Nieuwe opleiding brengt leven in Anglicaanse Kerk van Egypte In de kleine Anglicaanse kerk van Egypte zit groei. Een belangrijke rol daarbij speelt de theologische opleiding die de kerk in 2005 begon in de Egyptische kuststad Alexandrië. De Alexandrijnse School van Theologie (AST) heeft forse pretenties, zoals de naam al aangeeft. In de oudheid was de ‘School van Alexandrië’ een begrip. Aanvankelijk duidde de naam op de groep Griekse filosofen die in de Egyptische kuststad lesgaven. Na de kerstening van Egypte werd de naam gebruikt voor de opmerkelijke theologen die in Alexandrië les gaven en hun boeken schreven. Misschien wel de bekendste theoloog van Alexandrië was Athanasius, die een enorme rol speelde bij de ontwikkeling van de theologie van de Drie-eenheid.
‘We zijn geinspireerd door de oude catechetische school van Alexandrië, vooral door de evangelistische visie en het serieuze onderwijs dat daar zelfs in tijden van verdrukking werd gegeven. We bidden dat God serieuze bijbelgeleerden en effectieve evangelisten zal opwekken door AST. In ons werelddeel hebben we opnieuw mannen van het gehalte van Athanasius nodig.’ Aan het woord is Dr. Emad Azmi, de Egyptische oprichter en directeur van AST. Hij heeft een klein kantoortje in Alexandrië, in een opgeknapt gebouwtje bij de Sint Markus Kathedraal. Die kerk werd gebouwd met financiële hulp van Sultan Mohammed Ali, de islamitische leider van Egypte in de eerste helft van de 19de eeuw.
De tijden zijn veranderd; de Egyptische overheid en de samenleving zijn beslist minder vriendelijk voor hun christelijke minderheid. AST traint christelijke studenten die te midden van een islamitische meerderheid wonen en werken. Dat dit soms op eieren lopen is, blijkt uit Emad’s voorzichtig gekozen woorden over dit thema. ‘We leren onze studenten om hun moslimvrienden lief te hebben. In onze lessen laten we ook zien hoe we de hele samenleving moeten dienen. Tegelijk moedigen we de studenten ook aan om te spreken over de hoop die in hen is.’
Sinds de oprichting van AST heeft de Anglicaanse kerk een revival meegemaakt. Verschillende studenten zijn door bisschop Moenier Hanna tot diaken en priester gewijd in de Anglicaanse Kerk. ‘Voor we onze opleiding begonnen, wisten maar weinig Egyptenaren over de Anglicaanse Kerk. Nu zijn veel van onze studenten, met hun gezinnen, begonnen onze kerken te bezoeken. Door onze stafleden en studenten zijn ook minstens twee nieuwe kerken gesticht’, aldus Emad. Zelf stond hij aan de basis van de vernieuwing van de gemeente in de Sint Markus Kathedraal waar AST ook huist. Toen de opleiding in 2005 begon, was er in de kerk geen kerkelijke gemeenschap meer. Nu leidt Emad diensten die door omstreeks 90 mensen worden bezocht.
Een andere kerk werd gevormd door Fayez, een student uit Cairo. In een straatarm deel van die stad stichtte hij, terwijl hij nog aan AST studeerde, een Anglicaanse gemeente. Fayez neemt graag gasten mee naar die gemeente, die in een oude garage samenkomt. Ruim 100 mensen zijn vaste bezoeker van de erediensten geworden. ‘In deze regio wonen veel christenen, maar er was geen kerk in de wijde omtrek. Velen waren in geen jaren in een kerk geweest’, vertelt Fayez, die inmiddels tot diaken is gewijd, en die later dit jaar priester wordt.
Opvallend in de klassen van AST is dat nogal wat diakenen en priesters van de Anglicaanse kerk zelf lessen volgen. De kerk heeft in het verleden nogal wat leiders moeten wijden die niet veel opleiding genoten hadden. AST helpt de kerk dus ook om zijn bestaande kader te trainen. Van de 200 studenten komt 39% uit de Anglicaanse Kerk van Egypte en die van Soedan. Ongeveer 31% is lid van de Presbyteriaanse kerk. Uit evangelische gemeenten komt 19%, terwijl 11% Koptisch-Orthodox of Rooms- Katholiek is. Naast Egyptenaren doen nogal wat Soedanezen aan de opleiding mee. Levert die verscheidenheid geen problemen op? Emad daarover: ‘Geen problemen, wel pittige discussies soms. Maar mensen weten van te voren waarvoor ze kiezen. We maken er geen geheim van wat onze eigen theologische achtergrond is.’ De Anglicaanse Kerk van Egypte is volop calvinistisch. ‘We zorgen bij AST dat onze docenten ook binnen die bandbreedte lesgeven’, aldus Emad.
AST is er in de jaren na zijn oprichting in 2005 in geslaagd een goede naam op te bouwen. ‘Vanwege onze hoge academische standaard worden we in Egypte als een van de beste theologische opleidingen gezien’, zegt Emad. Naast de algemene vierjarige theologische opleiding die AST momenteel biedt, is het bezig een Centrum voor Christelijk-islamitische Studies op te richten. Daarna hoopt AST een centrum voor de studie van de oude kerk te beginnen. In Egypte wordt door andere opleidingen, zoals het Coptisch-Evangelisch Seminarie in Cairo, met argusogen naar de koers van AST gekeken. Momenteel is AST nog een parttime opleiding. Studenten moeten vier jaar lang hun hele weekend in de schoolbanken zitten, en ze krijgen veel studieopdrachten. Als AST een voltijdsopleiding wordt, en als de beoogde nieuwe studierichtingen ontstaan, wordt het in de context van de kerken in de hele Arabische wereld een toonaangevend protestants instituut. Intussen is met het Anglicaanse Moore Theological College uit Sydney (Australië) geregeld dat AST Master-opleidingen kan aanbieden aan studenten die het Engels voldoende beheersen.
Omdat de Anglicaanse Kerk van Egypte ook verantwoordelijk is voor kerken in Tunesie, Algerije en Libie, is het geen wonder dat AST ook overweegt om in die landen, wellicht digitaal, zijn lessen aan te bieden. ‘We hebben genoeg plannen, maar de werkelijkheid is natuurlijk dat we ook geld nodig hebben voor verdere groei. We zijn afhankelijk van het collegegeld van de studenten, maar vooral van de bijdragen van de Anglicaanse Kerk in Egypte, en van fondsen die we buiten Egypte weten te werven.’
Verschenen in het Nederlands Dagblad op 1 maart 2010
Geen opmerkingen:
Een reactie posten