Als er geen water uit mijn kraan komt is het oorlog in Egypte

Water speelt een centrale rol in de droge Arabische landen. Egypte heeft zijn zuidelijke buurlanden, Soedan en Ethiopië, duidelijk te kennen gegeven dat als die het wagen om de waterstroom van de Nijl substantieel in te dammen, dit als casus belli wordt gezien.

Ik denk dat het in voorjaar 1990 was dat ik in het maandblad Koers schreef: ‘De volgende oorlog gaat over water’, over de netelige watergerelateerde problemen tussen Arabische landen. Ik had een waterconferentie in Egypte bezocht, waar ik onder meer Butrus Ghali interviewde over de netelige watersituatie van Egypte. Een paar maanden later viel Irak Koeweit binnen, om olie, niet om water. Daar sta je dan als ‘expert’...

Deze dagen zijn Ministers van Irrigatie en aanverwante zaken van de Nijl-landen bijeen in Sharm al-Sheikh (Egypte) voor overleg over hun watergebruik. Egypte's Minister of Watervoorraden en Irrigatie Mohamed Nasr El-Din Allam speelt het hard, en eist dat Soedan, Ethiopië, Kenia, Oeganda, Tanzania, Rwanda and enkele andere landen die Nijlwater gebruiken, zich aan de afspraken van 1959 houden. Toen werd onder meer vastgelegd dat Egypte recht heeft op een instroom van 55 miljard kuub Nijlwater per jaar. Geen percentage, maar een hard getal dus. Bijna al die Afrikaanse landen stonden toen nog onder Brits koloniaal gezag. Londen dikteerde, en Egypte vond het prima.

Egypte wint dus altijd. Of het nu gortdroog in Afrika is of niet, of de landen die de Nijl genieten nu willen irrigeren of niet, Egypte moet altijd een vaste hoeveelheid krijgen. Voor Egypte is dit van levensbelang. Als de Nijl droogvalt, is Egypte ten dode opgeschreven. Alle water uit mijn kraan, is Nijlwater. Bijna alle elektriciteit van het land, wordt opgewekt bij de Assoean Dam in het verre zuiden van Egypte, en de turbines daar gaan uit, en het land wordt donker, als er niet genoeg water in het Nasser Meer stroomt.

De landen ten zuiden van Egypte overwegen eigen afspraken over het Nijlwater te gaan maken; Egypte heeft gedreigd zich uit de overlegorganen terug te trekken. ‘Bluf’, zeggen media in Afrika. De Afrikaanse landen beseffen dat Egypte totaal van de Nijl afhankelijk is, maar willen een betere regeling om zelf hun landen beter te kunnen irrigeren en industrie te ontwikkelen. Egypte is zo volstrekt afhankelijk dat het heus niet uit overleg wegloopt, want het beseft dat het enige alternatief, oorlog is. En Egypte is daar beslist toe bereid waar het gaat om zijn water.