Jezus leert zijn discipelen een ‘standaardgebed’, het Onze Vader. (Mat 6:9-13)
Hij leert ze een gebed met Amen te eindigen. (Mat 6:13)
Jezus stelt het avondmaal (Eucharistie) in. (Mat 26:17-30 met 1 Kor 11:23-26)
De eerste gemeente volhardde in de leer, in gemeenschap, in breken van brood en gebeden. (Hand 2:42) Je mag dus denken dat deze aspecten altijd een rol spelen in de manier waarop christenen hun erediensten vieren. Dat blijkt ook wel uit het hele Nieuwe Testament.
De gemeente zong ook liederen. We zien dat in het boek Handelingen, maar ook in een tekst als Filippenzen 2:6-11 of 1 Tim 3:16, wat waarschijnlijk liederen waren – of vroege geloofsbelijdenissen? De oude kerk gebruikte in de liturgie Psalmen, hymnen (lofzangen) en geestelijke liederen. Dus: bestaande liederen uit het ‘Joodse’ liedboek, en nieuwe liederen. (Ef 5:19)
De eerste gemeente gebruikte in de eredienst lezingen uit de Joodse Heilige Schriften en er werden in de bijeenkomsten brieven van apostelen voorgelezen.
Verder, 1 Kor 11-14 zit bomvol aanwijzingen voor de inrichting van de eredienst, waarop ik een andere keer zal ingaan. Belangrijk vanuit liturgisch oogpunt lijken me in elk geval de verzen 1 Kor 14:33 en 40. Paulus wil dat er orde is, geen wanorde. Hij komt dus met een aantal gedragsregels voor de eredienst. Daar is 1 Kor 14 helemaal op gericht.
Ik denk dat we er gerust van kunnen uitgaan dat de zegenbedes die Paulus aan het eind van zijn brieven gebruikt, ook heel gebruikelijk waren als slot van de erediensten. En datzelfde lijkt voor de hand te liggen voor de openingen van zijn brieven.
Het bijeenkomen op de eerste dag van de week was de norm? (zaterdagavond, na de sabbat dus) Hand 20:7, 1 Kor 16:2)
op een rijtje:
Onze Vader-gebed
Andere gebeden
Amen zeggen
Psalmen
Liederen
Avondmaal
Gemeenschap met elkaar en God
Preken
Oude Testament
Apostolisch onderwijs / brieven
Formele zegenbedes
Formele openingen
DANKZIJ OPMERKINGEN ELS: Vrede en orde
OEPS: hoe kan ik de DOOP vergeten als entree tot de gemeente
DANKZIJ MARTIN VAN DE MAREL: ja hehe... de collecte natuurlijk
Misschien kan je me helpen? Waar zie ik ze vliegen? Wat voor liturgische elementen zie jij in het Nieuwe Testament? (Ik bedoel nu NIET welke liturgische elementen uit het Nieuwe Testament zijn OVERGENOMEN in de huidige liturgie, maar welke liturgische elementen reeds in de gemeenten van het Nieuwe Testament bestonden of leken te bestaan..)
4 opmerkingen:
Het belangrijkst wat ik in 1 Kor l1 14 lees, is dat het tot stichting (opbouw van geloof) van de ander. De enige keer dat er staat: sticht alleen zichzelf, is als Paulus het over spreken in tongen heeft. En dat is negatief bedoeld. (spreken in tongen zonder vertaling doe je alleen voor jezelf, daar heeft de ander niets aan)
God is geen God van wanorde, maar van vrede (er staat niet: orde) Vrede gaat veel verder dan orde, denk ik. Wanorde geeft onrust. Een liturgie hoeft natuurlijk niet zo vast te staan dat zelfs de liederen en gebeden al vast staan, maar je kunt ook op de tijd dat er gebeden wordt iemand of meerderen uit de gemeente laten bidden, zo ook met liederen opgeven of een getuigenis geven.
Els
Inderdaad, je kunt creatief met allerlei tijden in de liturgie omgaan en meer mensen aan het woord laten.
Tot ik vanmorgen 1 Kor 14 weer eens ter hand nam was mijn reactie bij vers 33 ook standaard: het tegengestelde van wanorde is vrede, niet orde.
Maar ik heb me vanmorgen bekeerd. Als Paulus een paar verzen verder zijn thema over 'vrede' in de gemeente afsluit (vs 40), gebruikt hij echt het woord... ORDE! kata Taxin = in orde.
Een gemeente is net als een gezin: orde geeft rust en vrede, wanorde geeft onrust of chaos. Dus orde is goed.
Els
Ik kreeg ergens een beetje de indruk dat je naar het onderscheid tussen low church en high church toe wilde, maar ben niet meer zo zeker. Als ik deze opsomming lees kan ik me deze elementen prima voorstellen in een low church setting (dat was bij de opsomming n.a.v. Openbaring wat lastiger). Wordt, als je liturgie, zo breed opvat het hele betoog niet een beetje een open deur? Of wil je juist aantonen dat veel mensen een aversie hebben van het woord liturgie terwijl ze er eigenlijk zelf ook aan doen?
Een reactie posten