Samen N.T. Wright lezen - alle 1700 bladzijden...

Gisteren hadden Jan Wolsheimer en yours truly het bescheiden idee dat het vrijwel onmogelijk is om ons door alle 1700 bladzijden van NT Wrights magnum opus, Paul and the Faithfulness of God, te worstelen.

Dus hebben we wat peper nodig in de plaats waar de zon nooit schijnt.  We zeiden, laten we een leesgroepje beginnen op Facebook en elkaar zo stimuleren om 50 badzijden per week te lezen.  Een lumineus idee, al zeggen we het zelf, want voorwaar, in een dag tijd hebben we 31 lezers die mee willen doen.  En wie wil als eerste afhaken?  Niemand natuurlijk.

NT Wright is de man van de New Perspective on Paul (NPP).  Hij heeft over dit thema veel geschreven.  Nu staat alles wat nieuw is mij tegen, behalve nieuwe haring, nieuwe boeken en nieuwe postzegels voor mijn Egypte-verzameling.  Dus ik begin dit leesavontuur met mijn hakken in het zand.

Als Wright me kan laten zien dat zijn visie op Paulus en het Nieuwe Testament breed gedragen wordt in de kerk van de eerste paar eeuwen, heeft hij me meteen gewonnen.  Als hij beweert dat eigenlijk de hele kerk tot Anno Domini Wright het Nieuwe Testament verkeerd heeft begrepen, dan geef ik hem zeer weinig kans me te overtuigen.  Ik heb nu eenmaal een hekel aan revisionisme en heb het met mijn paleo-orthodoxe credo ook bijna onmogelijk gemaakt om zoiets serieus te nemen.

Ik ben benieuwd! En hoop door gesprek en discussie met de leesgroep veel te leren.  

Jezus keert de exodus om - Mattheus 2:13-23

Mattheus 2:13-23 - Jezus' vlucht naar Egypte: 

de ommekeer van de exodus

Christmas is the feast of a sweet baby born in Bethlehem; of angels praising God; of shepherds going into the world to tell people of the birth of the Messiah; of magi from the East worshiping the newborn king. Joseph and Mary must have been elated! “God is really blessing us with wonderful events. He even blessed them with previous presents from these magi.”

What a blessings around that first Christmas night! When the magi had left and the room was quiet again, Joseph looked at the gold, the myrrh and the incense, he hugged Mary, he kissed the son of Mary, and he tried to sleep.

“Never again in a stable, from now on God blesses us, even financially!” I can imagine Joseph to have had this idea. Only the best for my wife and her child! “For us and for our child, only five star hotels are good enough!”

Reversal of the exodus

Yeah. As soon as Joseph sleeps, after the magi have gone, an angel appears in a dream to Joseph. The angels had sung of peace on earth, but Herod, the king of the Jews, wants to kill the baby. So escape Joseph, escape.

Joseph and Mary and Jesus became refugees and ran for their lives to Egypt. According to the Coptic traditions, they even came close to us, in Matareya, the ancient city of Heliopolis, where they found refuge for a while.

They came to Egypt just as our Sudanese church members have escaped from dangers in Sudan, to become part of the pool of refugees, that sea of economic and social and psychological misery.

St Matthew, the writer of the Gospel we read from this morning, would later cite Jesus when speaking about the final judgment:

‘Come, you who are blessed by my Father, inherit the kingdom prepared for you from the foundation of the world. For I was hungry and you gave me food, I was thirsty and you gave me drink, I was a stranger and you welcomed me, I was naked and you clothed me, I was sick and you visited me, I was in prison and you came to me.’ […] ‘Truly, I say to you, as you did it to one of the least of these my brothers, you did it to me.’

Jesus himself was a refugee, and he makes our treatment of our brothers and sisters in similar circumstances a symbol of how we appreciate Jesus himself. This should really make us think deep of how we treat any refugees and underprivileged in our world of injustice and wars.

In Sunday school for children we can tell the story of the escape of Jesus to Egypt as a story of Gods providence, or we focus on the fact that from the beginning of his life, the direction was toward suffering, toward the cross.

But Mathew is a theologian and he has a special way of telling the story that teaches us another important lesson. But for this, we have to read the story through the eyes of ancient Israel, and through the lens of the Old Testament.

A few key-words in the passage of the flight to Egypt are,

Egypt, the killing of sons, rise, flee, by night, and the words: ’Out of Egypt I have called my son…’

What do these words reminds you of?

Yes indeed, the exodus. For Jewish ears who heard this gospel story of Mathew, Mathew made major allusions to the Exodus of Moses and Israel from Egypt. Israel was told by God to be ready and to escape in the night to Egypt. When Jewish people, even today, remember the Exodus, they stand around the table, re-enacting the readiness of Israel to escape from Egypt.

This is how Jesus escaped from Israel, to find security in Egypt. A total reversal of the ancient Exodus story, and therefore, shocking to Israel.

