maandag 31 januari 2011
Meer dieven
Ik had een afspraak voor een interview bij Uitgesproken VARA, maar ik ben uiteindelijk niet opgebeld. Wellicht waren de lijnen bezet.
Wereldomroep: Nederlandse priester blijft
Dit stuk verscheen vanmiddag op de site van de wereldomroep.
------------------------------------
Jos Strengholt woont al 20 jaar in Egypte. Oud-journalist Strengholt is in Caïro priester bij de Anglicaanse kerk. 'Hier weg? Een goede herder laat zijn kudde niet in de steek.'
Afgelopen nacht sliep Jos Strengholt (51) naar eigen zeggen als een roos. 'Het klinkt eigenaardig maar ik heb me in lange tijd niet zo veilig gevoeld. Ik keek naar buiten en zag dat de burgerwacht inderdaad op straat stond en toen kon ik rustig naar bed.'
Wassenaar
Strengholt woont samen met zijn vrouw en hun 17-jarige dochter in een buitenwijk van Caïro. Hun oudste twee kinderen studeren in Nederland. Een soort Wassenaar, zo duidt hij zijn buurt. Zijn straat grenst aan een armere wijk.'Het maakt deze dagen weinig uit waar je woont. Een vriend van mij in een duurdere wijk, heeft juist veel meer last van de chaos dan ik.'
Sinds de onrust staan ’s nachts op alle hoeken van zijn straat burgerwachten. Die kwamen er op last van het leger maar ook gewoon omdat de bevolking het zelf veiliger vond.
'Uit alle flatjes en straten zijn mannen gekomen, bewapend met messen en knuppels. Op sommige plaatsen hebben ze zelfs hele schema’s gemaakt, met 4 uur op en 4 uur af. Elke avond stoken ze een vuurtje waar ze omheen gaan staan. Af en toe roepen ze naar de volgende straathoek, waar ook weer burgerwachten staan, of de boel daar nog veilig is.’
Buitenlander
Zelf hoeft Strengholt niet ’s nachts de straat op. De Egyptenaren vinden hem te oud voor dit werk. Maar belangrijker nog, hij is een buitenlander en die moeten worden beschermd. 'Ook al woon ik hier 20 jaar, ik blijf hier altijd een buitenlander. Af en toe roepen jochies op straat uit aardigheid 'meneer, welkom in Egypte', en dan denk ik, ja jongens ik ben hier al langer dan jullie.'
Overdag zijn de burgerwachten niet nodig, zegt Strengholt, want dan is het stil op straat. 'Ik blijf veel binnen, met mijn vrouw en dochter. Toevallig hebben we ook nog twee gasten, Nederlandse meisjes van 18 die hier op bezoek zijn, en samen hangen we wat rond.'
Weg uit Egypte
Af en toe komt er iemand langs om afscheid te nemen. Gisteren nog kwam een Amerikaanse vriend op bezoek om te vertellen dat hij toch maar naar huis gaat. Ook veel Nederlanders vertrekken, zegt Strengholt.
'Ik vermoed dat dit komt omdat de scholen dicht zijn. Alle buitenlandse leraren zijn door hun werkgevers gesommeerd Egypte te verlaten. Tsja, als er toch geen school is en de spanningen lopen hier op, dan kunnen ze net zo goed naar huis met hun kinderen.'
Nederlandse ambassade
Zelf is hij absoluut niet van plan om naar Nederland te gaan. De Nederlandse ambassade heeft hem wel gebeld met de mededeling dat ze hem 'in overweging wilden geven om te vertrekken'. 'Het was bijna komisch zoals ze dat verwoordden. Ik denk dat ze het gevoel hebben dat ze ons toch iets moeten zeggen. Dus doen ze het maar heel vaag.'
Maar ook dat telefoontje kan hem niet over de streep trekken om zijn koffers te pakken. 'In mijn kerk komen Egyptenaren en buitenlanders. Als zij in de penarie zitten, wil ik niet weg. Een Egyptenaar die langskwam, zei me dat hij dat mijn aanwezigheid bijzonder wordt gewaardeerd. Het klinkt misschien een beetje raar om dat nu te zeggen, maar het geeft me ook krediet als dit straks allemaal weer voorbij is.'
Zijn vrouw vertrekt wel zaterdag naar Nederland, maar die reis had ze al maanden geleden gepland. Zijn dochter, zegt hij, hoeft ook niet meteen weg. Waarmee hij maar wil zeggen dat het echt niet zo gevaarlijk is in Caïro als men denkt.
Dichte winkels
Toch ziet zijn leven er deze dagen wel wat anders uit. De winkels zijn bijvoorbeeld dicht omdat ze door hun voorraad heen zijn. Gelukkig kon Strengholt nog even flink kunnen inslaan zodat ze de komende twee weken geen knagend gevoel van honger zullen hebben. .....
(lees hier verder)
Dieven opgepakt
Veel van de burgerwachten hebben vuurwapens. Iets wat niet gek is, redelijk wat mensen hebben thuis een pistool of geweer. Wat wil je in een land met 2 miljoen veiligheidstroepen (politie+leger) in een corrupt regime.
