Op het gebied van alfabetisering heeft het revolutionaire regime dat in 1952 met Gamal Abdel Nasser begon, grote sprongen voorwaarts gemaakt. Maar nog altijd heeft de grote meerderheid van de Egyptenaren geen boeken in huis. Nou ja, misschien de Koran of een Bijbel, maar dat dan om de baraka (zegen) die van het bezitten van zo’n heilig boek uitgaat. Niemand weet met zekerheid wat de cijfers voor analfabetisme zijn, maar naar mijn inschatting is hooguit een kwart van de Egyptenaren comfortabel in staat een krant te lezen.
Bij de alfabetisering is het grote probleem, dat Egyptenaren andere Arabische talen spreken dan de formele Arabische schrijftaal. Het verschil is zo groot dat als kinderen naar school gaan ze een nieuwe taal gaan leren voor het lezen en schrijven. Bij lezen en schrijven is de spreektaal taboe. Om aan te geven hoe groot dat verschil is, als een kind thuis aan zijn broer vraagt hoe het met hem gaat, zegt hij: izzayak – hoe gaat het met jou. Op school leert hij om te schrijven: kayf haalak.
Een bijkomend probleem is de lage kwaliteit van het onderwijs. Veel leraren beheersen zelf de grammatica van hun schrijftaal niet goed. Dat kinderen daardoor een hekel krijgen aan de taal is geen wonder. En een ander serieus probleem is dat in de Arabische taal de medeklinkers niet worden geschreven. J mt ds mr bgrpn wt r stt. Als je zoiets doet in je spreektaal is dat tot daar aan toe maar met een taal die je niet van huis uit kent en die grammaticaal zwak wordt onderwezen, is alfabetisering een groot probleem.
Er zijn wel pogingen gedaan om de taal meer te gaan schrijven zoals ze wordt gesproken, maar o wee, wie dat waagt krijgt de hoeders van de Arabische taal over zich heen. Taalkundigen als Saied Ahmed Bajoemi vechten tegen de invloed van de spreektaal op de schrijftaal omdat het oorspronkelijke Arabisch de taal van Allah zelf is. ‘God zag dat deze taal geschikt was om zijn waarheden in te communiceren.’ De Arabische (schrijft)taal is voor de religieuze leiders en de taalkundigen dus iets dat moet worden bewaard en bewaakt. Taal wordt gezien als iets statisch, als een doel op zich, als iets waar de mens zich aan dient aan te passen, en niet als een middel dat mag worden aangepast als dat beter is voor de communicatie tussen mensen.
Ik overdrijf echt niet als ik zeg dat de gemiddelde Nederlander beter Engels leest en schrijft dan dat de Egyptenaar zijn eigen formele schrijftaal beheerst. De overheid in Egypte probeert door middel van onderzoeken en statistieken te bewijzen dat de pogingen van de afgelopen 50 jaar om het analfabetisme terug te dringen langzaam slagen, maar dit is ongeloofwaardig gegoochel. En zelfs al zou percentuele vooruitgang worden geboekt, door de snelle bevolkingsgroei is het feitelijke aantal analfabeten elk jaar groter dan tevoren.
3 opmerkingen:
Ik ben met je eens dat de situatie somber is. Als je het uitsplitst naar vrouwen en mannen is de situatie voor vrouwen zeker nog somberder.
Maar je verhaal over de moeilijkheid van het Arabisch deel ik niet. Ik weet niet hoe goed jouw Arabisch is - ik kan het vooral redelijk lezen . En klinkers heb ik nooit gemist. Het systeem is namelijk erg logisch. Als je de patronen (soorten woorden) (her)kent komt de invulling met klinkers vanzelf.
Wel heb je natuurlijk gelijk dat er een probleem is dat spreektaal ('amiyya)een totaal andere taal is dan de schrijftaal. Maar het is een probleem dat alle Atrabische landen kennen. Dat is ook de reden dat ik absoluut begrip opbrengen voor degenen die de invloed van de spreektaal ('amiyya)op de schrijftaal willen terugdringen. Daarbij gaat het niet zozeer om het klassieke Arabisch van de Qoran (dat spreekt eigenlijk niemand, alleen wijlen de koningen Hassan II en Hussein van respectievelijk Marokko en Jordanië gebruikten het voor redevoeringen), maar het zogenoemde Modern Standard Arabic (MSA)de taal van kranten en boeken. Die taal is hetzelfde in de hele Arabisch wereld, wat maakt dat een opgeleide Marokkaan zich kan verstaan met een dito Irakees. Daaraan morrelen zou Egypte in een isolement manoeuvreren en afsnijden van de rest van de Arabische cultuur. Nu al is er een groot verschil in woordgebruik tussen Egyptische kranten en kranten uit pakweg Tunesië of Libanon.
Interessant artikel. Welke taal spreekt men op de tv? Is dat de schrijftaal zoals in kranten of is het de spreektaal? En is er dan ook onderscheid in taal in de diverse programma's zoals een journaal en een populair programma op de commerciele tv?
Als men in alle Arabische landen elkaars gedrukte media begrijpt, geldt dit dan ook voor de tv?
Hallo Abu. Als je een goede taalleraar hebt gehad, kom je een heel eind met MSA. Maar wie leest het voor zijn plezier? Ik heb genoeg onderzoek gezien dat erop wijst dat alleen wie tertiair onderwijs heeft gevolgd, zich comfortabel voelt om MSA te gebruiken zonder fouten in elke zin.
Greet, op TV is het enorme hutspot. Het nieuws wordt in een eenvoudige vorm van het formele arabisch gedaan, en dat kan daardoor in de hele arabische wereld worden begrepen. Maar zodra het shows gaat, doet elk land dat in de spreektaal. Tientallen jaren werd Egytisch arabisch redelijk begrepen in de hele aarbische wereld. Nu lijkt het of Libanees dat wat meer overneemt, door populaire TV shows op satelliet TV.
Maar als een Marokkaan tegen een Egyptenaar spreekt in zijn spreektaal, zal de Egyptenaar er echt nauwelijks iets van snappen. Daar komt bij dat veel noordafrikanen heel veel frans door hun arabisch mengen.
Een reactie posten