Vreemde keuzes van SIL/Wycliffe bijbelvertalers

Een nieuwe Turkse bijbelvertaling van het Mattheus-evagelie, waar SIL/Wycliffe een grote rol bij speelde, is te vinden op http://www.allahinhazinesi.net/Anasayfa/Ana_Sayfa.html

Dit is de zoveelste vertaling voor de moslimwereld waar SIL/Wycliffe met een radicale, en mijns inziens verkeerde aanpak bezig is. "Allah'in Vekili" wordt gebruikt voor "Zoon van God" in teksten als Mt 4:3, 4:6, 8:29, 11:27, 17:5, 24:36, 26:63, 27:40, 27:43, 27:54, 28:19. De term Allah'in Vekili betekent ‘afgevaardigde van God’. De term heeft alleen juridische connotaties, en niets familiairs.

In plaats van de term ‘Vader’ voor God wordt gesproken over ‘Mevla’. Dat betekent primair iets als bewaker or beschermer, en ook in die term ontbreekt elke familiaire connotatie. ‘Ey Yüce Mevlamız!’ zegt Mattheus 6:9. ‘Onze bewaker die in de hemel zijt.’

Als Jezus wordt gedoopt zegt de Bewaker uit de hemel: ‘Dit is mijn geliefde vekil’, mijn geliefde afgevaardigde. (zie afbeelding) In de uitgebreide voetnoot bij het vers wordt in de bijbelvertaling niet gerefereerd aan de oorspronkelijk griekse term huios, was gewoon zoon betekent.

De website waar de bijbelvertaling is geplaatst, legt uit dat termen als ‘Vader’ en ‘Zoon’ sexuele connotaties hebben, en dat ze daarom zijn vermeden. Zelfs als zouden die connotaties er zijn, dan nog lijkt het me de taak van de kerk om dit goed uit te leggen. Het is niet te taak van de bijbelvertaler om het te verhullen. Maar SIL/Wycliffe maakt zich blijkbaar niet zo druk om wat de kerken in de landen van de moslimwereld vinden; de organisatie is in veel landen bezig met dit soort Islamvriendelijke vertalingen, vooral gemotiveerd door een paar Amerikanen die deze zaak enorm stuwen.

Binnen SIL/Wycliffe bestaat forse onenigheid over dit soort vertaalmethodes. En vooral met het oog op de fondswerving is de organisatie de laatste maanden heel voorzichtig geworden over hoe het hierover in het openbaar spreekt. In de Verenigde Staten heeft een aantal grote kerkgenootschappen en donors SIL/Wycliffe de wacht aangezegd, en dat is uiteraard pijnlijk voor de organisatie.

Veel invloed lijkt dit niet te hebben op de feitelijke vertalingen waar SIL/Wycliffe bij betrokken is. Laat gezegd zijn: ik heb groot respect voor de organisatie. Ik heb dat echter niet voor de manier waarop de organisatie te werk gaat in de islamitische wereld. Het luistert daar niet naar de kerken en hanteert zeer discutabele vertaalmethodes.

Hieronder een slide van een presentatie van SIL over hoe om te gaan met kritiek op hun aanpak. Opvallend is het negatieve taalgebruik over wie anders denkt. De vrees is duidelijk verlies aan inkomsten.