Leven met mijn huishoudster is erg oneervol

Gedeelte uit het boek dat ik over Egypte schrijf. Hier iets uit hoofdstuk 7, dat geheel over onze huishoudster en haar gezin zal gaan.

Laila is 42 jaar oud, ontdekte ze een jaar geleden. Ze had altijd gedacht dat ze twee jaar ouder was, maar omdat ze haar geboorteacte uit haar geboortedorp in de Delta nodig had, ontdekte ze dat ze twee jaar langer te leven heeft dan ze dacht! Niet dat Laila dat zelf kon lezen – ze is analfabeet. Cijfers op haar mobiele telefoon lezen gaat haar trouwens wel prima af. Zonder de moebail kan geen analfabeet in Egypte leven.

Laila 17 jaar was, moest ze van haar vader trouwen met Mahmoud. Een net meisje doet dat dan natuurlijk, in elk geval 25 jaar geleden. Dat huwelijk is zeer succesvol vanuit de procreatieve optiek. Laila wierp vijf dochters, en tenslotte, op het nippertje, toch ook nog Mohammed. Sindsdien kent iedereen haar als Oemm Moehammad, moeder van Mohammed. Wij blijven haar hardnekkig Laila noemen. Verder schijnt het huwelijk een tranendal; regelmatig horen we de afkeuring die Laila over haar man uitspreekt. ‘Hij is een slappe vent, en doet niks. Alles komt op mij aan.’

Voorlopig dieptepunt van het huwelijk was, voor zover wij weten, dat Laila haar man een paar jaar geleden het huis uit zette. We waren zeer verrast, vooral omdat dit ingaat tegen alle stereotiepen van mannen en vrouwen in Egypte. Wekenlang mocht Mahmoud niet terugkomen. De hele affaire had voor Laila nog slecht kunnen aflopen ook, want ze mag dan in huis de broek aanhebben, de flat is wel eigendom van haar man. Dat hij bereid was het huis te verlaten bewees voor Laila des te meer zijn slapheid. En dat is het probleem dat ze met hem heeft. ‘Hij doet niks in huis. Hij gaat elke avond naar het café om te roken. Hij betaalt zelfs nergens voor. Ik betaal alles.’

Voor Laila’s echtgenoot is het leven ook niet makkelijk, en dat beseft ze. Hij verdient met zijn harde werk in een fabriek van elektronica in Helwan de helft van wat Laila met een betrekkelijk makkelijke baan in het laatje brengt. Buitenlanders betalen nu eenmaal steevast teveel voor hun huishoudsters en als de nood aan de man is, springen we, samen met een ander Nederlandse gezin voor wie Laila werkt, vaak financieel bij. Voor de eer van Mahmoud is het zeer moeilijk te pruimen dat Laila de gezinszaakjes financieel veel beter weet te regelen dan hij kan.

Alleen langdurige bemiddeling door de familie maakte dat Laila welwillend weer opschoof en een plek in het bed aan Mahmoud gaf. Dat had beslist niet met liefde te maken, maar meer met de eer van de familie. Ze had bovendien ook wel medelijden met hem, want ze besefte terdege hoe oneervol zijn leven is, met zijn vrouw als de commandant op het schip.