zondag 19 september 2010

Drie zijn er die getuigen in de hemel... 1 Jh 5:7

In de NBV lezen we in 1 Jh 5:7:
Er zijn dus drie getuigen: de Geest, het water en het bloed, en het getuigenis van deze drie is eensluidend.

Nu ga ik voor het gemak maar even niet in de op de vraag wat die cryptische tekst betekent. Interessanter is de voetnoot bij dit vers:
Anders handschriften lezen: ‘Er zijn dus drie getuigen IN DE HEMEL: DE VADER, HET WOORD EN DE HEILIGE GEEST; EN DEZE DRIE ZIJN EEN. EN ER ZIJN DRIE GETUIGEN op de aarde: de Geest, het water en het bloed, en deze drie zijn één.

Al heel lang heb ik klakkeloos aangenomen dat de theologen gelijk hebben die vertellen dat de NBG-vertalers in 1951 ten onrechte in 1 Joh 5:7 dat gedeelte over ‘de drie getuigen in de hemel [...] en deze drie zijn een’ in de tekst hadden opgenomen. De kwestie wordt die van het Comma Johanneum genoemd. Maar ik was weer veel te goedgelovig. Ik las van de week in mijn voorbereiding voor een les over Cyprianus (ca. 208-258) in zijn boekje Over de Eenheid van de Kerk (251) deze woorden:
En het staat geschreven over de Vader en de Zoon en de Heilige Geest, ‘en deze drie zijn één’. (Over de Eenheid van de Kerk, caput 6).

En verder lezend zie ik dat Tertullianus in het jaar 200 in zijn boekje Apologia against Praxeas die woorden ook gebruikt. Blijkbaar hadden die twee broeders de brief die wij 1 Johannes noemen in hun bezit, of ze konden er uit het hoofd uit citeren; de versie die ze hadden, bevatte wel degelijk deze woorden, het Comma Johanneum.

Bij het overschrijven van oude geschriften is het altijd makkelijker per ongeluk een paar woorden weg te laten dan die toe te voegen. Me dunkt dat de case voor de lange Trinitarische versie van 1 Joh 5:7 veel minder zwak is dan ik altijd had aangenomen.

Op www.Bible.org, een overigens orthodoxe website, wordt toch tegen het Comma Johanneum gestemd:
This longer reading is found only in eight late manuscripts, four of which have the words in a marginal note. Most of these manuscripts (2318, 221, and [with minor variations] 61, 88, 429, 629, 636, and 918) originate from the 16th century; the earliest manuscript, codex 221 (10th century), includes the reading in a marginal note which was added sometime after the original composition. Thus, there is no sure evidence of this reading in any Greek manuscript until the 1500s; each such reading was apparently composed after Erasmus’ Greek NT was published in 1516. Indeed, the reading appears in no Greek witness of any kind (either manuscript, patristic, or Greek translation of some other version) until AD 1215 (in a Greek translation of the Acts of the Lateran Council, a work originally written in Latin). This is all the more significant, since many a Greek Father would have loved such a reading, for it so succinctly affirms the doctrine of the Trinity. The reading seems to have arisen in a fourth century Latin homily in which the text was allegorized to refer to members of the Trinity. From there, it made its way into copies of the Latin Vulgate, the text used by the Roman Catholic Church.

Het Comma Johanneum zou in de vierde eeuw in een preek zijn gebruikt? Niks ervan. Cyprianus beschouwde het halverwege de derde eeuw als Heilige Schrift, en Tertullianus rond het jaar 200 ook (hoewel ik diens citaat niet het opgezocht).

44 opmerkingen:

Jabir zei

Interessant. Maar was de triniteit niet verzonnen als antwoord tegen het arianisme en om te garanderen dat Jezus niet gereduceerd zou worden tot de status van profeet?

