Tot nu toe erkent de Egyptische staat niet het recht van leden van de Koptisch-Orthodoxe Kerk om buiten de kerk te trouwen en te scheiden. Daardoor heeft die kerk een enorme machtspositie over zijn leden.
Dat Egypte aan de Koptische Kerk dit alleenrecht geeft om te besluiten over huwelijken en scheidingen van zijn leden, hangt samen met de islamitische en Ottomaanse gewoonte uit de middeleeuwen om de dhimmi’s te behandelen als aparte ‘volken' die intern geheel hun eigen persoonsrecht mochten bepalen. In sommige tijden was dat een goede manier om de zaken van minderheden te regelen.
Die islamitische regeling ging ervan uit dat de Koptische Kerk de ‘regering’ vormde voor de Koptische gemeenschap. Voor de Armeniers, de Grieken en andere christelijke volken in het land van de Islam golden soortgelijken regelingen. Ook voor het Jodendom trouwens.
In de 19de eeuw was het geestelijke leiderschap van de Koptisch-Orthodoxe Kerk zo slecht opgeleid terwijl onder de leken steeds meer goed opgeleide dames en heren waren, dat die leken vroegen om ingrijpen van de Egyptische overheid. Op verzoek van die leken werd de kerk gedwongen een Maglis al-Milli, een ‘gemeenschapsraad’, op te zetten in 1874. De 24 leden van die raad werden gekozen door de Koptische gemeenschap en moesten een rol spelen in het bestuur van de kerk.
De kerkelijke leiding was nooit erg blij met deze door de leken afgedwongen rol van die leken in de kerk. De relatie tussen clerus en de Maglis was vaak gespannen. Dat Kopten deze week bij hun overheid eisen dat ze ook zonder de kerk mogen trouwens, moet tegen deze achtergrond worden gezien. De kerkleiding is hier fel tegen, en beschouwt dit als inmenging van leken en overheid die ongepast is.
Maar zo’n wetswijziging heeft grote voordelen. Het geeft de individu binnen de Koptische gemeenschap meer vrijheid om zelf zijn leven in te richten – inclusief het recht te trouwen en te scheiden wanneer hij of zij dat wil. Paus Shenoeda III erkent geen enkele grond voor echtscheiding behalve als sprake is van overspel.
Nogal wat Kopten bekeren zich tot de Islam in geval van onoplosbare huwelijksproblemen; als de Koptische vrouw in het huwelijk moslima besluit te worden, valt de ontbinding van dat huwelijk plots niet meer onder de Kerk, maar onder de staat. Dan is de echtscheiding zo geregeld.
Eigenaardig is, dat veel Koptisch-Orthodoxen niet eens weten dat ze ook Protestant kunnen worden om aan deze huwelijksdwang door de Koptisch-Orthodoxe Kerk te ontsnappen. Protestanten vallen niet onder de wetgeving die wel geldt voor de Koptisch-Orthodoxe Kerk wat betreft huwelijk en echtscheiding.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten