Depressieve opstandelingen in Egypte

Vandaag sprak ik een paar Egyptenaren die gisteren op Tahrir demonstreerden. 'Het was een groot feest op Tahrir', vertelde een van hen me. 'Zelfs een jaar geleden waren we niet met zoveel mensen om te zeggen dat we veranderingen eisen.' Maar vanmorgen volgde de deceptie. 'Ik werd met een kater wakker. Want er is niks gebeurd.'

Daar zit hem het probleem. Leger en politie hielden zich op afstand, 300.000 demonstranten konden fijn demonstreren, maar juist door niet in te grijpen en die lui rustig hun gang te laten gaan, heeft de dictatoriale legerleiding laten zien dat de 'revolutie' een beetje irrelevant is geworden. Mensen mogen nu rustig demonstreren, en hen wordt niks in de weg geleged.

Vrijdag is opgeroepen tot de 'Demonstraties van de Woede', en de Moslimbroederschap - die gisteren op Tahrir minstens de helft van het plein vulde, heeft gezegd niet mee te doen. Ze hebben hun doelen immers ruimschoots bereikt? Nu het parlement voor het grootste deel uit islamisten bestaat, kan de Moslimbroederschap enkel tevreden zijn. Ze krijgen een grote stem in de inrichting van de samenleving. In ruil daarvoor laten ze de macht van het leger ongemoeid.

En de liberaal-democratische revolutionairen? Die hebben nu, een jaar na de val van Moebarak, niks van hun doelen bereikt. Gewoon niks. Het leger is nog steeds oppermachtig, en de publieke ruimte is geen 'vrije ruimte' geworden, maar de plek van de Moslimbroederschap en hun kompanen. Want reken maar dat als die de wetten mogen gaan schrijven, de speelruimte die de liberaal-democraten (en de Kopten) momenteel hebben, weer stevig wordt ingeperkt. Egypte is voor de Islam en het leger.

Het enige dat de status quo nu kan veranderen, is geweld. Dat brengt beweging in de samenleving. Maar dat bleef gisteren uit. Het zou me niks verbazen als de demonstranten morgen proberen wel een harde reactie van leger en politie uit te lokken, uit vrees voor verstolling van de huidige situatie. Of daar veel kans op is? ik weet het niet.

De Egyptische beurs schoot vandaag met 7% omhoog. Het lijkt of de handel weer gelooft in stabiliteit. Voor veel Egyptenaren is dat de grootste droom momenteel. Stabiliteit. Heel begrijpelijk, maar we moeten niet vergeten dat als je nou echt stabiliteit wilt, je op de begraafplaats moet kijken. Daar verandert niks. Maar het alternatief momenteel? Meer geweld? Bewaar ons Heer, we hebben daar genoeg van.