Unknown zei

Als je liever Dan Brown gelooft dat het normale getuigenis van de historie zou je dat zomaar kunnen denken. Maar opvallend in de allereerste geschriften van na het Nieuwe Testament (die het net niet gehaald hebben tot het niveau van heilige schrift) kom je overal dat concept van drie-eenheid tegen. Lang voordat ook maar iemand van Arius had gehoord. :-)

Jabir zei

Haha, Dan Brown interesseert me niet hoor. Hoe dan ook. Er waren veel Christelijke groepen voor het concilie van Nicae die niet trinitair waren. Denk maar bijvoorbeeld aan de monofysieten, adoptionisten en natuurlijk de gnostieken. Overigens sla ik niet stijl achterover van Cyprianus, als je bedenkt dat de discussie al speelde sinds Justinus de Martelaar. De 'Adversus Haeresis' werd al in 180 geschreven.

Unknown zei

Vrind, er waren geen monofysieten voor Nicea. Dat ging pas een eeuw NA Nicea spelen. En als je iemand kunt beschuldigen van NIET trinitarisch zijn, dan ZEKER de monofysieten niet. Dat ging over de kwestie van de natuur van Christus, niet over de drie-eenheid, want daarover verschilden de Egyptenaren niet van mening met de rest van de kerk.

Ja natuurlijk waren er ook andere bewegingen. Zou vreemd zijn als iedereen hetzelfde dacht. Maar er is geen reden om te denken dat die een rol van grote betekenis in die vroege kerk speelden. De gnosten werden vanaf het begin als de ketterse buitenstaanders gezien.

Jabir zei

Er waren veel niet-trinitaire Christelijke bewegingen voor Nicae en als reactie daarop is de doctrine vastgelegd. Voor Nicae was dat allerminst een vanzelfsprekendheid. Dat zou je haast denken van wel als je jou zo beleest.

Unknown zei

Je vergist je. Ik ken de schriftelijke bronnen van voor Nicea heel behoorlijk, en kan je verzekeren dat behalve de hickup van Arius (die in een gemodificeerde drie-eenheid geloofde) de bronnen die ons ter beschikking staan, juist bevestigen wat in NICEA werd geformaliseerd.

Nicea deed niks anders dan vaststellen wat de kerk al lang geloofde, en wat door Arius werd aangevochten.

Jabir zei

Volgens mij noemde ik er net al een paar. Van de Wiki over de drie eenheid:

"In the early centuries of Christian history Adoptionists, Arians, Ebionites, some Gnostics, Marcionites, and others held nontrinitarian beliefs. The Nicene Creed raised the issue of the relationship between Jesus' divine and human natures. Monophysitism ("one nature") and monothelitism ("one will") were early attempts, considered heretical by trinitarians, to explain this relationship."

Dat hoorde je wel vaker, na Nicae, dat het altijd al zo was ;-)

Unknown zei

okee, monofysieten en monothetelisten (idiote woorden) waren dus ver na Nicea en niemand twijfelde aan hun trinitarische visies.

Die andere groepen bestonden, maar wat was hun belang voor de kerk? Zeer gering. Speelden nauwelijks een rol. Dus een opsomming geven lijkt heel wat, maar wil niet zeggen dat ze veel betekenden. Alleen Arius was een echt serieus conflict binnen de kerk.

Jabir zei

De dominantie van een bepaalde gedachtengang is toch geen argument? Het valt me wel vaker op dat je redeneert vanuit het belang van de kerk. Maar wat is het belang van de kerk voor de mensen? Zeer gering tegenwoordig ;-)

Paul Miller zei

@Jabir
Welke mensen bedoel je?
Laat de kerk in ieder geval van belang zijn voor de gelovigen.

W.s. als paarlen voor de zwijnen hier, maar er is een mooi boekje uit bij Kok Kampen over Athanasius, geschreven door P.F. Bouter.

Jabir zei

@Paul

In weerwil van wat Strengholt stelt was de vroeg Christelijke kerk helemaal geen eenheid.

Paul Miller zei

@Jabir
Er zijn zat vrijzinnige theologen die de verschillen graag uitvergroten ten koste van de bijbelse theologie. Ik heb ooit collegeteksten gelezen over de zogenaamde oergemeente. Maar daar komt vaak veel speculatie bij over het vermeende belang van het zogenaamde evangelie van Thomas. Dat is m.i. voldoende weerlegd.
Er waren verschillen, wie zou het wilen ontkennen, al was het alleen al omdat mensen verschillen, maar in Christus zijn gelovigen hoe dan ook één. Hij kent de zijnen, dus in die zin was er in ieder geval een glorieuze eenheid; vanaf het allereerste begin :-)

Jabir zei

Inderdaad spreekt het evangelie van Thomas veel meer tot me dan (bijvoorbeeld) de vervalste brieven van Paulus. Ik zou trouwens niet weten waar precies weerlegd werd dat het Thomas evangelie tot de vroegste Christelijke teksten behoort.