Herod is portrayed as pharaoh, who killed the firstborn sons of Israel. Eventually, when Herod had died, the Holy Family could return to their land, but even then, they went to Galilee. Not to the Jewish heartland, because that was too dangerous. They went to Galilee, a province that was seen by the pious Jewish as beyond the pale. It was so full of non-Jews, that many of them avoided the area as if it was ‘abroad’, a no-go zone.

The Jews escaped from Egypt, you recall the old story, with the gold and silver of the Egyptians. They received money for the journey, and for building their tabernacle. Just as Jesus received precious gifts from the magi to travel.

What Mathew paints here before our eyes, is a story dense with meaning - he describes a reversal of the Exodus of Israel.

God saved his nation from Egypt, many centuries before, so that they would live for God in their new land. They messed up so badly that even when God send his own Son, God had to save the baby from the king of Israel, the pharaoh, and Jesus was saved by going to Egypt.

The people of God had sunk so low, that when the God of the people came to them, he had to escape to Egypt.

One with his brothers 

So from the first days of his life, Jesus shared in the misery of Israel of old, but now, Israel itself was the cause of the misery. The nation had made a complete reversal - from being the persecuted people of God, trampled by pharaoh, they now persecuted the Son of God himself through their own pharaoh.

But still the grace of God was not exhausted. He had come to save the people that persecuted him. They had become ‘Egypt’ in the eyes of God, but He had come to make them the people of God again.

That small baby had been born from the virgin and the holy Sprit - fully man and full God - for taking the place of Israel. For representing the people before God.

This is the deep meaning of the words of Matthew when he quotes from the prophet Hosea, ‘Out of Egypt I have called my son.”

Hosea spoke of the nation of Israel, and that nation is often portrayed in the Bible as the firstborn Son of God. Meaning, his unique child. But Matthew says: ‘It is really Jesus of whom the prophet speaks.” Jesus himself is the true Son of God. Only He lived truly before God the Father to please the heart of God. What Israel could never accomplish, Jesus did. He pleased God his Father.

Finally God had found a perfect servant, a servant who put his arms around the sinful people of God and who said, Father, what they could not do, I did for you. Look at me when you think of them. See them in me. These are my brothers, my sisters.

So when Jesus left Egypt to go back to Israel, it was as if Israel made its exodus again. And when He came in the land, he lived the life that God desired.

Jesus now did what the people of Israel never could… He fulfilled all Gods dreams and plans with Israel. While Israel, hardly escaped through the Red Sea, made its first golden calf, and later, filled the land of Israel with idolatry, Jesus fully perfectly completely served God and worshipped God.

God could not find one perfect obedient servant in Israel - until Jesus came. And He came for the sake of the people, to represent them all before God.

Finally God received the honour due his name.

But in order to represent Israel before God, to be Israel, there was no way around it; the founder of their salvation, the Saviour of Israel, had to be made perfect through suffering. The writer of the Letter to the Hebrews works this theme out in some detail.

To bring many sons to glory

Jesus had to be made perfect through suffering. Now that sounds as if he was not perfect and only his suffering made him perfect. That is not what these words mean.

What it does signify is that the suffering that Jesus underwent, was the proper context to show his perfection. He lived for God each day, each moment, even in those moments when it would have been convenient to stop obeying and loving God.

Even when he was crucified by his own people, by those who behaved as if they were Egypt, as pharaohs, He loved God to the end. That moment of his death on the cross, is also called his Exodus in the gospel of Luke.

From the beginning of his life untill his last breath on the cross was the Exodus of Jesus who included all those who believe in Him in his arms, when he safely entered into the promised land - that is, into the full restoration of the relationship between God and humankind.

The Letter to the Hebrews says, he became the perfect High Priest to mediate between God and us, to do away with our sins. It was this obedience even in the hardest moment, that made it possible for the slate of us sinners to be wiped clean; and his obedience made it possible for God to look at his true Son, and say: now my people - all those who believe in him - truly obey me.

And because God became one of us, and even felt the pain of temptation and suffering, he knows what we go through. He has the power to save, and he has the empathy - he wants to save. He knows us and he loves us.

The Letter to the Hebrews also uses language that reminds us of the exodus of Israel from Egypt; in Hebr 2:15 we read that Jesus came

to deliver all those who through fear of death were subject to lifelong slavery; for surely it is not angels that he helps, he helps the offspring of Abraham. 

Jesus came to set his people free. He came to bring peace on earth, as the angels sang. This is not a romantic feeling of christmas-peace, because that lasts very briefly, as we all know. But he did come to bring peace between us and God, and peace between us, between those who follow Him. And peace in our hearts - the assurance that God is with us, and that he is not against us.

He came down to us humans, in our Egypt, to take us out of Egypt into the promised land. The Son of God, the one eternally crowned with glory, came to us humans in our Egyptian life, our life of misery and sin and imperfection, and slavery, to lift us up and to crown us with eternal glory.

