zaterdag 29 oktober 2011

Gaat Egypte richting Iran?

Speelt de Grootmoefti van Egypte sluwe spelletjes? Ali Gomaa (foto) heeft aan het Iraanse persbureau FNA (Fars Nieuws Agentschap) laten weten dat het noodzakelijk is om goede relaties tussen Teheran en Cairo te hebben, en dat zulke relaties goed zijn voor de hele moslimwereld.

De Grootmoefti is een schrandere man die niets in het openbaar zegt dat niet de politieke belangen van Egypte dient. En in dit geval lijkt me de verborgen boodschap heel duidelijk. Een boodschap aan Saoedie Arabie en de andere Golfstaten. ‘Als jullie niet snel met vele miljarden dollars over de brug komen om het militaire regime van Egypte te ondersteunen, gaan wij ons heil zoeken bij jullie aartsvijand, Iran.’

De betrekkingen tussen Egypte en Iran werden in 1980 verbroken, na de islamitische revolutie in Iran en nadat Egypte met Israel vrede sloot. Ayatollah Khomeini en president Anwar Sadat waren elkaars tegenpolen.

Na de val van Moebarak in februari 2011 lieten Egyptische en Iranese ambtenaren weten dat ze belangstelling hebben in het herstel van de nationale relaties. Intussen hebben de nodige ontmoetingen tussen diplomaten van Egypte en Iran plaatsgevonden.

Nu lijkt er niks vreemds aan het herstel van zulke relaties; landen moeten immers diplomatieke banden hebben? Maar de snelheid waarmee Egypte na februari toenadering tot Iran zocht, was vreemd. De soennieten in Egypte hebben echt een diepgewortelde hekel aan sjiieten. De sjiitische vorm van Islam, zoals Iran die kent, is zelfs streng verboden in Egypte.

Dat Egypte meldde dat het toenadering tot Iran zocht, werd dit voorjaar onmiddellijk gevolgd door een intensivering van de banden tussen Egypte en de Arabische Golfstaten, die in koor miljarden dollars aan hulp en handel aan Egypte beloofden.

Maar naar het schijnt komen de Golfstaten maar niet met hun beloofde dollars over de brug. Egypte wacht nog steeds op steun, terwijl de economie zeer traag functioneert en de armoede toeneemt. De mededeling van Ali Gomaa aan Iran lijkt me een boodschap aan de Arabische Golfstaten: 'Kom nu maar eens met geld over de brug, of de politieke en militaire verhoudingen in het Midden Oosten zouden wel eens drastisch kunnen gaan veranderen.’

Als ik me niet vergis, speelt Egypte hiermee erg hoog spel. Zijn de Golfstaten bereid zich te laten chanteren door het regime van militairen dat Moebarak met pensioen stuurde en dat een rechtszaak tegen Moebarak begon? De leiders van de Golfstaten hebben een bloody hekel aan de militairen die zo omgingen met de vroegere potentaat van Egypte.

Zouden de Golfstaten zich laten intimideren, en Egypte met de nodige miljarden dollars uit het kamp van Iran weghouden? Veel alternatief lijken ze niet te hebben, want echte toenadering tussen Cairo en Teheran zou ook wel eens tot hechtere militaire banden kunnen leiden. Dat is iets waar de Arabische Golfstaten doodsbang voor zijn. Stel je voor, ze zouden in geval van een oorlog in de tang zitten.

Voor Egypte zijn betere betrekkingen met Iran echt wel interessant. Hoezeer Egypte ook opkomt voor de Palestijnse zaak en voor Gaza, echt gelukkig zijn de generaals natuurlijk niet met zootje ongeregeld in Gaza, aan de grens met Egypte. Hoopt Egypte dat het Hamas via Iran tot de orde kan roepen? Hamas aan de grens houdt voor het militaire regime voortdurend een dreiging in: het kan nu eenmaal de grens van de Sinai niet zo afsluiten dat er niet continue wapens door de grens slippen.

Maar, als Egypte moet kiezen, kiest het voor de harde valuta van de Golfstaten boven een matigende invloed van Iran op Hamas. Wat dit betreft speelt Egypte dus wel hoog spel. Gaan de Golfstaten bewijzen dat Egypte bluft? Dan is Egypte wel echt in de financiele aap gelogeert. Maar de Golfstaten zullen dit waarschijnlijk niet aandurven, want de gok kan helemaal verkeerd uitpakken. Er zijn genoeg mensen in Egypte, zoals eerder deze week Naguib Sawiris, die bang zijn dat Egypte serieus aan het 'Iraniseren' is. Dat toelaten is niet aanvaardbaar voor de Arabische Golfstaten. Die aan hun miljardensteun vast ook verbinden dat het met Egypte niet die kans op gaat.

En dan is daar de Verenigde Staten. Gaan die door met Egypte en diens leger van de nodige miljarden te voorzien? Dezer dagen gaan er in Washington stemmen op die zeggen dat de hulp aan Egypte moet worden gestaakt als het de Kopten niet beter in bescherming neemt. Als Egypte in het kamp van Iran terecht dreigt te komen, zal Washington vast bereid zijn door te gaan met de miljardensteun, ongeacht de vraag of Egypte demokratiseert. En ongeacht de vraag of Egypte zijn Koptische minderheid goed behandeld of niet.
Met dank aan AlMasry ALYoum

6 opmerkingen:

Anoniem zei

Gert A zei,

He Jos,

Ik heb dat interview gelezen waar hij deze uitspraak doet.
Hij specificeert echter deze uitspraak niet, dat is jammer.
Zou graag willen weten wat hij precies bedoelde.

Maar stel je voor je zou moeten kiezen uit steun/invloed van Saudi Arabië of Iran, welke zou dan het gunstigste zijn voor de kopten.
Heeft het uberhaupt invloed ?

Naar mijn mening is er geen enkel islamitisch land zo tolerant naar christenen dan Syrië, toch onderhoud het nauwe banden met Iran.

Trouwens als je kon kiezen tussen christen zijn in Iran of Saudi Arabië, wat zou dan je keuze zijn.
Juist als je christen bent vanaf je geboorte en je niet evangeliseert heb je daar volgens mij weinig te vrezen.
Ik weet het, dat is erg "dhimmi" maar wel pragmatisch gedacht

Anoniem zei

ik bedoel met juist dus Iran

Unknown zei

Invloed op Egypte? Veel liever Saoedie Arabie. Die invloed is al tientallen jaren heel groot.

Als christen? Veeeeel liever in Iran wonen. Daar mag je gewoon in het openbaar christen zijn, met eigen kerken etc.

Evangeliseren? Veel makkelijker in Iran dan in Saoedie Arabie volgens mij.

Anoniem zei

Gert A zei,

He Jos,

Dat Saudie Arabie invloed heeft op Egypte mag duidelijk zijn als grote en jarenlange geldschieter.

Maar waar en wat hebben ze invloed ?
Wat zou het uitmaken als Iran deze rol overnam ?

Unknown zei

1. ik vrees dat als Iran grote rol zou krijgen, dit tot groot oproer zou leiden omdat de meeste Egyptenaren de sjiieten haten

2. beter de duivel die je kent dan de duivel die je niet kent

3. en eh trouwens die Grootmoefti heeft intussen zijn woorden al weer ingetrokken. 'ik heb dat nooit gezegd', meldde hij. Radikale sjeiks in Egypte hebben het hem meteen voor de voeten gegooid - hoe durft hij met sjiieten te heulen.

4. Saoedie Arabie wil vrede met Israel en zal Egypte niet uit dat lood trekken. Iran zou Egypte bij Israel weg willen trekken. Zeer slecht idee.

Anoniem zei

Gert A zei,

Maar is het niet zo dat Saudi Arabië er mede voor zorgt dat de islam bij jullie steeds meer de Wahabitische kant op gaat, of in ieder geval radicaliseert ?

keuze tussen 2 kwaden, ik weet het.