Tenslotte: ik ben net geïnterviewd door de Telegraaf, morgen staar er waarschijnlijk een kort stukje in over ons. U kunt zodirect om 20:25 ook kijken naar Nederland 2: Uitgesproken VARA of tussen 23:00 en 00:00 luisteren naar Radio 1.
Faruq Hosni ontslagen
Op straat is het rustig. Het is donker en de buurt wordt weer bewaakt door de jongemannen met vuurkorven en knuppels. Ik werk door aan wat preken die ik nog moest schrijven. Vandaag heb ik ook wat benzine kunnen vinden voor de auto. De voorzieningen staan dus niet volledig stil.
Op politiek gebied kan ik niet veel melden. De minister van cultuur, Faruq Hosni, is zojuist ontslagen en vervangen door een militair. Deze flamboyante man (mensen schelden hem hier uit voor homosexueel, in Arabische landen een erge belediging) was al lang zeer impopulair. Dat hij vervangen is toont maar weer aan dat de veranderingen die Moebarak doorvoert weinig voorstellen. Hij zet enkel wat goede vrienden op hogere posities.
Ik was blij verrast dat mensen op twitter aanboden om bij te dragen aan de telefoonrekening en hoge voedselprijzen ;) Dat kan natuurlijk altijd, via 553582011 tnv JM Strengholt te Soest. Maar maakt u zich geen zorgen, ik blijf hoe dan ook voorlopig doorbellen om u op de hoogte te houden.
Geen treinen meer op chaotisch station
Maar nu over het station: Het station in Caïro wordt al een paar maanden gerenoveerd. Net als bij Rotterdam CS rijden te treinen ondertussen gewoon door. In Rotterdam klagen mensen veel dat er nog maar 1 tunnel onder de perrons open is, vergeleken met wat er allemaal mis is met het station hier in de stad stelt het niets voor. Een maand terug ploeterden we met honderden reizigers tegelijk door meters smerig zand, om vervolgens met koffers en al over steigers heen te klauteren. De stations moesten worden overgestoken via geïmproviseerde bruggetjes (planken die griezelig lang waren voor de dikte van het hout.) Het had wel wat weg van een stormbaan. Enfin, dat station is nu dus dicht.
Leuk: kaartje van de stad
In het zuiden: onze buurt, noord-west: grootste demonstraties en ambassade, oosten: gigantische moderne wijken, met school van mijn dochters.
View Cairo op dit moment in a larger map
De reden dat Moebarak niet eerder een vice-president koos
De nu gekozen vice-president is overigens aanzienlijk intelligenter dan Moebarak zelf, een teken dat Moebarak wanhopig is. Zojuist is ook een nieuwe van BuZa aangesteld. De president lijkt zoveel mogelijk mensen uit het leger macht te willen geven. Dit komt volgens mij voort uit 1) het feit dat Moebarak zelf een legerman is, dit is wat hij kent. 2) een poging van Moebarak om de legerleiding voor zich te winnen. Of dit lukt is de vraag.
Weer een rondje door de buurt gemaakt, wat ik zag was dit: Bij het politiebureau waarover ik eerder berichtte staan nu 6 legertanks. Heb even met de soldaten geposeerd voor een foto, vonden ze wel leuk. Er was overigens geen politie te bekennen. De wijk is verder rustig. Er is groente en fruit verkrijgbaar, we hebben direct wat ingeslagen. De prijzen zijn wel verdubbeld sinds vorige week. Niet gezond in een economie waar een zeer groot deel van het inkomen naar primaire levensbehoeften gaat.
Van een Amerikaans gezin dat we kennen blijven de ouders in het land maar ze hebben wel hun zoontje op het vliegveld gezet. Veel andere buitenlanders vertrekken wel, ondanks de relatieve rust.
Vanmorgen zag ik ook een interessant inteview met Nagui Sawiris - de rijkste man van het land - een multimiljardair. Hij is overigens een koptische christen en zijn soort mensen versterkt onder de lokale bevolking het idee dat de kopten ondanks hun enorme minderheid veel van de macht in het land hebben. Enfin, de man uitte op tv kritiek op de zakenmensen die het land nu verlaten. Hij betuigde zijn steun aan de demonstranten. Weer een klap in het gezicht van Moebarak.
Personeel ambassade naar het Marriot
Gisteren kwam Alexander Weissink (Business News Radio, Financieel Dagblad) even buurten. Hij stond al lang op het Tahrir-plein en moest even berichten doorbelllen. Was wel gezellig. Daarna ging hij weer snel terug naar Tahrir.
Voor vandaag is een algemene staking afgekondigd door de demonstranten. De effectiviteit kunt u vergelijken met een staking op 2e kerstdag: er is toch al niemand die werkt. Los van deze oproep werd het vuil vandaag wel opgehaald door de Zebballeen. Slim, want op de 1e van de maand halen ze altijd hun geld op. Voordat ze dat krijgen moeten ze natuurlijk wel even werken.
Vandaag beginnen de berichten van vrienden die het land verlaten binnen te stromen. Zojuist kwam er een volgeladen auto van een bevriend gezin voorrijden, ze wilden even afscheid nemen. De Nederlandse ambassade heeft opdracht gekregen het personeel te verhuizen naar het Marriot hotel, dat op het eiland Zamalek ligt, de duurste buurt van de stad waar veel ex-pats wonen.
