Ontmoeting met Koptische paus

Leuk om een keer een ontmoeting met de Patriarch van de Koptisch Orthodoxe Kerk mee te maken. Paus Shenouda III is een oude man, en zijn gehoor is niet meer hoe het vroeger was (neem ik aan), maar we hadden een interessant gesprek. Thema was vooral hoe regeringen ingrijpen, of dat proberen, in de moraal van de kerk. De heren links en rechts van hem zijn bisschop Michael Nazir-Ali van Rochester, Engeland, en bisschop Mouneer Hanna van Egypte, Noord Afrika en de Hoorn van Afrika.

De paus vertelde over zijn strijd met zijn eigen overheid, die hem wilde dwingen om akkoord te gaan met het hertrouwen van gescheiden Kopten. Shenouda zei, ook toen de rechter hem eerder dit jaar wilde dwingen om zulke mensen in de kerk te trouwen, dat hij er niet over peinsde. ‘Dit is ons geloof. Dit is wat de bijbel ons leert. We peinzen er niet over.’ Uiteindelijk kreeg de kerk haar gelijk in hoger beroep.

Ook vertelde de patriarch over hoe de Orthodoxe kerken in Eritrea worden verdrukt. De aartsbisschop van Eritrea verdween ‘achter de zon’, zoals ze in Egypte zeggen. Ergens begraven waarschijnlijk. De militaire junta in Eritrea dwong de kerk om leiders aan te stellen die haar bevielen. ‘Altijd als er een militaire regering is, heeft de kerk problemen’, aldus de patriarch, die daarmee uiteraard ook over zijn eigen regering sprak.

Hij was evengoed verbaasd over de problemen in de Anglicaanse Kerk. ‘Hoe is het mogelijk dat een kerk praktiserende homoseksuelen posities van leiderschap geeft. Het Koninkrijk van God is niet voor zulke mensen, leert de bijbel.’ Bisschop Michael Nazir-Ali uit Engeland legde hem uit dat ook de Britse wetgeving het de kerk, met beroep op het gelijkheidsbeginsel, enorm moeilijk maakt om op het gebied van homoseksualiteit een eigen moraal te implementeren. En dat terwijl ze in Engeland niet eens zo’n derdewereld-militaire junta hebben.

Het voorbeeld van de Kopten is mooi, vind ik. Als de samenleving en de overheid je een moraal door de strot willen duwen, houd de rug recht en doe het niet. In Egypte hebben ze als christenen heel wat meer te verliezen dat wij in onze westerse kerken. Maar het verschil is natuurlijk dat we in onze kerken in Nederland de moraal van de samenleving al verregaand hebben overgenomen, en welke kerkleiders staan op om duidelijk te maken aan samenleving en eigen kerkleden: 'Tot hier toe en niet verder? Dit is wat de bijbel en de historie van onze kerken ons leert?'

Grappig om te zien hoe de Koptische media van zo'n bijeenkomst TV-opnames maken. Mijn vroegere collega's van CTV en Aghapy, twee Koptische satellietkanalen liepen en voor na de meeting flink te draaien. En dat doen ze vele malen per dag, voor elke bespreking die de arme paus elke dag heeft.