But for doing this, He had no other option but to go down to Egypt-land. And to be one with us.

Conclusion 

He came down to Egypt, for us and for our salvation. He did this for ‘bringing many sons to glory’, Hebrews says. This glory is, for us to be able to eat at the table with God, now and eternally. And for donating this joy to us, the Son of God left the table, to be with us for a while, to live our lives, to suffer our misery with us, and to even suffer the greatest misery inflicted to Him by us.

And in his love, when he returned to the table of God, after having fulfilled his exodus, He took all of us who believe in him, in his arms back to the promised land, back to God.

Amen

'De kerstboom een heidens symbool? Een sprookje van Grimm'

"Dat de kerstboom als Germaans vruchtbaarheidssymbool een heidense oorsprong heeft, is een sprookje, ooit bedacht door de gebroeders Grimm. De historische oorsprong van de kerstboom is heus christelijk, namelijk de vijftiende-eeuwse ‘boom des doods en des levens’, een illustratie die het kerstverhaal tegenover de zondeval stelt. Zeker versierd met christelijke symbolen kan een kerstboom prima in de kerk staan."

Deze woorden zijn van Axel Wicke, op de website van de Kerken in Den Haag. Een verademing om dat te lezen. Dus ik mag een kerstboom in de kerk en thuis hebben. Veel te makkelijk laten we ons aanpraten dat dit-of-dat een heidense oorsprong zou hebben. Welaan, zelfs ons woord 'God' heeft een heidense oorsprong.

Het idee dat het christelijk geloof uit de hemel neerdaalde en in een klap de context van de wereld zou wegvagen, is eigenaardig. God zelf daalde uit de hemel neer en werd een mens in een eigen context. Als God daar niet mee zat, waarom kijken wij er dan vreemd van op als ons christelijk geloof de trekjes overneemt van de culturen waarin het landt?

Wie moeite heeft met de kerstboom heeft moeite met zending en lijkt me ongeschikt om mee te werken aan God's missie om Zijn Woord middenin onze wereld gestalte te geven.

Ook al zou de kerstboom uit het heidendom stammen, wat dan nog? Dat doet het woord 'God' dus ook, en daar kunnen we goed mee leven. Wie meent dat het fout is om een kerstboom te hebben moet zich maar eens goed afvragen of die daarmee niet het werk van God in onze wereld tegenstaat. God kiest ervoor om onderdeel van onze wereld te zijn. Wie wereldvreemd is, verwijdert zichzelf uit de plaats waar God zelf kiest te zijn.

Een messiasbelijdende Jood over de 'herdertjes' van kerst

De Anglikaanse messiasgelovige Jood Alfred Edersheim (1825-1889, foto) schreef in 1883 een monumentaal boek dat nog steeds herdrukt wordt vanwege de enorme waarde: The Life and Times of Jesus the Messiah. Hij zette me op het spoor van een paar zaken rond de kerst die ik zinvolle informatie vind.  Hier trouwens dat hele boek online.  En hier de pdf.

Dat de Messias in Bethlehem geboren zou worden stond voor de Joden in de tijd van Jezus wel vast. Ook geloofden de Joden vast, dat de Messias zou worden geopenbaard van Migdal Eder, ‘De toren van de kudde’. 

Rabbi Munk geeft in de Targum (Pseudo-Jonathan) een parafrase bij Genesis 35:21 en Micha 4:8:

Hij zal zijn tent uitspreiden bij Migdal Edar, de plaats waar Koning Messias zich aan het eind der tijden zal openbaren.

 Het Joodse mystieke werk, de Zohar (II, 8b) zegt dat als de tijd daar is dat de Messias zal verschijnen,

... hij zal verschijnen in een groot lucht aan de buitenkant van Bethlehem, dicht bij Rachel’s graf, op een plaats die Migdal Eder heet…

Migdal Eder was een wachtoren voor herders, om op hun kudde toezicht te houden. Maar het was niet de normale wachttoren voor de herders die voor hun schapen zorgden in de wildernis in de regio van Bethlehem. Het was de plaats waar alleen speciale herders hun werk deden.

De Mishnah (Shekelim 7:4) zegt, “De kuddes die hier werden geweid, waren voor de tempeloffers.”

Gewone herders lagen onder de banvloek van de rabbis; door hun levensstijl konden ze zich beslist niet aan de religieuze voorschriften van Israel houden. Daarom gold in Israel de regel dat herders met hun kudden zich in de wildernis moesten ophouden. Mishnah (Baba K. vii. 7) verbiedt het houden van kuddes in Israel, behalve in de wildernis. De enige kuddes die wel in het (groene) land mochten worden gehouden, waren die voor de tempeldienst. (Baba K. 80 a).