Van het evangelie van Judas wordt er door sommigen wel uitgegaan dat die in de oergemeente gelezen zou zijn, maar Thomas ook?

Het maakt me aan het eind van de dag niet uit. Zo'n tachtig procent van het NT vind ik volstrekt verwerpelijk en de Thomas tekst raakt me dan weer wel. Verder maakt het me niet zoveel uit, hoewel ik me natuurlijk rotlach als blijkt dat 'mijn' versie dichter bij het oorspronkelijke christendom zou liggen.

Unknown zei

Jabir, je eerlijke benadering bevalt me. Je mag het Nieuwe Testament niet. Prima, moet jij weten. Maar dat je vervolgens met een deconstructie van de geschiedenis aankomt, dat bevalt me minder. Jij kunt je visie gewoon niet op de manuscripten die we hebben baseren; dit revisionisme van de vroege kerkgechiedenis is ideologisch, niet wetenschappelijk.

Ik ben het helemaal met Paul hierboven eens dat verschillen ook worden uitvergroot door lui die per se niet willen aanvaarden dat de geschriften van het Nieuwe Testament autentiek zijn. Maar de overweldigende aanwezigheid van manuscripten, de talloze citaten van het Nieuwe Testament die voorkomen in de geschriften van de eeuw na het Nieuwe Testament, die onderstrepen klip en klaar de traditionele visie op de geschiedenis van de kerk.

De vroege kerkvaders (80-150 na Chr) hadden te kampen met gnostische visies op Jezus. Zeker. Maar wat was hun weerwoord? 'We hebben zelf de apostelen gekend. Die hebben ons geleerd wat we jullie nu weer onderwijzen.' Juist die apostolische successie was voor de kerkleiders de garantie dat ZIJ de juiste boodschap van Jezus doorgaven, en niet de gnosten die pretendeerden de 'echte' boodschap van Jezus te hebben ontvangen. Het waren juist die docetisten die aan revisionisme deden, in een poging om de christelijke boodschap meer aan te laten sluiten bij het neo-platonisme. Jezus had geen echte lichaam, etc.

Er is een heldere lijn van Nieuwe Testament via de kerkvaders naar Nicea. Die historische lijn is logisch, je hoeft geen vooronderstellingen te doen op grond van vage gissingen, verdwenen geschriften, vervalste brieven van Paulus, etc. Dus houd ik me als historicus (ja, heb ik ooit ook nog gestudeerd) maar aan die visie op de kerkhistorie.

Jabir zei

@Jos

Jammer dat je zo vaak met retoriek probeert op te pakken wat je met argumenten niet waar kan maken. De kerkelijke geschiedenis die je vertelt heeft helemaal niet zoveel te maken met wetenschappelijke onderbouwing en is een typisch voorbeeld van 'cherrypicking' om een partijdig verhaal rond te praten. Als je bijvoorbeeld de inauthenticiteit van teksten van Paulus weg gaat relativeren, laat je zien dat je ondanks je retoriek helemaal niet de geschiedkunde, maar kerkelijke ideologie aan je kant hebt staan, die nogal eens een loopje neemt met de werkelijkheid.

Als historicus zouden er natuurlijk al vijf alarmbellen moeten afgaan bij een 'logische historische lijn'. Overigens is dat 'apostolische successie' in deze context echt een nonsens argument. Zo was Valentinus, de grondlegger van de sethiaanse (christelijke) gnostiek nog bijna paus.

De waarheid is dat er indertijd een keiharde machtsstrijd in de kerk gevoerd is om een bepaalde visie op het christendom af te dwingen. Die visie probeer je nu als een soort logische vanzelfsprekendheid neer te zetten, maar dat was het niet.

Unknown zei

retoriek? Kan je me dan laten zien op grond van onze historische bronnen waaruit blijkt dat er een 'keiharde strijd' gaande was in de 2de eeuw na Christus?