Ik ga zodirect de wijk in om zien hoeveel winkels er open zijn en of ze iets verkopen. Als ik terug ben nog een berichtje.
[rectificatie: ik schreef 1260 volgers, het waren er maar 1250]
zondag 30 januari 2011
Morgen weer polite op straat? Ik betwijfel het
Zoals u inmiddels hopelijk begrepen heeft: sinds vrijdagnacht is er geen politie meer te bekennen geweest in de stad. De politiemensen hebben hun uniform niet aangetrokken. Na een kortstondige chaos heeft de bevolking zichzelf georganiseerd om hun eigen huis en haard te beschermen. Een mooi iets: na jaren sukkelen met een zeer omvangrijke en zeer corrupte politiemacht kunnen mensen zelf iets doen. Ik vind het erg mooi hoe veel jongens hier op de hoeken van de straat staan met hun knuppels en vuurtjes. In sommige straten zijn barricades opgezet om het gespuis buiten te houden.
Maar morgen gaat dit veranderen, volgens persbureau Reuters. De politie zou dan weer op straat verschijnen om hun taken, zoals het regelen van het verkeer (ook dat doen burgers nu), weer op zich te nemen. De politie is echter onverminderd trouw aan Moebarak, en daarmee uitermate impopulair bij het volk. Niemand zit op hen te wachten. Ik neem de berichten dus met een korreltje zout. Er zullen vast wel wat agenten verschijnen maar ik betwijfel of ze een rol van belang zullen gaan spelen.
In de buurt is net zoals de afgelopen dagen aardig wat geweervuur, afentoe hoor ik zelfs machinegeweren. Het is nog lang niet rustig.
ElBaradei kiest goed moment
Het leger en de luchtmacht
Dit gaat nog wel even duren
Rustige nacht gehad, redelijk geslapen
zaterdag 29 januari 2011
Alom gehate politie is onzichtbaar aanwezig
Totale instorting van het land dreigt, hoop rust op leger
Wat doet het leger?
Burgerwacht en vice-president
Wat nieuws uit Alexandrie
De avondklok is weer ingegaan
Kan nog steeds niet op internet, ik bel berichten door naar Nederland
Situatie nu: hamsteren en plunderen
Zaterdagochtend
Gisteravond was het zoals ik zei aardig onrustig in onze rustige buurt. In de Maadi club (sportclub voor redelijk rijke Egyptenaren) op 10 minuten loopafstand, is zowel binnen als buiten hard gevochten. Na 12 uur keerde de rust terug.
Op het Sawarez-plein, ook vlakbij, staat een vernielde politie-truck.
Er staan nu tanks van het leger bij het politiebureau wat eerder ingenomen was door demonstranten. De grote vraag is nog steeds welke kant het leger zal kiezen. Het is niet onwaarschijnlijk dat het leger voor het volk kiest als de demonstranten de komende tijd voldoende sterk blijken.
Schattingen van de bevolking: dodentallen lopen ver in de tientallen, alleen in Alexandrie zijn er 23 doden bericht door kennissen daar.
Mubarak's toespraken van gisteren worden door vrijwel niemand serieus genomen. Men heeft goed door: als hij nu al erkent dat het echt serieus is, dan kunnen we onze zin echt wel krijgen, de bevolking heeft bloed geroken. Vanmiddag zullen de demonstraties dus waarschijnlijk gewoon op volle kracht doorgaan.
De communicatie-blokkades zijn minder hevig geworden, mobiele telefoons werken weer. Internet (ook via mobiel) nog niet.
De hartelijke groeten en we houden u op de hoogte.
vrijdag 28 januari 2011
De avond van de 28e
donderdag 27 januari 2011
Morgen preken temidden van chaos van Cairo
Kort na afloop van de dienst vindt op 100 meter van de kathedraal een demonstratie plaats. Niemand in Cairo kan meer aan de troebelen ontsnappen. Morgen bij het uitgaan van de moskeeen, rond 1 uur locale tijd, begint de heisa. Dan vermoed ik overigens alweer thuis te zijn, om via de moderne media te volgen wat zich hier in Egypte voordoet.
Moslim Broederschap doet morgen mee met demo's in Egypte
Dr Saad al-Katatni, ook een topman van de Broederschap, zegt dat de opstand tot nu toe succes heeft omdat het om de wil van het hele volk gaat. Zo nodig zal de Broederschap sterk aanwezig zijn op straat, heeft hij toegezegd, terwijl hij ook meldde dat het niet nodig is voor de Broederschap om in de demonstraties een leidende rol te spelen.
Volgens Katatni moet de overheid wel gehoor geven aan de eisen omdat dit de eerste protesten van deze omvang zijn sinds de revolutie van 1952. Hij noemde de huidige regering 'zwak'. De Broederschap kreeg nogal wat kritiek de afgelopen dagen omdat ze zich afzijdig hield van de demonstraties.