Voor de herders van de tempelkudden gold de rabbijnse vloek dus ook niet; ze hadden als enigen het recht en de plicht om de schapen van de tempel in de groene delen rond Bethlehem te laten grazen; ze moesten immers perfect zijn als offer. De schapen mochten ook niet meer dan 5 kilometer van de tempel worden geweid, om te voorkomen dat ze onderweg naar hun dood zich zouden verwonden.

Dat het juist deze herders waren die als eersten het evangelie hoorden, is dus significant. Niet omdat God ervoor koos om als eerste een stel ruwe kerels gewag te doen van de incarnatie, maar omdat hier heel specifiek aan de verwachting van Israel werd voldaan; bovendien omdat degenen die voor de tempeloffers verantwoordelijk waren, als eersten hoorden over degene die eenmaal het volmaakte offer zou zijn.

Mijn doelen lang niet gehaald

Het is de tijd van het jaar voor wat rapportage over hoe het dit jaar met werk verliep. Dus heb ik vanmorgen de cijfers van onze Engelstalige eredienst onder de loupe genomen. Doelen stellen kan soms heel pijnlijk zijn als je ze niet echt haalt..

Een jaar geleden was dit mijn doel met onze Engelstalige gemeente in Heliopolis:

1. We aim to see the attendance on Friday grow to 30 adults and 10 children by the end of 2013.
2. We like to see a women bible study come into existence after Summer 2013
3. Have enough people to be able to continue worship services in Summer.
4. Have a lay reader and two acolytes (children, teens) in church

Welaan, hoe ging het?
1. In de tweede helft van 2012 hadden we gemiddeld bijna 22 mensen in onze eredienst op vrijdagmorgen.  In de tweede helft van 2013 was dat aantal ruim 25.  Wel een beetje groei, maar lang niet wat ik beoogde.  Van die 25 zijn er 19 volwassen, en 6 kinderen.

2. En die vrouwenbijbelstudie... is er ook niet.  Gelukkig begon mijn vrouw hier juist vanmorgen over zodat er misschien toch iets te gebeuren staat.  2014 dan maar.

3. Ik ben blij dat we in de zomer, terwijl er zoveel spanningen waren met de Moslim Broederschap en het leger, toch alle weken - op een na - eredienst konden houden met gemiddeld tien mensen.  En dat terwijl juist op vrijdag altijd problemen werden verwacht, en de zomertijd ook de tijd is dat expats vaak buitenslands op vakantie gaan.

4. Layreaders... daar ga ik nu meteen twee mensen voor benaderen.  En hetzelfde voor de acolieten.  Ik was dit een beetje vergeten :D

De doelen zijn dus maar ten dele gehaald.  Maar ik ben intussen dankbaar voor hoe dit jaar met de gemeente is geweest.  De behoefte aan een groeiend aantal blijft intussen bestaan; 25 mensen is wel erg krap - vooral omdat de kinderen wat meer sociale contacten in de kerk nodig hebben.

2014 staat op aanbreken.  Tijd voor nieuwe plannen maken.

Kerken die niet feesten hebben het niet begrepen

Ik had deze week het genoegen dat ik naar de preek van mijn Egyptische collega Rev Adel Shokralla kon luisteren in plaats van zelf te hoeven preken.  Hij wees ons erop dat het christelijk geloof een geloof is van feesten.  Kerken in Egypte kennen dat niet erg, want temidden van alle pressie en problemen van Islam en armoede hebben we hier nogal de neiging tot somberheid.

Maar je hoeft alleen maar naar de religie van Israel te kijken en je ziet - daar draaide het om feesten. Het kerkelijk jaar van Israel ging van feest tot feest. En dat waren geen bescheiden feestjes.  Het dagelijks leven lag stil, er werd gegeten en gedronken, soms wel een week.

Het Nieuwe Verbond is een beter verbond dan het Oude.  Dus hoe zou er minder gefeest kunnen worden door de kerk! Het idee dat we als christenen met een tragische blik door het leven gaan staat haaks op de wat de bijbel ons laat zien.  

Kerst herinnert ons eraan dat God mens werd.  Hij doorbrak de grens tussen hemel en aarde.  Christelijk, religieus en vroom wil niet zeggen: los van de aarde.  Het christelijk geloof maakt hemel en aarde niet los van elkaar.  Feesten met elkaar als gemeenschap is wat God graag ziet.    

De eeuwigheid wordt ons in de bijbel voorgesteld als een enorm feestmaal; als God zelf zich het middelpunt maakt van een eeuwig feest, dan moeten we ons vooral vandaag de dag niet laten weerhouden van feesten.  Het eert God als degenen die zich naar Hem noemen alvast in feeststemming zijn.  Zuurpruimerij past daar niet bij!

De hemel ontvolkt, of juist de aarde?