Paulus' brieven niet autentiek? Kom op zeg. Leg je me dan uit hoe het komt dat die niet-autentieke brieven door mensen die Paulus hadden gekend als echt worden geciteerd? Ach, ook vervalst?

ik weet niet wat voor lui je napraat, maar het zou je goeddoen zelf de bronnen eens ter hand te nemen. Lees 1 Clemens, of de brieven van Ignatius eens rustig door. En vraag je dan af hoe deze heren konden schrijven wat ze schrijven, als jouw reconstructie van de geschiedenis klopt.

Jabir zei

Ik sla echt stijl achterover van de intellectuele oneerlijkheid die ik bij je ontwaar. Je bent je ervan bewust dat uiteindelijk door Caesar besloten is tot de drie eenheid en dat de motieven voor het tot standaard verklaren van die theologie politiek waren?

Hier kan je het nog eens nalezen, hoewel ik ervan uitga dat je dit zelf ook stiekem wel weet.

http://www.angelfire.com/space/thegospeltruth/trinity/ECF/nicea.html

"The debate continued fiercely for the better part of the fourth century until 381 A.D. when Emperor Theodosius chose Athanasianism over Arianism as his personally preferred doctrine, banned the practice of Arianism from his empire, and declared the Athanasian position to be the official doctrine of Christianity. The final decision was politically based, not theologically based, and was confined to Roman Empire rules by the wishes of the emperor. The ground for the development of Trinitarian doctrine was not won by a careful and congenial theological debate but finally enforced by the unilateral decision of a forceful emperor. Between the councils of Nicea and Constantinople the opposing parties sought victory far more through political means than a quest for truth through honorable discussion and peaceful collaboration. And very often, the means these men employed, on both sides, were very devious and bore little resemblance to Christian virtue. They were ambitious men who wanted to come out on top and take positions of power in an empire now congenial to Christianity since the decree of Constantine. Nicea was more of a beginning than an end and it was a gathering of men wrestling with a theological question and dispute on one hand, and a host of leaders in a church clamouring for positions of prestige in Constantine's empire on the other hand. The entire episode was more of a worldly power struggle to a much greater degree than a spiritual search for truth."

Net doen of de deutero Paulinische teksten authentiek zijn getuigt ook niet bepaald van integriteit, gegeven de zeer grote hoeveelheid theologen die daar op zeer goede gronden toch echt wel van uitgaat.

http://catholic-resources.org/Bible/Paul-Disputed.htm

Unknown zei

Ik had het over Nicea, remember? 325. Toen was de keizer trouwens voor Arius, maar de kerk besloot tegen Arius.

Na Nicea waren er wat keizers die de partij van Arius steunden, maar de kerk dus NIET. Dat in 381 een keizer de keus tegen Arius steunde was dus geheel in lijn met de keus die de kerk in zijn breedte al lang gemaakt had.

Ik ontken toch niet dat er ketters waren? Alleen jij wilt graag een christendom in de oudheid schilderen dat bestond uit ketters en waar de keus voor Drie-eenheid politiek ingegeven was.

En dat, waarde vrind, is gewoon onwaar. Ken uw klassiekers. De kerk heeft zich elke keer scherp TEGEN de politiek uitgesproken als het ging over zaken die de kerk cruciaal achtte - en dat was nou net die kwestie van drie-eenheid.

Deutero-Paulus? Ja, wie weet, Timotheus? Titus? Maar dat wil niet zeggen dat de grote massa van brieven van Paulus betwijfeld worden.

Aigyptos zei

Even een zijstap, maar Jabir, vind je dat de drie-eenheid niet klopt? Is het 'ware Christendom' unitaristisch? Of binatiristisch?

Denk je dat de drie-eenheid uit de lucht kwam vallen? En heel iets anders was dan ervoor werd geloofd?

En wat vind je van de Ethiopische orthodoxie, wat een 'eiland' van Christendom is geweest, die de drie-eenheid ook accepteert, ook al had Ethiopië niks te maken met Caesar?