Mohammed ElBaradei vandaag in Egypte terug
Dat hij nu terugkeert is een enorme steun voor de protesten. De deelname van ElBaradei zal ongetwijfeld voor veel meer steun voor de protesten gaan zorgen, en onderstreept het niet-religieuze karakter van de acties.
Het aantal doden ten gevolge van het protest en het ingrijpen van de politie is gestegen tot zes.
Velen vragen zich af waarom de regering en president Moebarak zo onzichtbaar blijven. Naar verluidt geeft de zoon van Moebarak, Galal, vandaag een interview.
Egypte: Persoonlijke impressies (1)
Opvallend bij de demonstraties de afgelopen 48 uur, was het gehalte hoog opgeleiden die meededen. Het is juist die middenklasse die vol woede zit; het gaat om universitair geschoolde mensen die ooit de hoop op een goed bestaan hadden, maar die weten dat de kans op een normaal betaalde baan gering is.
Neem nou Hany, een keurig nette gereformeerde jongeman, iemand die geen vlieg kwaad doet. Hij deed mee aan de eerste grote opstand tegen het regime Moebarak, en glom van trots. Hij was op Tahrir en had het gevoel dat hij voor het eerst in zijn leven gewoon eerlijk heeft laten weten dat hij van zijn land houdt, maar niet van de gerontocraat met de onderdrukkende, martelende, corrupte politie en leger die hem in het zadel houden.
Of die evangelische man, Sherif, die treurig is omdat hij van zijn vrouw niet mocht gaan demonstreren. Om dat te compenseren struint hij, net als honderdduizenden andere Egyptenaren, de hele dag het internet af voor nieuws, foto’s en filmpjes van de opstand. Die stuurt hij naar iedereen in zijn adresboek, omdat wat nu gaande is hem hoop geeft. Hoop dat het volk eindelijk zelf kan spreken. Want wat geen verkiezing in Egypte ooit voor elkaar kreeg, heeft de opstand van Tahrir en elders wel gedaan: het heeft de mensen in Egypte het gevoel gegeven dat ze een stem hebben. En dat wat de overheid ook voor draconische maatregelen neemt, ze zich niet langer laten overstemmen.
Dit verscheen vandaag in het Nederlands Dagblad
Donderdag van meer protest in Egypte
Hoe lang houdt de politie in Egypte dit vol? Hoewel er veel van die onderontwikkelde jongens in Cairo en de andere steden rondlopen, zijn ze nu al twee dagen in touw. Wanneer gaat leger ingrijpen? Ik vermoed dat de overheid dat zo lang mogelijk wil uitstellen, maar als vandaag weer her en der in Cairo en daarbuiten wordt geprotesteerd, kan het moment niet lang uitblijven.
Durft de staat het aan om vrijdag alleen op zijn politie te vertrouwen? Als rond 1 uur de moskeeen leeglopen en miljoenen mannen de straten op stromen, ontstaat er dan een massaal protest? En krijgt dit dan een islamitische aspect?
Opvallend tot nu toe is het seculiere karakter van de demonstraties. Wat mij betreft is dat hoopvol. Er is blijkbaar een ander alternatief dan alleen het oude regime of een islamitische staat. Over oud gesproken, president Hosni Moebarak - naar verluid toch al een zieke man - schijnt de afgelopen twee nachten niet te hebben geslapen. Misschien toch wat onder de indruk van de protesten die hem oproepen om zijn koffers te pakken en naar Saoedie Arabie te gaan?
Maar niet op de feiten vooruit lopen. Vandaag een nieuwe dag. 1000 demonstranten zijn de afgelopen dagen gearresteerd; waar zijn die? Hoeveel klappen en meer hebben die opgelopen? En straks, om een uur of 2 hier in Cairo, gaan de demonstraties vast weer verder.
woensdag 26 januari 2011
Situatie in Suez ernstiger dan Cairo
Hoe politie in Egypte omgaat met een Britse journalist
Zit Moslim Broederschap achter rellen in Egypte?
Waarom is dit zo? Je zou toch denken dat de Broederschap, die grote aantallen sympathisanten telt (misschien wel 25% van de bevolking) nu zijn kans schoon ziet. Ik vermoed dat de voorzichtigheid van de Broederschap samenhangt met de volgende zaken:
- Ze willen eerst zien of de 'opstand' kans van slagen heeft, want ze willen niet het risico nemen mee te doen aan een mislukte poging tot verandering van regime.
- De reden waarom ze niet aan een mislukte poging willen meedoen, is denk ik omdat de Broederschap weliswaar illegaal is, maar wel bovengronds wordt getolereerd. Het kan nu dus gewoon functioneren met kantoren, media, woordvoerders, etc. Meedoen met een mislukte opstand betekent 100% zeker dat de Broederschap zwaar zal worden onderdrukt.
- De Broederschap wil op zeker spelen en wacht liever op de komende presidentsverkiezingen om dan te zien of ze een kandidaat kunnen steunen die voor verandering van regime zorgt. Dat hoeft geen kandidaat van de Broederschap te zijn, maar wel iemand die democratisering en sociaal-economische verandering voorstaat.