Veel christenen zijn atheïsten in de praktijk, is mijn indruk. Als je vraagt of ze in God geloven zeggen ze natuurlijk ja, maar in de praktijk lijken ze met Hem weinig rekening te houden. Hij is zo ver, immers? Ik denk dat je kunt spreken van een glijdende schaal sinds de tijd van de Renaissance.

In de vroege kerk, tot in de late middeleeuwen, was de hemel bevolkt met God - Vader, Zoon en heilige Geest, met miljoenen engelen, en met een dagelijks toenemend aantal heiligen. De hemel was vol! En die hemel was niet ver weg, maar om ons heen. In de eredienst werd dat beleefd, niet alleen dank zij de prediking van het Evangelie, maar ook dankzij de afbeeldingen die de gelovigen overal waar ze keken deden beseffen dat we in een geestelijke werkelijkheid leven.

In de tijd van de protestantse Reformatie werd de scheidslijn tussen het hiernamaals en het hiernamaals steviger getrokken. Met de heiligen in de hemel hebben we niks meer te maken - we negeren ze. En de engelen zijn er wel om ons heen, maar waag het niet een woordje met ze te wisselen. Afbeeldingen van die geestelijke werkelijkheid mochten ook niet meer, want dat leidt maar af.

Eigenlijk kan je het als goede protestant alleen nog over God hebben - die alleen is aanspreekbaar; de rest van de wezens in de hemel laten we links liggen. En sinds een jaar of wat is het voor veel Christenen ook best aanvaardbaar om Jezus en de Heilige Geest wat lager in te schatten dan God de Vader. Dus die verdwijnen ook een beetje uit het vizier.

We hebben dus God de Vader nog in de hemel. En in onze kille ondermaanse werkelijkheid speelt Hij ook zo’n grote rol niet meer. Nog even en er is niks over in de hemel. De hemel is ver en lijkt wel leeg.

God de Vader, God de Zoon, God de Geest, samen een, en de Maagd Maria en alle miljoenen heiligen, en de tientallen miljoenen engelen en wat voor andere wezens er ook allemaal zijn in de geestelijke werkelijkheid, die feesten gewoon door. En de mensheid lijkt steeds ongelukkiger en eenzamer te worden. We kijken naar de sterren en zien niks… Dode materie. Onze antenne voor de echte werkelijkheid is weg, en daarmee lijkt het wel of de mens ook bezig is zichzelf uit te gummen.

Waarom zien we gemeentegroei in Cairo? Een terugblik

Met mijn Soedanese collega, Rev Yousif

Ik werk nu 27 maanden in mijn kerk in Heliopolis, in het noordoosten van Cairo.  Tijd om eens wat te mijmeren over onze gemeentegroei.  Toen ik hier begon, op 1 september 2011, telde onze gemeenschap omstreeks 360 mensen.  Nu zijn er ongeveer 820 mensen die zich lid van onze kerk noemen. Tijd voor een bestseller lijkt me.  :-)

Wat zit er achter deze groei? Omdat te beantwoorden moeten we naar de details van ons gemeentewerk kijken.

1) Toen ik kwam was er een kleine gemeente van 10 tamelijk oude Egyptenaren. Die komen bij elkaar op zondagmorgen, als Egypte gewoon werkt.  Nu, na 27 maanden, is hier nauwelijks wat veranderd.  Op zondagmorgen komen we met 10-15 mensen bij elkaar.

2) Ik begon op 1 September 2011 met een nieuwe Egyptische dienst op zondagavond.  We begonnen met niemand, maar de groep die zich ‘lid’ acht, bestaat inmiddels uit 100-110 mensen. Op een normale zondagavond zitten we met 50-60 mensen in de kerk. 

3) Ik ben 27 maanden geleden een Engelse dienst begonnen.  Het eerste jaar zaten we vaak met 8 of 10 mensen bij elkaar.  Het jaar daarna zaten we meestal met 15 mensen.  Nu is onze groep gegroeid tot ongeveer 30 mensen die zich lid achten; we zijn op vrijdagmorgen, als we om 11 uur bijeen komen, meestal met omstreeks 22 mensen in de kerk.

4) Onze Soedanese dienst groeide van ongeveer 350 in 2011 tot 669 mensen deze week.  Getalsmatig zit hier dus de grote groei.  Een maand geleden moesten de wekelijks eredienst op zondagmiddag in tweeën delen; op zondagmiddag zijn er nu twee erediensten voor de Soedanezen.