Unknown zei

Aigyptos - en denk aan de Nestorianen. Die zijn OOK Niceaans. En die woonden in Perzie, ook een gebied buiten het bereik van de keizer. En ook de Kopten en de Nestorianen hebben hun geloof in drie-eenheid niet verloochend toen ze door de rest van de kerk om hun visie op de naturen van Jezus werden verketterd. Ze bewaarden hun heilig geloof in de Drie-eenheid.

Om de eenvoduige reden dat het bij al die kerkstrijd van die tijd maar om 1 ding draaide. Wat is de waarheid zoals overgeleverd door de bisschoppen vanuit de tijd van de apostelen. En die traditie was duidelijk. Die was trinitarisch.

Paul Miller zei

@Jabir
Blij te horen dat het Thomas document je raakt. Blijf er in lezen zou ik zeggen. Gods wegen zijn ondoorgrondelijk en wellicht krijg je interesse voor meer van
het goede.

Je vroeg nog naar weerleggingen etc. Nou, dat je er niet van op de hoogte bent is geen schande hoor, want dat geldt vast ook voor die Engelse journalist die dat vlotte stukje Engelse tekst uit zijn duim zoog. Zeg eens eerlijk, heb je het vaker geciteerd op internet? Ergens komt het me zo bekend voor. Grappig het weer eens te lezen.

Nou, mocht je meer willen studeren over Thomas, dan kun je aan de VU goed terecht. Te beginnen met Prof. Baarda (zal inmiddels wel overleden zijn). Hij schreef er in de jaren zestig al artikelen en/of een boekje over. En natuurlijk Prof. R. Roukema. Ook de bekende Tom Wright schreef er een boekje over en natuurlijk Ben Witherington. Verder vele anderen in meer serieuse academische studies en voetnoten. Ik ben geen theoloog, maar ik weet wel dat jouw obscure visie niet gedragen wordt aan de faculteiten wereldwijd. Je schrijft dan ook niet tegen Jos, maar tegen zo'n beetje de hele academische wereld, exentrieke figuren als Freke en Gandy uitgezonderd. Maar dat zijn gewoon veelschrijvers waar niet velen zin an hebben ze eens stevig en systematisch aan te pakken.

Maar van mij hoef je ze allemaal niet te lezen hoor. Met alle respect, ik denk niet dat jij te overtuigen bent door wie of wat dan ook. Echt niet. Wat dat betreft petje af voor je volharding en je missie, ook al is het de mijne niet.

Jij wilt hoe dan ook vasthouden aan zo'n beetje de meest extreme visie op dit gebied. Pas maar op dat je er niet dol door draait.

Paul Miller zei

@Jos
Wat de Comma Johanneum betreft, volg ik toch liever de visie van Bible.org. Als je je argument wilt uitbouwen, moet je in ieder geval ook kijken wat (de) commentatoren over jouw 'citaten' bij Tertullianus en Cyprianus hebben gezegd.
Ik kies mijn standpunt overigens met de studie van Pieter Lalleman in de hand: 1,2, en 3 Johannes Brieven van een kroongetuige (CN).
Maar goede vrienden kunnen het met elkaar oneens zijn, toch?

Unknown zei

Paul, ik geef oprecht toe dat de kwestie me niet echt tot op de botten raakt. Het was er mij om te doen om iets wat ik bij Cyprianus tegenkwam even te noemen, en ik verwonderde me oprecht over mijn goedgelovigheid in dit verband. Theologen kunnen argumenteren over zo'n kwestie, en misschien zegt 80% wel dat de kwestie A moet zijn. Dat wil niet zeggen dat de 20% gelijk kan hebben. Ik vond het in elk geval opvallend dat het comma Johanneum een relatief vroeg getuigenis heeft bij Cyprianus. En ik neem aan, ook bij Tertullianus.

Maar dat waren allebei 'westrese' schrijvers? Misschien was dit een variant die in een westerse groep manuscripten was geslopen?

wvanderwolf zei

Ha, ha... en die drie-eenheid blijft de gemoederen hier maar bezig houden ;-)

Gelukkig zijn er belangrijkere zaken.

Unknown zei

Ik zou het kennen van God niet willen scharen onder de onbelangrijke zaken. Hem kennen is leven.

wvanderwolf zei

Daar zeg ik maar één ding op... Amen.

