Geruzie onder bijbelvertalers

Onder bijbelvertalers wordt de laatste paar jaar stevig ruzie gemaakt over hoe je in islamitische contexten de Griekse term huios theou, Zoon van God, moet vertalen. Ik moest hieraan denken toen ik in het Reformatorisch Dagblad een gesprek tussen twee bijbelvertalers las. Daarin werd onder meer dit gezegd over vertaler Dick Kroneman (foto):

Kroneman is niet alleen betrokken bij het werk van de ZGG in Papoea, maar is ook parttimevertaalcoördinator voor heel Azië bij Wycliffe Bijbelvertalers. Hij komt zodoende met vertaalproblemen in allerlei landen in aanraking. „Ik ben momenteel betrokken bij de discussie hoe je het begrip ”Zoon van God” voor moslims vertaalt. Als je het letterlijk vertaalt komt het meestal verkeerd over, bijvoorbeeld dat God geslachtsgemeenschap heeft gehad. Anderzijds: als je het begrip te veel uitlegt, krijg je als kritiek dat je parafraseert. We proberen mensen bij elkaar te houden en wederzijds begrip te kweken.”

Kroneman zegt het nog heel aardig. De twee 'kampen' onder de bijbelvertalers staan lijnrecht tegenover elkaar, en ik heb de indruk, ze kunnen elkaars bloed soms drinken. Het gaat immers om veel meer dan een vertaalkwestie, maar om een hele theologische visie. Ik kom onder bijbelvertalers van Wycliffe bijvoorbeeld lui tegen die de drie-eenheid op de schopstoel willen, en die een term als 'Zoon van God' veel liever vertalen met termen als 'Messias'.

Er zijn nogal wat bijbelvertalers in de moslimwereld die, omwille van de toenadering, die term 'Zoon van God' liever vermijden. Argument dat Kroneman noemt is dat het verkeerd begrepen wordt. Dat is echter een theologische kwestie, geen taalkundige. In de arabische cultuur wordt heel vaak in allerlei contexten de term 'zoon van' gebruikt op een manier die losstaat van sexualiteit.