevolking uitmaakt, demonstreerden in de buurt van het kantoor van de gouverneur van Giza. Dat is ongehoord in Egypte, waar de Kopten meestal zwijgzaam zijn, en als ze al demonstreren doen ze dit meestal op het terrein van hun kerken. Nu werden, naar verluid, molotov cocktails gebruikt door de Kopten.

Dat deze groep Kopten de straat opging was vanwege de acties van de overheid tegen hun kerkbouw, maar de spanningen tussen Kopten en moslims zijn momenteel in het algemeen ook hoger dan we hier lange tijd hebben meegemaakt. Voor veel Kopten is de maat vol; ze verwijten hun overheid dat die niet genoeg doet tegen de haat in de media tegen de Kopten noch tegen de regelmatig voorkomende incidenten van aanslagen, brandstichtingen en andere intimidaties.

Voor Egypte komt deze nieuws escalatie wel erg slecht uit; er zijn al veel spanningen in het land vanwege parlementsverkiezingen aanstaande zondag. In dat verband zijn meer dan 1000 aanhangers van de oppositie, vooral leden van de Moslim Broederschap, opgepakt. Velen in dit land vrezen voor geweld op de dag van de verkiezingen. We weten in elk geval zeker dat zondag leger en politie met miljoenen mannen zichtbaar en gewapend zullen klaarstaan.


maandag 22 november 2010

Aan traditie kan toch niemand ontsnappen?

Nog wat zitten peinzen over traditie, en hoe sommige 'moderne' of 'postmoderne' christenen zich daar zo fel tegen afzetten. Is dat wellicht vooral door een eenzijdige kijk op wat traditie is? Ik kan me dat goed voorstellen. Als traditie niks anders is dan dingen doen op een bepaalde manier omdat dit altijd zo gedaan is, ja, dan kan ik me inleven in verzet ertegen. Maar dat is helemaal niet de kern van traditie, hoewel je van sommige traditionalisten soms wel de indruk krijgt. Alsof het echt wat uitmaakt of je een paar kaarsen meer of minder op het altaar in de kerk zet. En alsof een goede ouderwetse liturgie de wereld zal redden.

Laat me een andere visie op traditie geven. Die begint bij het bijbelse concept van koinonia: community, gemeinschaft, gemeenschap. En bij de God die zich van oudsher bekend maakt als JHWH, God van Abraham, Isaak en Jacob, en later als Vader van Jezus Christus. Godskennis, leert de bijbel, wordt bij uitstek opgedaan in het hart van deze familiaire gemeenschap van gelovigen. Dat is geen individualistische kwestie, en ook niet een kwestie van met een (bijbel-)boekje in je eigen hoekje zitten. De bijbel maakt ontegenzeglijk duidelijk: God huist in zijn huis, de Kerk, en daar is hij te vinden. Niet in het gebouw, maar in de gemeenschap.

Het geloof in God en de dienst aan God hebben in de families van Israel en later in de familie van de Kerk vorm gekregen. En die families hebben van generatie op generatie doorgegeven aan hun nakomelingen wat God in hun midden heeft gedaan. Daarin speelt de Levende God, aanwezig als Vader, Zoon en Heilige Geest, de centrale rol.

Het volk Israel en de oude Kerk hebben hun voornaamste ervaringen met God, onder diens leiding, op Schrift gesteld - en daar putten wij nog steeds uit. Die Schrift is de canon, het richtsnoer voor ons geloven als gemeenschap. Maar onderdeel van ons collectieve geheugen zijn ook de herinneringen aan de familieleden uit het verleden. Hoe die dingen deden, wat ze geloofden, hoe ze dat geloof vierden. Dat hoeven we niet klakkeloos na te doen, maar of we het willen of leuk vinden of niet is niet het belangrijkste - belangrijker: het is onze familie! (Ja Protestanten, dus ook alles wat in de kerkgeschiedenis gebeurde tussen het jaar 313 en 1517 is 'onze' geschiedenis, onze familie, onze traditie!)

Traditie is de collectieve herinnering van onze voorouders en hoe die God hebben leren kennen, met daarin de woorden van God centraal. Zulke familietraditie is nooit dood, saai of dom. Het is de levende relatie met de God van onze voorouders die we met elkaar vieren, die we ook zelf genieten, en waarover we spreken met een volgende generatie. Dat doorgeven van die familietradities is 'de traditie'.

'Vrije kerk, los van traditie, heeft de toekomst...'

Via Oneway.nl lees ik dit berichtje, een ander geluid dan wat ik hier meestal op mijn blog laat horen :-) :
De vrije kerk, los van oude tradities en van de staat, díe heeft de toekomst, stelde dr. Nigel G. Wright, rector van Spurgeon’s College in Londen. Hij was vrijdag in Apeldoorn aanwezig tijdens een vergadering van Nederlandse baptisten. „Wat vroeger de minder­heidskerk was, wordt steeds meer een meerderheidskerk.”

Ik ben nieuwsgierig wat meneer Wright bedoelt met de gedachte dat "wat vroeger de minderheidskerk was, [...] steeds meer een meerderheidskerk [wordt]." Je bent meerderheid of je bent dat niet, lijkt me. 'Steeds meer' een meerderheid worden, is dus een vreemde uitspraak.