Enkele algemene zaken die denk ik in alle erediensten goed waren voor groei:

• Toen ik begin, wilde ik direct aandacht trekken met een behoorlijke opknapbeurt van onze kerk, de gebouwen erom heen, en de tuin.  Dat trok aandacht en zorgde voor enthousiasme.
• We hebben vanaf het begin behoorlijk van sociale media gebruik gemaakt. 
• Ik leg grote nadruk op het scheppen van community, gemeenschap.  
• We organiseren regelmatig leuke evenementen.  Niet erg vaak, maar genoeg om op te vallen. Een Jazzconcert, een bekende spreker, een feestelijke dag met BBQ, dat soort dingen.
• Ons cafeteria is een aantrekkelijke plek voor buitenstaanders om even aan te waaien en om de kerk te leren kennen.
• Door de opknapbeurt van de kerk verhuur ik ook vaak en veel ruimte aan andere christelijke groepen. Ik merk dat mensen hierdoor ook met onze erediensten in aanraking komen en lid worden.
• Ik heb goede collega’s in elk van de erediensten. Het is geen one-man-show.
• We hebben in alle diensten dezelfde anglicaanse liturgie - elke week een geprint bulletin.  We hebben de kerk wat stijlvoller ingericht, met wat iconen.  We zijn bewust wat ‘hoogkerkelijk’ geprofileerd in alle diensten.
• Mijn preken worden door de meesten mensen gewaardeerd vanwege de combinatie van iets nieuws leren, persoonlijk, maatschappelijk betrokken, niet moraliserend maar wel met nadruk op geloofsgehoorzaamheid, en nogal eucharistisch. 

En dan voor elk van de diensten afzonderlijk

1) De groep oude Egyptenaren op zondagmorgen is niet gegroeid.  Dat reken ik me aan.  Ik wil deze groep niet minachten en hoop dat we hier groei krijgen.  We moeten hier dringend iets aan doen.

2) De nieuws Egyptische dienst op zondagavond groeide in het begin doordat ik vantevoren maandenlang met een paar Egyptenaren regelmatig vergaderde en bad voor deze nieuwe eredienst.  Een paar lui wilden hun schouders eronder zetten.  Tot mijn verbazing nam een van hen meteen zijn hele familie mee.  Daardoor begonnen we meteen met 20-25 Egyptenaren. Ik besloot ook onmiddellijk om te zorgen dat de muziek altijd goed was, dus ik huurde een luitspeler in om parttime voor de kerk te werken.  De stijl van Egyptische muziek (geen westerse vertaalde muziek) en de liturgische stijl van eredienst trok mensen aan.  Ik zeg tegen de mensen regelmatig dat we beslist geen schapen willen stelen van Katholieke of Orthodoxe Kerken, maar wel van de kleinere protestantse kerken.  Veel mensen zijn uit de Katholieke of Orthodoxe kerken protestant geworden, maar ze missen vaak de liturgie en velen zijn erg uitgekeken op programmatische protestanten waar het niet om de onderlinge gemeenschap gaat maar om een show op het podium.  Ik zeg het nu maar even kort, maar hier komt het globaal toch wel op aan.  We bieden dus aan aantrekkelijk alternatief - een bijbelse prediking en hoogkerkelijk tegelijk.  

3) De Engelse dienst - we zijn ‘klein maar fijn’.  De 20+ mensen die er elke week zijn, vinden het heerlijk.  Ik heb wat geadverteerd in een Engelstalig maandblad, en dat heeft een paar leden opgeleverd.  Maar het is vooral mond-op-mond waardoor de groep jaarlijks wat is gegroeid.  Ik denk dat als Egypte geen nieuwe politieke rampen meemaakt, onze gestage groei wel doorgaat.  Het alternatief in onze wijk voor deze mensen is een evangelische dienst (een kerk die onze kerk huurt!) maar die zijn zo a-liturgisch dat de mensen die in onze dienst komen zich daar niet thuisvoelen.  Ik heb overigens geen schapen uit die kerk gestolen. Alle leden bij ons zijn mensen die niet naar een kerk gingen, of die net in Egypte zijn gearriveerd.  Deze Engelstalige gemeente is een zeer gemengde groep de USA, Canada, Nederland, Brazilie, Zimbabwe, Nigeria, Sri Lanka, Duitsland en misschien vergeet ik een nationaliteit. Met deze groep doen we om de paar weken een potluck na de kerkdienst; iedereen blijft en doet mee. We hebben een boekenclub waar maandelijks een Egyptische auteur wordt besproken, en we hebben een onregelmatige bijbelstudiegroep.  Deze expats zijn door de week moeilijk te trekken; ze zijn te druk of ze wonen te ver.

