Egypte: grenzen aan de vrijheid voor politieke partijen

Maandagavond heeft de Hoge Raad van de Strijdkrachten van Egypte bekend gemaakt aan wat voor voorwaarden nieuwe politieke partijen moeten voldoen. Zoals verwacht reageerde de moslim broederschap tamelijk tevreden, maar de ‘lui van Tahrir’, de oppositie tegen het oude regime, klinken wat ontgoochelt.

• Om een nieuwe partij te stichten zijn 5000 leden nodig in minstens 10 van de 29 gouvernementen.
• De namen van die leden moeten in twee landelijke dagbladen worden gepubliceerd.
• Partijen mogen niet gebaseerd zijn op sociale klassen in de samenleving.
• Partijen mogen niet ‘religieus’ zijn.
• Tenslotte, partijen mogen niet tegen ‘fundamentele principes van de constitutie zijn’

Shady Harb, vertegenwoordiger van de 25 Januari Revolutie Jeugd Coalitie, zegt dat de voorwaarde voor het krijgen van 5000 leden een ‘groot probleem’ betekent voor de nieuwe oppositie. ‘De tijd is gewoon te kort’ voor de verkiezingen in september

‘Verschrikkelijk slecht’ noemde Samer Soliman de wet. Deze professor in politieke wetenschappen aan de amerikaanse universiteit is bezig een Egyptische Democratische Sociale Partij op te richten. Hij zegt dat het probleem ligt in de samenstelling van de groep die de wet heeft voorbereid. Daarin had de Moslim Broederschap een opvallend grote stem.

Soliman is zowel tegen de 5000-leden voorwaarde, maar vindt het idee dat een partij geen sociale klasse mag vertegenwoordigen ook belachelijk. ‘In elke democratische samenleving heb je arbeiderspartijen.’ Het publiceren van de 5000 namen in kranten werkt ook tegen de arbeiders, want de kosten daarvan zijn enorm hoog. ‘Dat werkt duidelijk in het voordeel van zakenlui, niet van arbeiders.’

Dat de nieuwe politieke partijen geen religieuze partijen mogen zijn, is een andere voorwaarde die de Hoge Raad overigens heeft overgenomen van de oude wet. De Moslim Broederschap heeft geen bezwaar tegen deze voorwaarde. Het is bezig een ‘burgerlijke’ partij op te richten als een front voor de Broederschap, namelijk de Partij voor Vrijheid en Recht.

Wat Soliman misschien wel het meest boos maakt is de clausule dat partijen niet tegen fundamentele principes van de constitutie mogen zijn. “Deze clausule is zeer gevaarlijk en dit is een tikkende tijdbom,” aldus Solo Soliman. ‘Mensen hebben het recht om vreedzaam en via democratische kanalen de constitutie te veranderen."

Daarbij denkt iedereen natuurlijk meteen aan Artikel II, dat de Islam de religie van de staat is, en de sjaria de basis van de wetgeving. Is het nu als partij verboden dat te willen veranderen? Dat is de vrees die ik al weken heb. Zo krijgt een partij voor secularisme niet eens bestaansrecht. Meteen na het wegsturen van Moebarak zei het leger tegen de opstandige jongeren: 'Ga nu poiltieke partijen oprichten'. We zien nu wat de grenzen zijn van de vrijheid die Egypte gaat krijgen.
Met dank aan al-Masry al-Youm