Ik vermoed dat Wright doelt op de situatie in Engeland; vandaar zijn verwijzing naar 'los van de staat', want de Anglicaanse kerk aldaar heeft nog immer de vorstin als hoofd van de kerk. Daar hebben we in Egypte voorlopig geen last vast - onze president Moebarak is niet het hoofd van enige kerk en lijkt daar vooralsnog niet voor te porren. We hoeven hem ook niet trouwens.

Kijk even verder dan Engeland, neem de hele wereld in je vizier, en je ziet dat kerken die niet 'vrij' zijn en zich wel aan 'oude tradities' houden, wereldwijd veel meer mensen in de kerkbanken krijgen dan de 'vrije kerken'. Dus wel even eerlijk blijven, Mr Wright. In het oude, stervende Europa is meer interesse voor 'vrij' en 'zonder traditie' dan in de levende, groeiende, enthousiaste Global South.

'Vrije kerken, los van traditie'. Het zal best dat die in Europa populairder blijken te zijn dan 'onvrije' (?) kerken met tradities. Dat past wonderwel mooi bij het postmodernisme, dus zal aantrekking hebben op sommigen.

Maar vreemd genoeg, juist veel christenen die ongegeneerd postmodern wensen te zijn, worden neo-monastiek en lijken een oude vorm van christendom te genieten die verdacht traditioneel lijkt te zijn. Maar gewoon deel uitmaken van zo'n instituut kerk gaat dan weer te ver, naar het lijkt. We willen vooral vrij zijn en zelf bepalen wat voor tradities we prettig vinden. Niet de traditie bepaalt [ompaalt] mij, maar ik bepaal de traditie. Keep dreaming, zo werkt dat niet...

En zo klinkt 'vrije kerken, los van traditie' me verdacht anthropocentrisch in de oren. Het gaat niet om de eer van de Schepper, maar om ik, mij en mezelf. Ik zelf bepaal hoe ik mijn leven en mijn geloven inricht. Ik bepaal zelf wat ik geloof, en hoe ik dat beleef. Vrij, ongebonden. Niet als dienaar, niet als volgeling. Ik bepaal het zelf, een ander heeft mij niks te vertellen.

zondag 21 november 2010

Komend weekend preken over wederkomst

Niemand weet wanneer die dag en dat uur zullen aanbreken, ook de hemelse engelen en de Zoon niet, alleen de Vader weet het. [...] Weest dus waakzaam, want jullie weten niet op welke dag jullie Heer komt. [De] mensenzoon komt op een tijdstip waarop je het niet verwacht. (Mt 24:36,42,44)

Dit tekstgedeelte (Mt 24:36-44) is vrijdag en zondag mijn uitgangspunt om over de wederkomst van Christus te preken. Ik zal de nodige tijd besteden om mensen te waarschuwen tegen het idee dat we globaal de tijd kunnen weten op grond van bijbelse profetie. Als Jezus het al niet wist, hoe zouden wij het wel weten? 'Blasfemie' noemen William Barclay en Michael Green in hun besprekingen van dit gedeelte, de pogingen van dispensationalisten om de data van de toekomst in kaart te brengen. 'Jullie weten NIET', zegt Jezus. Wat een hubris dus om te zeggen: wij weten WEL.

Ook de Zoon weet het niet? Die woorden van Jezus werden door Arianen in de strijd geworpen als argument tegen de gedachte dat Vader en Zoon gelijk zijn. Maar Trinitariers zijn niet van gisteren... Jezus spreekt hier over zichzelf in zijn hoedanigheid als vleesgeworden zoon van God... die dus ook mens was. Neen, Jezus wist niet alles. Hij was naast God ook echt mens. Het feit dat hij naar het toilet moest regelmatig is evenmin een argument tegen zijn goddelijkheid. Of dat hij moest niesen, dat hij moest eten, etc.

Dezelfde Mattheus die citeert dat Jezus zegt dat zelfs de Zoon het tijdstip van de wederkomst niet weet, citeert in Mt 11:27 deze woorden van Jezus: 'Alles is mij toevertrouwd door mijn vader.' Er is niets dat de Vader weet, dat de Zoon niet weet, anders kon Jezus het niet over 'alles' hebben.

In 1996 woonde ik in Nederland, en op een nacht jatte een Marokkaan mijn laptop uit mijn huis. Je weet dat er dieven zijn - maar ik was zo dom mijn achterdeur open te laten staan. Laptop weg, geen geld terug van verzekering. En de Marokkaanse bende die later werd opgepakt bestond uit minderjarige jochies. Geeneens de genoegdoening van straf!

Je weet dat er dieven zijn, maar je kan niet stoppen met slapen en leven. Toch moet je wel waakzaam zijn en zorgen dat je de deuren goed op slot hebt... En geen waardevolle dingen voor het grijpen neerzet.

Hoe bereiden we ons voor op de komst van de Heer die de datum van zijn komst niet heeft bekend gemaakt? Niet door toch te puzzelen en te rekenen met de bijbel als spoorboekje. Wel door gewoon door te gaan met ons werk, net als de mensen om ons heen. Maar door intussen in ons hart helemaal voorbereid te zijn. Levend en werkend alsof er nog eeuwen volgen, en tegelijk alsof de Heer elk moment kan komen. Met een hart dat in vuur staat voor Hem, met een levenstijl die tot eer is van God, met het Woord van God op onze tong.

Zoiets gaat mijn preek worden.