4) Dan de Soedanezen.  Om hun gemeenschap te versterken geven we ze elke zondag na de dienst een simpele maaltijd; we zorgen voor de vluchtelingen die in echt grote problemen zitten (medisch, huur, eten); we hebben een sociaal centrum geopend in de buurt waar ze wonen; we zijn een leiderschapstraining/bijbelschool voor ze begonnen.  Maar veel belangrijker, in Soedan gaat de regering maar door met deze Noord-Soedanese Moros uit het Nubagebergte te vervolgen en te bestrijden. Ze blijven naar Egypte vluchten.  De natuurlijke aanwas is ook niet te minachten.  Er worden nogal wat babies geboren in onze gezinnen!  Deze gemeente is totaal mono-cultureel. Ik denk dat dit deze gemeente aantrekkelijk maakt voor de nieuwe vluchtelingen die naar Egypte komen.  Ze krijgen opvang, en gaan bij hun kerk horen. (22 December dopen we er weer tien).   Ik bemoei me zelf niet veel rechtstreeks met deze Soedanese gemeenschap, en geef vooral leiding aan hun priester, Rev Yousif   

Ik denk dat ik hiermee aardig aangeef hoe de vork in de steel zit; ik moet natuurlijk beslist melden dat ik in al die gemeenten leiders heb die ook serieus bidden en werken voor de geestelijke en getalsmatige groei van de gemeenschap.  Wij kunnen hard werken maar God moet de wasdom geven.  Maar terugkijkend lijkt me vooral zinvol te onderstrepen dat we nauwelijks programmatisch te werk zijn gegaan en in die valkuil ga ik ook beslist niet trappen. Ik zie mijn eigen rol vooral in het scheppen van de randvoorwaarden die het mogelijk maken dat hier gemeenschappen groeien.  En gemeenschap kan je niet programmatisch creëren; ze hebben een mystiek aspect - het heeft iets met God te maken.

Vraatzucht - een zonde die steeds grotere vormen aanneemt

Twee uitgevers besloten alsnog om geen boekje van me over de zeven hoofdzonden te willen uitgeven.  De markt is te beroerd.  Gelukkig is de digitale markt heel goed :) dus hier een afgerond hoofdstuk over 'vraatzucht'.  Als we dat nou gewoon 'zonde' konden noemen, zouden vandaag de dag misschien minder mensen er mee worstelen.

>>  - of zoals de Latijnse kerk dat noemde, gula.
Hier mijn artikel, 6000 woorden met plaatjes :-) over vraatzucht

Is Johannes de Doper een soort moslim?

Johannes de Doper preekte in de woestijn dat Israel 'een recht pad moest maken' voor de HEERE. (Mat 3:15)  In mijn Arabische bijbel is het woord voor rechtgebaand, mustaqiim - een correcte vertaling.

Moslims bidden dagelijks hun Fatiha, waarin ze Allah vragen hen te leiden 'op het rechtgebaande pad', waar precies hetzelfde woord mustaqiim wordt gebruikt.

Johannes heeft wel iets van de profeten van het Oude Testament, en staat als scharnierfiguur tussen die profeten en het Nieuwe Testament in.   Is zijn boodschap te vergelijken met die van de Islam?

Ja, in zoverre hij als scharnierfiguur naar het Oude Testament kijkt.  Nee, in zoverre hij op Jezus wijst.  Ik ben nog met mijn preek over dit thema bezig, voor het komend weekend.

'Al die ellende, hoe kan je dan in een goede God geloven...'

Hoevaak heb ik die woorden niet gehoord uit de mond van mensen die meenden God vaarwel te moeten zeggen.  'Al die ellende, hoe kan je dan in een goede God geloven...'

Vanmorgen las ik van Jesaja deze woorden, 'U bent voor de geringe een vesting geweest, een vesting voor de arme in zijn nood.' (Jes 25:4)  Van Jesaja krijg je helemaal niet de indruk dat zijn geloof in God onder druk staat omdat er zoveel ellende in de wereld is.  Hij ziet juist hoe God de armen, de ellendigen, nabij is.

Vreemd.  De welgestelden in het westen zien in armoede en ellende een reden om God vaarwel te zeggen.  En dat terwijl de armen in de wereld doorgaans juist wel in God of goden geloven. Drie opmerkingen hierover.

1. Het idee dat ellende in de wereld een bewijs tegen het bestaan of de betrokkenheid van God zou zijn, komt ongetwijfeld voort uit het idee dat elke denkbare god natuurlijk een god moet zijn die ons geeft wat we willen.  Een goedgemutste sinterklaas die iedereen cadeaus geeft en niemand in de zak doet.  'Als god niet is zoals wij hem wensen, dan kan hij er niet zijn...'

Inderdaad.  Die god bestaat niet.  Laten we dat maar even vaststellen.  De god van onze wensen is een idee fixe.  Wat we wensen is ons eigen hersenspinsel en binnen die kaders past God niet.  Die is altijd weer heel anders dan we Hem ons voorstellen of wensen.

Wat we van de bijbelse God weten, is niet het gevolg van onze wensen, verlangen of denken, maar van zijn Zelfopenbaring.  De bijbelse God is helemaal niet zo wenselijk. Zo hadden we Hem nooit bedacht...

2. Om de ellende in de wereld tot reden te bestempelen om niet in God te willen geloven, heeft nog iets anders dat eigenaardig is.  Het zijn bepaald niet de armen in de wereld die hun God of goden vaarwel zeggen.