Ennuhh ik belijd de drie-eenheids leer niet ;-)

Unknown zei

Dat je niet in drie-eenheid gelooft is me duidelijk. Je gelooft niet dat Jezus net zo God is als God. Tragisch voor iemand die zich evangelisch noemt.

wvanderwolf zei

Ha, ha... ja broeder... het blijft een geestelijke spagaat waar we ons in bevinden.

Maar gelukkig is de drie-eenheidsleer voor jou net zo'n mysterie als voor mij. Geen mens die daar gaat uitkomen.

We zitten als christenen allemaal in hetzelfde schuitje. En dat betekend dus voor jou en voor mij naast het eerste gebod: "Heb je naaste lief als jezelf!"

"Welcome to the loving family" ;-)

Unknown zei

Loving family? Als enige criterium? Ik dacht dat het christelijk geloof iets meer inhoudt dan een lovinf family zijn. Het gaat bovendien niet alleen om geloven als act maar ook om de geloofsINHOUD.

wvanderwolf zei

Ha, ha... nou dan zou ik vandaag nog eens even 1 Korinthe 13 erop na lezen broeder.

Die boodschap is voor iedereen duidelijk genoeg lijkt me ;-)

Unknown zei

Je stelt dus christelijke leer tegenover christelijk leven? Het maakt niet zoveel uit wat je gelooft als je maar liefhebt?

André Piet zei

1Korinthe 8:6 lijkt me ook ERG duidelijk.

"... voor ons nochtans is er maar ÉÉN GOD, DE VADER, UIT wie alle dingen zijn en tot wie wij zijn, en een Here, Jezus Christus, DOOR wie alle dingen zijn, en wij door Hem."

Frappant dat uitgerekend Arius die zich, i.t.t. Athanasius, (veel meer) beperkte tot strikt Bijbelse terminologie, veroordeeld werd tot ketter. Typerend!

Unknown zei

He! Een tekst die ik nog nooit heb gezien. En die de kerk, die al 20 eeuwen in drie-eenheid gelooft, nooit heeft gezien.

André Piet zei

Inderdaad, één van die duidelijke teksten die 'de kerk' nooit heeft gezien. Je kunt nl. ogen hebben... maar niet zien.

Aigyptos zei

@Strengholt

:-)

Unknown zei

Wat een zeldzaam hooghartige reactie meneer Piet. De kerk heeft het altijd verkeerd gezien, maar gelukkig hebben we u in Nederland. Braak.

Adriaan van Beek zei

Ha Jos. Ik ben zeer geinteresseerd naar de vroegchristelijke bronnen. Kun jij me verwijzen naar een website waar deze te lezen zijn, of naar een (web)shop waar deze te koop aangeboden worden?
Alvast dank!

Bent u het overigens eens met de geloofsbelijdenis van Athanasius (of beter: van zijn volgelingen)? Zonder Drie-eenheid geen zaligheid?

Unknown zei

Hallo Adriaan. Een enorm mooie site is www.ccel.org. Maar ook www.vroegekerk.nl is mooi. Werkelijk bijna alles staat op internet.

Voor de apostolische vaders (tussen 70 en 170 na chr) gebruik ik vaak het papieren boek The Apostolic Fathers van Michael W. Holmes. Heel mooie vertaling, korte en zinvolle inleidingen.

Als ik het niet met Athanasius eens zou zijn in dit opzicht, zou ik me buiten het pad van de kerk en haar boodschap plaatsen. In onze tijd zouden we het niet zo kras zeggen als toen - we zijn per slot van rekening postmodern - maar het onderwijzen dat Jezus Christus niet even goddelijk is als diens Vader, is dodelijk denk ik. Het is de ultieme ondermijning van het christelijk geloof. En het is revisionisme van de historie van de kerk. De vroege kerk (die apostolische vaders, dus de generatie meteen na de apostelen) onderwees zeer evident de goddelijkheid van Jezus. Net als het Nieuwe Testament trouwens.