- Broederschap heeft altijd beweerd dat het via onderwijs van het volk de samenleving wil islamiseren, niet door een revolutie die met geweld gepaard gaat. Ik ben niet naief, maar heb de indruk dat dit een serieuze keuze is van de Broederschap.
- tenslotte, misschien wel aan de basis van al het voorgaande, de Broederschap is tot op de botten een middenklasse-organisatie. Het heeft zijn aanhang sterk onder kleine winkeliers en leraren. Vooral voor die winkeliers is een disruptie van de economie door een problematische revolutie echt ongewenst.
Dat de regering van president Hosni Moebarak beweert dat de Moslim Broederschap de aanstichter achter de huidige troebelen is, is niet toevallig. Daarmee lijkt te worden gezocht naar buitenlands 'begrip' voor de harde hand. Wie wil immers een islamitische revolutie in Egypte? Maar het is ook een poging om juist de seculiere volksmassas die nu worden aangesproken door de opstand, te doen besluiten om niet mee te doen. Want ook die lui willen geen islamitische revolutie. Hoewel momenteel de haat jegens het regime zo groot is, dat volgens mij geen van de demonstranten zich erg bekommert over de toekomst. Ze willen vooral af van de huidige corrupte kliek.
Meer demo's in Egypte
Bij Tahrir plein in Cairo wordt weer gedemonstreerd door kleine groepen. Politie schiet traangas. Bij Vakbond van Journalisten stand-off, met massa politie en paar honderd demonstranten. Minstens 300 lui gearresteerd sinds gisteren. Velen vermist. Zie arrestaties op filmpje hier
****
16:16 uur, Cairo time. Dat is 15.16 uur in Nederland:
In Alexandria is een grote demonstratie gaande bij de grote Ibrahim Moskee daar, zegt een vrind in die stad. En in Cairo is een demonstratie gaande bij het syndicaat van journalisten, in het centrum van de stad, waarbij de politie traangas gebruikt.
Facebook en Twitter zijn geheel uit de lucht - hoewel voor Facebook veel jongelui van een VPN gebruik maken.
Egypte houdt de adem in
Politie in burger is massaal op straat en in de koffiehuizen om een oogje in het zeil te houden. Die heren zijn zo makkelijk herkenbaar dat hun aanwezigheid in elk geval een waarschuwing is aan oproerkraaiers. Bij het ministerie van informatie en op andere plaatsen in de binnenstad wemelt het van de vrachtwagens vol politie, klaar om de straten op te gaan.
Demonstraties worden verwacht op de terreinen van Cairo University, Ain Shams University hier in Cairo, en Assiut University in, jawel, Assiut.
Intussen is Twitter voor een groot deel lamgelegd, en de websites van oppositiekranten als Dustur en Badiel liggen plat. Het hele internet werkt traag als stroop in Egypte. Het is wel duidelijk dat de overheid er veel aan gelegen is om te voorkomen dat demonstreren een trend wordt.
Hoe het er nu voor staat in Egypte
Vanmorgen vroeg verjoeg de politie de duizenden demonstranten in het centrum van Cairo door, zoals verwacht, hard op te treden. Met traangas en rubber kogels werden de demonstranten verjaagd; naar verwachting zullen ze zich vandaag hergroeperen.
De dames en (vooral) heren moeten even slapen, en ik verwacht dat rond 1 uur vanmiddag de menigten weer gaan groeien. De politie werd gisteren verrast door het grote aantal demonstranten; dat zal ze vandaag niet weer gebeuren, vermoed ik.
Woensdag en donderdag zijn uitgeroepen tot dagen van 'algemene staking' door de demonstranten. Het lijkt dat de Moslim Broederschap daar ook achter is gaan staan; het heeft de oproep op zijn website vermeld. Opvallend vind ik overigens dat de demonstraties geen religieus gehalte lijken te hebben. Als vandaag en morgen meer demontraties plaatsvinden en er inderdaad wordt gestaakt door velen, vermoed ik dat vrijdag, na het middaggebed, wel eens een veel grotere nationale demonstratie kan losbarsten. Die zal dan vast ook een meer religieus karakter krijgen. Maar nu ga ik koffie dikkijken :-) en daar houd ik me liever niet mee bezig. Eerst maar eens zien wat er vandaag gaat gebeuren. Misschien moet ik mijn preek voor vrijdag en zondag nog wat aanpassen.
dinsdag 25 januari 2011
Veelzeggende fotos uit Egypt - Tahrir bij nacht
Morgenochtend op BNR - business nieuws radio
Duizenden demonstranten hebben zich op de straten in centraal Cairo geposteerd, en velen zeggen daar vannacht niet weg te gaan. Naar ik hoor wordt eten en drinken naar die lui gebracht, en fastfood restaurants geven zelfs gratis eten. De Egyptenaren die ik spreek hebben allemaal enorme sympathie voor de demonstranten.
Een woordvoerder van de overheid - vreemd genoeg, van het ministerie van buitenlandse zaken, Hossam Zaki, vertelt op CNN dat de politie vandaag op straat was om de demonstranten te beschermen. Nota bene! Een van de soldaten is om het leven gekomen, zegt hij, nadat een demonstrant hem op zijn hoofd sloeg. Ik hoorde van anderen dat die man onder de voet werd gelopen.