Mensen in ellende gebruiken hun omstandigheden niet als argument om God in de prullenbak te stoppen.  Misschien dat ze soms hun vuisten tegen de hemel ballen, maar dat is beter dan de ongeïnteresseerdheid van verwende westers mensen die het bestaan van God onmogelijk noemen terwijl ze met hun vrienden nog een keer het glas heffen.

God is dichtbij mensen in ellende; Hij is veel moeilijker te vinden voor mensen die menen Hem niet nodig te hebben en die de ellende van anderen daarvoor als onlogisch argument aanvoeren.

3. De God die zich in de geschiedenis van Israel en de kerk openbaart, is niet makkelijk in systemen te passen; geloof in Hem is in ieder geval geen ontkenning van de ellende in de wereld.  In Israel en de Kerk is die vraag naar de combinatie van een Schepper en een imperfecte schepping altijd gesteld.  Het is, zou je kunnen zeggen, juist de basis van alle menselijk zoeken naar God.  En zonder alle antwoorden te weten, hebben we als Kerk, samen met Israel, altijd vastgehouden aan de impact van de zondeval.

Waar het om ellende gaat, is de mens zelf voor een groot deel direct aansprakelijk.  We kiezen tegen gehoorzaamheid aan God, en dat heeft verstrekkende consequenties.  We veroorzaken veel van onze eigen ellende zelf.  We kunnen God niet van alles de schuld geven.

Er is zoveel ellende in de wereld, daarom kan ik niet in de goede mens geloven.                

  

...Uit Sion zal de wet uitgaan.

Je kunt de bijbel niet vrijblijvend lezen; je kunt niet zomaar toelaten dat de Geest van God tot je spreekt, 't is oppassen geblazen.  Het gedrag en de geest van de Auteur van dat Boek hebben nogal invloed op de serieuze lezer. 

Van de week sprak ik met iemand over de zending van de kerk, en onmiddellijk ging het over de Hernhutters en William Carey, helden van de moderne zendingsbeweging.  Van de protestantse zendingsbeweging.  Heeft de rest van de wereldkerk niets gedaan dan?

De bijbel begint met God die vanuit de hemel besluit om een universum te maken.  En zodra de eerste mensen er een potje van maken, stuurt Hij die de wereld in.  Als de aardbewoners het te knus krijgen rond hun toren van Babel stuurt God ze de wereld in.  Abraham moet de wereld in.  Israel wordt gekozen om een zegen voor de aarde te zijn.  Als Israel God niet gehoorzaamt, duwt God ze de wereld in, naar Babylon.

Dan komt Jezus de wereld in.  En de volgelingen van Hem moeten ook de hele wereld intrekken.  Als ze het iets te gezellig hebben in Jeruzalem, zorgt God voor een stevige vervolging, zodat ze daadwerkelijk overal heengaan. 

De beweging in de bijbel is centrifugaal.  Vandaar ook dat we lezen dat op een dag, de Wet van God uit Sion zal klinken - voor de hele wereld. (Micha 4:2 etc)  Ik las dit gedeelte vanmorgen in mijn Morning Prayer en ben God dankbaar dat Hij mens werd om de wereld tot zegen te zijn.  Dat Gods Woord uit Sion klinkt werd op zijn mooist zichtbaar toen Jezus in de tempel preekte, en zijn volgelingen deden dat daarna evenzo.      

Je kunt die verhalen niet telkens horen zonder dat iets van de houding van de Schepper zelf onder je huid gaat zitten.  Vandaar dat de kerk heus geen bewijsteksten als Mat 28:20 nodig heeft om te weten dat we de wereld inmeten om voor allen tot een zegen te zijn.  Zending heeft geen bewijsteksten nodig want de zending van de kerk is een uiting van onze band met God - en God is een God van de wereld.  

Vandaar ook dat het zo apart is als protestanten denken dat zending met hun is begonnen.  Hoe denk je dat Zuid Amerika christelijk werd? Jawel, door de Roomse missie.  Toen Calvijn en Luther nog twisten met die kerk, deed die kerk aan zending.  

Het is makkelijk om de Nestorianen te vergeten - omdat hun zendingswerk tenslotte door geweld is verwoest.  Maar al in de vroege eeuwen na Christus bereikten deze zendelingen India en China, en niet zonder succes.  En de Egyptische kerk bereikte Ethiopia.  En Ierland.  

En Rusland? Bekeerd door de missie van de Orthodoxe kerken. 

En hoe is Europa christelijk geworden?  Roomse missie, waarde vrienden.  Daar danken we alles aan.   Zelfs de Friezen konden dat met hun moord op Bonifatius niet stoppen.

Van wat voor houtje onze kerken ook zijn, missie zit in het DNA.  Want de Schepper zelf heeft ons zijn Geest gegeven.  En kerken die geen deel uitmaken van die missie moeten zich afvragen of er niet iets grondig mis is met ze.