Kijk hier bijv eens:
http://strengholt.blogspot.com/2009/11/jezus-van-nazareth-de-jhwh-van-israel-1.html

en:
http://strengholt.blogspot.com/2009/11/jezus-van-nazareth-de-jhwh-van-israel-2.html

en:
http://strengholt.blogspot.com/2009/11/jezus-van-nazareth-de-jhwh-van-israel-4.html

Als iemand die het Nieuwe Testament serieus zegt te nemen, en ziet dat teksten die over JHWH gaan zomaar op Jezus worden toegepast door de schrijvers van het NT, neem ik zijn ernst om de bijbel te begrijpen met een korrel zout.

Unknown zei

Sorry, die laatste opmerking was krom. Ik wilde zeggen:

Als iemand zegt dat hij het Nieuwe Testament serieus neemt, en hij ziet dat teksten die over JHWH gaan in het OT zomaar op Jezus worden toegepast door de schrijvers van het NT, neem ik zijn ernst om de bijbel te begrijpen met een korrel zout als hij toch beweert dat Jezus qua goddelijkheid minder is dan JHWH zelf.

Adriaan van Beek zei

Super :) Dankuwel.

Ik stem in met uw uiteenzetting rondom dit onderwerp. Historie is van groot belang mijns inziens, bovendien een goed onderzoek daarnaar. Ik erger (iets minder erg dan dat woord) me wel eens aan allerlei tot waarheid verheven theorieen rondom Bijbelse waarheden. Evenals evangelieen van Judas, Thomas etc. Dan mogen we blij zijn met de vroegchristelijke documenten!

Daarnaast lijkt het me praktisch erg moeilijk het evangelie van Judas (van Thomas ken ik niet) met de rest van de Bijbel te laten kloppen... Precies zoals je zegt van overeenkomst Oude Testament en Nieuwe Testament. Maar goed, genoeg daarover.

Nogmaals dank!

André Piet zei

Beste meneer Strengholt,

ik citeer een woord van Paulus dat 'killing' is voor de drieeenheids-doctrine en u reageert slechts als gestoken en allergisch (braak). Hetgeen dus mijn punt bevestigt.

Is niet juist 'de kerk' "zeldzaam hooghartig" wanneer ze de gezonde woorden van de Schrift terzijde schuift en daar "woorden van menselijke wijsheid" (drieeenheid, één wezen en drie personen, etc.) voor in de plaatst stelt. Met als sanctie dat een ieder die deze kerkelijke uitvindingen niet onderschrijft, niet zalig kan worden!

Overigens geloof ik met heel m'n hart dat God Jezus uitermate heeft verhoogd en Hem "de Naam boven alle naam" (JHVH) heeft geschonken.

Alle goeds,
-André-

Paul Miller zei

@Jos
Ik zie dat je het artikeltje al gevonden hebt: http://www.nd.nl/artikelen/2010/september/21/troost-noemt-jezus-engel-des-heren-
'Probleem' met dit soort boeken is, is dat ze twijfel zaaien o.g.v. halve waarheden. En niemand blijkbaar die tijd en gelegenheid heeft ze te weerleggen.
De facto schaart dominee Troost zich onder Jehova Getuigen.
Nu is het natuurlijk niet zo dat je verloren gaat als je theologie wat vertroebekt is, maar er staat ook geschreven, dat eenieder die een kind van Jezus tot zonde ende dwaling leidt, het beter zou zijn voor hem aan de haaien gevoerd te worden.

Unknown zei

Ha die Paul

Inderdaad, een beetje bloepers hebben in je opvattingen is niet wat iemand losmaakt van Christus. Maar daadwerkelijk onwaardheid leren over Christus is van een andere orde.

Lees maar na wat Paulus zegt over het onderwijzen van 'een andere Jezus'. (2 Cor 11:4)

Misschien moeten we de komende tijd deze kwestie van Drie-eenheid maar eens wat steviger neerzetten op het web en elders. Wie de (echte) Zoon niet heeft, heeft ook de Vader niet.

Paul Miller zei

Hoi Jos en andere lezers,

Dat boek van ds. Troost zal weer de nodige stof doen opwaaien. Ik zie geen taak voor mijzelf om er meer over te zeggen dan hier al gedaan.
Misschien ziet Benno van den Toren er brood in om eens een dik boek aan dit onderwep te wagen. Hij wordt er in ieder geval voor betaald om de discussie in goede banen te leiden.

Was getekend,
Paulus