Wat staat Egypte te wachten? Meer?
Opvallend is dat ik niet heb gemerkt dat de demonstraties een 'islamitisch' gehalte hadden vandaag. Het was een algemeen protest tegen een president die al 30 jaar aan de macht is. En tegen de politie met zijn martelpraktijken. Iedereen hier houdt de adem in: gaat dit morgen door? Zullen de aantallen demonstranten dan groeien?
Via het telefoonsysteem van de staat werkt Twitter nu niet, geloof ik. Via de mobiele telefoon kan ik nog wel twitteren. Egyptische bloggers klagen dat hun blogs zijn geblokkeerd. Het lijkt of de overheid zo bezorgd is voor meer verzet, dat het de sociale medianetwerken probeert te hinderen.
Gregorius 1.4: Geestelijk leider moet innerlijk sterk zijn
Boek van Pastorale Regels
DEEL 1: Betreffende de kwalificaties van degene die tot een positie van geestelijk leiderschap komt
Para 1: zie hier
Para 2: zie hier
Para 3: zie hier
Paragraaf 4: Het toezicht op anderen kan de concentratie van het denken verstoren
Vaak, als het de taak van toezicht [op anderen] uitoefent, wordt het hart verdeeld door tegengestelde zorgen en de [pastor] is dan niet in staat om zich aan eenduidige zaken toe wijden omdat het denken verward en verdeeld is door vele dingen. […] En altijd, wanneer het wordt afgeleid door ongepaste zorgen, wordt het [hart] ontledigd van gezonde inwending vrees. Het wordt gericht op het regelen van externe zaken en, terwijl het alleen zichzelf veronachtzaamd, weet het hoe het alles moet overwegen behalve zichzelf. Als het denken zich meer betrekt bij wat nodig is aan uitwendige zaken, is het als een man die zo druk bezig is met een lange reis dat hij vergeet waarheen hij gaat. Als gevolg daarvan vervreemdt het denken zich zo van zelfonderzoek dat het lijdt en niet meer weet in welke mate het dwaalt. […]
Dat is het gevaar van geestelijk leiderschap. De aandacht gaat zoveel uit naar de mensen die hulp nodig hebben, dat we ons eigen hart veronachtzamen. Door drukte kan je zelfs niet meer in staat zijn je eigen hart goed in ogenschouw te nemen en te beoordelen.
Vaak, als veel middelen ter beschikking staan en veel kan worden gedaan om de leken onder de indruk te doen zijn, verhoogt de ziel zichzelf in gedachten en he troept daarmee de toorn van de Rechter over zich af, hoewel geen openlijke zonden zijn begaan. Degenen die berecht zit van binnen en wat van binnen zit, wordt geoordeeld. Derhalve, als we delinkwenten zijn in het hart, zijn anderen niet in staat te zien wat we doen, maar we zondigen in de aanwezigheid van de Rechter. […]
Het gebrek aan innerlijk geestelijk leven is geen kleine kwestie. En zeker als je van binnen trots ontwikkeld over hoe je anderen kunt bijstaan, is God als rechter aanwezig. Anderen zien niet wat zich in je hart afspeelt, maar God wel. Gregorius laat vervolgens zien hoe God Nebukadnazar oordeelde omdat die trots was op het Babylon dat hij had gebouwd. Daarmee waarschuwt hij kerkleiders die trots zijn op hoe ze ‘hun’ kerk bouwen.
[Met] deze voorbeelden veroordelen we niet het [ambt] van gezag maar we versterken het hart dat is verzwakt door het verlangen daarnaar. Want niemand die onvolmaakt is moet de positie van geestelijke leiderschap verkrijgen, net zoals iemand die wankelt op vlakke grond zijn voeten niet op een klif zetten.
Het streven naar leiderschap is niet verkeerd, maar wie daarnaar streeft, moet wel een volmaakt iemand zijn. Volmaakt uiteraard niet in absolute termen, maar wat betreft de zaken die Gregorius ter sprake heeft gebracht. Zo iemand moet dus niet trots maar nederig zijn, en zo iemand moet veel tijd (blijven) besteden aan het onderzoeken en in God doen groeien van het eigen hart. Hij moet in staat zijn zich niet door de zorgen voor het pastoraat te laten overweldigen.
Hoe kan je met goed verstand het Evangelie geloven?
Voor wie interesse heeft, hier de preek.
Vandaag veel demonstraties in Egypte aangekondigd
maandag 24 januari 2011
Teo van der Weele Rooms Katholiek geworden
Verrassend? Nou, nee. Op 11 september 2009 trof ik hem in Cairo - zie mijn blogpost van toen. Hij vertelde toen dat hij vaak 'stiekum' naar een Roomse kerk in Harderwijk ging, maar ik mocht er beslist niks van zeggen. 'Er zijn er maar een paar die dit weten.' Nu is hij dus uit de kast.
Katholiek Nederland zegt: :
Vooral de katholieke visie op het menselijk lijden, op de eucharistie en op de rol van het kerkelijk leergezag brachten hem ertoe rooms-katholiek te worden. “De inhoud van mijn geloof is in de kern niet veranderd. Het is wel verdiept en verbreed. In de praktijk ben ik al jaren ‘innerlijk’ rooms-katholiek. Ik kies er nu voor om ook als r.k.-gelovige naar buiten te treden.”
