Op zijn blog schrijft Ruard Ganzevoort, naar aanleiding van Geert Wilders' herhaalde pogingen om de Islam uit het veld van 'religie' in dat van 'politieke ideologie' te trekken:Mensen mogen allerlei politieke ideologieën afleiden uit hun religie (of het ontbreken daarvan), maar in onze plurale samenleving zijn tolerantie, respect en democratische grondrechten de onopgeefbare kaders. Daar zal het debat over moeten gaan, niet over de retorische en zinloze vraag of de Islam een religie of een politieke ideologie is.
Daarmee ben ik het van harte eens. De Islamdiscussie lijkt de discussie die veel belangrijker is, te hebben 'gekidnapt'. Dat is de veel meer algemene vraag over hoe we als samenleving van minderheden met elkaar omgaan. De Islam is jandoppie niet de enige minderheid. We hebben hindoes, heidenen, evangelischen, Surinamers, Refos, homos, Groningers, Limburgers, boedhisten, mannen, vrouwen, ouderen, jongeren, GroenLinks, SGP, roodharigen, kalen, lui met Down syndroom, professoren, Nigeriaanse charismatischen, vrijgemaakten, mensen voor winkels open op zondag. En ga zo maar door.
De discussie hoe we een harmonieuze, sterke, zorgzame samenleving kunnen zijn ondanks al die verschillen, is veel te belangrijk om te laten wegdrukken door een continue gedram over de Islam. Alsof dat de enige en belangrijkste minderheid in Nederland is.
Ganzevoort suggereert als parameters voor zo'n samenleving: tolerantie, respect en democratische grondrechten. Voor een vruchtbare nationale discussie lijkt het me inderdaad goed om aan de ene kant te spreken over de 'morele' kant en aan de andere zijde de 'juridische' kant. Die zijn beide nodig. Maar gaat het om tolerantie en respect? Tolerantie lijkt me sowieso een pejoratieve term. Je tolereert toch alleen datgene of diegene op wie je neerkijkt? Respect vind ik een even moeilijke term. Wie of wat moet ik respecteren? Waarom? Zijn hiervoor 'nationale' criteria te verzinnen?
4 opmerkingen:
Respect kun je als beschavingskenmerk (be)tonen aan de ander, niet van een ander (af)dwingen te krijgen voor jezelf.
Andere parameters vind ik overleg (ons poldermodel) en solidariteit (de zorgzame samenleving). Eerlijke kansen voor iedereen, binnen kaders van fatsoen, en vrijheid om te denken en te doen voor iedereen, zolang het redelijk en betamelijk is.
Respect is nuttig en nodig voor het gezag. Wie een brandweerman in aktie molesteert, verdient geen respect, maar een zware straf.
Zomaar wat gedachten...
Was ff Zero Tolerance vergeten :-) Maar ja, waar heb ik wel verstand van zaken van?!
En dan, wie bepaalt of iets een religie is? Als Cohen wil 'verbinden', dan is dat een religieuze uitspraak pur sang. Het gaat er m.i. dus primair om mensen met elkaar in gesprek te laten komen, ongeacht iemands achtergrond of prepositie. En we hoeven het heus niet eens met elkaar eens te worden, als we maar samen kunnen werken. En moslims zijn daar minder goed in, maar dat geldt voor meer groepen. Iedereen heeft dus huiswerk te doen. Probleem is dat er geen goede coördinatie is bij dit maatschappelijk debat. Zo blijft het een debacle.
Dat laatste lijkt me wel een cruciale zaak. een nationaal debat heeft coordinatie nodig, en ook heldere parameters. Ook een beoogde uitkomdt lijkt me. Maar om dit voor elkaar te krijgen heb je denk ik wel een populaire (charismatische?) regering nodig. dat zit er voorlopig geheel niet in.
Helaas is het probleem met onze o-zo-geweldige "Tolerantie" inderdaad de definiëring ervan. In de praktijk komt het er helaas vaak op neer dat de meerderheid van ons vindt dat we tolerant moeten zijn, ook tegen minderheden. Maar inderdaad: voor wat, en voor wie? Tot hoever zijn we tolerant en waar trekken we de grens in deze 'mijn waarheid, jouw waarheid'-wereld. Als de meerderheid vandaag vind dat deze of gene gedraging fout is, dan zijn we daar (m.i. terecht) opeens niet zo tolerant in. Maar waar ligt de norm? Wie bepaalt deze? En is dit absoluut of relatief? Hoe waait de wint vandaag en hoe waait hij morgen.
Tolerantie is niet per se goed. Het wordt als een evangelie gepredikt door mensen die daarmee hun eigen agenda promoten. Moslims mogen niet zo intolerant zijn, maar zolang ze dat wel zijn zijn wij intolerant jegens hen. Nee, wat mij betreft is er gelukkig nog iets dat hoger verheven is, boven de heilige tolerantie. Daarom tolereren we ook gelukkig niet alles. Maar ja, wat is goed? Wat is kwaad? En wie bepaalt dat?
Een reactie posten