Teo gaat vaak naar Oostenrijk voor pastorale training aan kerkleiders daar. Hij vertelde me vorig jaar dat hij eens met een groot probleem zat, en dat hij er niet uitkwam. Ten einde raad keerde hij zich naar een iccon van Maria, en zei: 'Maria, moeder van de Heer, kan je nou niet een goed woordje doen bij Hem, zodat dit probleem wordt opgelost...' Teo keek me doordringend aan (dat kan hij goed) en zei: 'Jos, ik heb nog nooit zo snel een gebedsverhoring meegemaakt.'
De Kopten zijn er klaar mee
De koptische christenen in Egypte zijn het zat. De felle reacties op de aanslag bij een kerk in Alexandrië laten zien dat zij het laatste restje vertrouwen in hun overheid kwijt zijn.
Peter Doorakkers
“Na 20 jaar in Egypte schrik je niet meer zo van een aanslag, maar dit was wel een erg grote.” De Nederlander Jos Strengholt is anglicaans priester. Op het moment van de aanslag was hij in Alexandrië, waar hij les moest geven. “Familieleden van mijn tolk waren getroffen, en alle christenen die ik ontmoette – een stuk of vijftien – waren volledig van de kaart. ‘We moeten wat doen’, vonden ze, maar wat moet je in zo’n geval?”
‘Meer boosheid’
Vrijdagavond ontplofte net na middernacht een autobom bij een koptische kerk in Alexandrië, waar juist de Mis voor Oud en Nieuw was afgelopen. Er vielen zeker 21 doden en ruim 90 gewonden. Wie achter de aanslag zit, is nog onduidelijk. De regering sprak in eerste instantie van buitenlandse daders – een gebruikelijke stap om de aandacht van binnenlandse problemen af te leiden. De politie verrichte een aantal arrestaties en zoekt de daders in lokale fundamentalistische kringen. Op Nieuwjaarsdag kwam het onder meer in Alexandrië en Cairo tot confrontaties tussen enerzijds kopten en anderzijds politie en moslims. De rellen illustreren de veranderde houding onder de kopten. Zij hebben het vertrouwen verloren dat de Egyptische overheid hen kan beschermen. “Het is opvallend dat in de voorgaande maanden veel bozer en demonstratiever werd gereageerd bij incidenten”, merkt Strengholt op. “Bij de begrafenis van de slachtoffers waren er zelfs tijdens de eredienst spreekkoren te horen tegen president Moebarak.”
‘Slordigheid’
Sommige kopten verwijten de politie dat zij zich kort voor de aanslag van de kerk terugtrok. Op het moment van de ontploffing zouden zich niet meer dan drie soldaten en één agent bij de kerk hebben bevonden. Strengholt gelooft echter niet in een complot. “Ik vermoed dat de afwezigheid te maken heeft met de gebruikelijke slordigheid van werken.” Toch begrijpt Strengholt de grieven van de kopten wel. Zij eisen niet alleen bescherming tegen aanslagen, maar willen ook dat er iets gedaan wordt aan hun positie als “tweederangsburgers” in Egypte. “Na een aanslag wordt steeds gezegd: ‘Een goede moslim doet dit niet’, en ‘dit is een aanslag tegen de hele natie’. Er wordt nooit gezegd: ‘Een moslim pleegde een aanslag op kopten.’ Ze mogen zelfs geen slachtoffer zijn.”
‘Verdeel en heers’
Negentig procent van de christenen in Egypte is koptisch-orthodox. De kleine christelijke gemeenschappen, waaronder Strengholts anglicaanse Kerk, worden door de overheid “voortreffelijk behandeld”, zegt hij. “Dat hoort bij haar verdeel en heers-politiek.” Toch geven de incidentele aanslagen ook hem “een onbehaaglijk gevoel. Als is het maar één stevige aanslag per jaar, die herinnert je er wel aan dat er groepen zijn die ons christenen weg willen hebben. De boodschap is elke keer ‘Wij willen jullie niet.’ Veel Moslims praten over christenen als buitenlanders. Zij weten soms niet eens dat er al kopten in Egypte waren voordat de islam er was. Voor veel moslims is de aanwezigheid van de kopten een permanente boodschap dat het islamiseringsproces nog niet is voltooid, en dus dat de Islam in Egypte nog niet succesvol is. Bovendien staat in artikel 1 van de grondwet dat wetten gebaseerd moeten zijn op islamitische regelgeving. Er worden regelmatig wetten aangepast aan richtlijnen van de islam”.
‘Zakken vullen’
Dat de Egyptische overheid haar koptische burgers niet goed beschermt, komt volgens Strengholt omdat zij “tussen de hamer en het aambeeld” zit. “De overheid heeft maar één doel: haar eigen zakken vullen. Daarvoor is het het best als het rustig en stabiel is in het land. Als dictatuur is ze afhankelijk van een zekere goodwill onder de bevolking. Als het regime – dat toch al niet populair is – de kant van de christenen kiest, krijgt het de meerderheid tegen zich.”
Gregorius 1.3: minacht tegenspoed, vrees voorspoed
Boek van Pastorale Regels
DEEL 1: Betreffende de kwalificaties van degene die tot een positie van geestelijk leiderschap komt
Para 1: zie hier
Para 2: zie hier
Para 3: Over de last van geestelijk leiderschap: elke tegenslag moet geminacht en alle voorspoed gevreesd
[Hoe] groot is de last van leiderschap. [Wie] ongekwalificeerd is [moet zich niet] snel op het terrein van geestelijke leiding begeven om daardoor anderen door zijn lust naar status verloren te doen gaan. Dit wordt door Jakobus vroom verboden als hij zegt: ‘Mijn broeders, laat niet velen van u meesters worden.’
Hiermee vat Gregorius de eerste twee paragrafen van zijn boek samen. Hij vervolgt:
De Middelaar tussen God en de mensheid, die de kennis en het begrip van hemelse geesten overstijgt en die in de hemel regeert van voor het begin van de tijd, schuwde het om een aards koninkrijk te nemen. Aldus staat geschreven: ‘Jezus derhalve, toen hij wist dat ze zouden komen om hem te grijpen en hem koning te maken, vluchtte de bergen in om alleen te zijn.’ Wie zou in staat zijn geweest de aarde zo volmaakt te regeren dan hij die zou hebben geregeerd over de onderdanen die hij zelf had geschapen? Maar hij verscheen niet alleen in het vlees om ons te verlossen door het lijden maar ook om ons te onderwijzen door zijn voorbeeld, waarbij hij zichzelf als voorbeeld aanbood voor wie hem volgen. Hij wilde geen koning worden; in plaats daarvan ging hij vrijwillig naar het kruis. Hij ontvluchtte de heerlijkheid van de verhoging die hem werd aangeboden. Hij koos in plaats daarvan de straf van een schandelijke dood zo dat zijn volgelingen ook zouden leren om te vluchtten voor het applaus van de wereld, om haar terreur niet te vrezen, om tegenstand te waarderen omwille van de waarheid, en om in vrees afstand te doen van welvaart.
Wat een prachtig voorbeeld voor geestelijke leiders schetst Gregorius hier. Jezus is ons voorbeeld, die niet voor welvaart of populariteit koos, maar voor het kruis. Die levensstijl is het voorbeeld voor een ieder die leiding wil geven in het Koninkrijk van God. Met health and wealth heeft goed christelijk leiderschap dus niets te maken, aldus Gregorius.
Toen Gregorius zijn pastorale adviezen schreef, zo tegen het eind van de zesde eeuw, was de periode van vervolgingen van de kerk lang voorbij. (Hoewel die met de Islam, 40 jaar later, weer zou beginnen!) Er was een zo nauwe band ontstaan tussen kerk en het 'christelijke' bestuur van het Romeins/Byzantijnse Rijk, dat de kerkleiders, als populaire opinieleiders, vaak ook een grote politiekerol speelden. Hoe makkelijk dus om ook de macht en de weelde te gaan genieten.
Goed advies voor de welvaartspredikers van onze tijd, lijkt me. Welvaart is waar Gregorius speciaal voor waarschuwt:
Deze laatste zorg [dat is, welvaart, JMS] corrumpeert het hart vaak door trots, terwijl tegenslagen het juist reinigen door lijden. In de ene [situatie] wordt de ziel hovaardig; in de andere (zelfs als de ziel soms hovaardig is), vernedert [de ziel] zichzelf. In de ene vergeet de mens wie hij is; terwijl in de andere hij. zelfs tegen zijn zin, wordt teruggeroepen tot wie hij is. Opnieuw, [in een staat van welvaart] zelfs voorgaande goede werken worden vaak verwoest; terwijl [in de staat van tegenslagen] lang bestaande fouten worden gereinigd.
Tegenslag is dus een belangrijke leerschool voor het hart. Voorspoed is niet goed voor de ziel, aldus Gregorius.
Gewoonlijk wordt het hart, in de school van de tegenslag, onderworpen door discipline; maar als iemand opklimt naar een positie van geestelijk gezag, verandert het hart onmiddellijk door een staat van opwinding die samengaat met de ervaring van heerlijkheid. [...]
Gregorius illustreert dit vervolgens met voorbeelden van de koningen van Israel: Saul en David. Gregorius laat dus zien dat het voor het hart beter is om met tegenslag te maken te hebben dan met voorspoed. Wie dus in een positie van geestelijk ambt terecht komt, moet erg uitkijken, want hij komt terecht in een uiterst verleidelijke situatie. Weet waar je aan begint.
Anno 2011 hoeven we in Nederland (of in Egypte) niet bang te zijn dat we als kerkleiders teveel politiek macht hebben. Dat de pastorale rol, en de besturende rol over kerkelijke goederen, corrumperend kan werken, is duidelijk: misbruik in pastorale relaties en financiele zelfverrijking zijn een gevaar voor kerkleiders, en dat vooral in kringen waarin de gezalfde spreker zich een schare persoonlijke volgelingen weet te trekken zonder dat er structurele checks and balances zijn.