Het militaire ingrijpen van Israel in Gaza is de zoveelste uitzichtloze actie van het Israëlische leger tegen het Palestijns geweld waar Israel regelmatig onder lijdt. Uitzichtloos, want op zijn best zal het op korte termijn een einde maken aan de raketbeschietingen, maar het versterkt tegelijk het milieu van haat en onverdraagzaamheid onder Palestijnen en Israeli’s. Een oplossing van de problemen moet op politiek niveau worden gezocht, niet met het bloedige geweld waar Gaza mee is overstelpt.
Israel weet al sinds 1967, toen de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties met Resolutie 242 Israel sommeerde de Bezette Gebieden te verlaten, dat het niet voor altijd in de Gazastrook en de Westbank kan blijven. In een complete terugtrekking van die Bezette Gebieden ligt de echte oplossing. Zolang Israel die gebieden bezet, afgrendelt, en op neerbuigende manier omgaat met de bevolking in gebieden, houdt Israel de haat onder de Palestijnen levend.
Kan Israel vertrouwen dat de Palestijnen zich als deugdzame burgers gaan gedragen als Israel zich terugtrekt uit de Bezette Gebieden? Er is weinig reden om daar optimistisch over te zijn. Maar als Israel hardop verklaart dat het bereid is die gebieden te verlaten, schept het de morele ruimte om zware eisen te stellen. Daarbij zal het de hulp krijgen van de meeste Arabische landen, want die willen niets liever dan een eind aan de troebelen in het Midden Oosten. De Palestijnse zaak is in de meeste Arabische landen een troefkaart van de oppositie geworden, en door vrede in het Midden Oosten slaan de Arabische dictators die troefkaart uit handen van hun binnenlandse vijanden.
De regeringen van Egypte, Jordanië, Libanon en Syrië zullen zonder twijfel bereid zijn mee te werken aan een politieke overeenstemming tussen Israel en de Palestijnen, indien Israel de Bezette Gebieden echt verlaat. Dan moet Israel trouwens ook de Golan aan Syrie teruggeven in ruil voor vrede met dat land. De buurlanden van Israel lijken momenteel bereid alles te doen om te zorgen dat de Palestijnen zelf de nodige voorwaarden scheppen om Israel voldoende vertrouwen te geven dat een terugtrekking uit de gehele Westbank ook echt tot vrede met de Palestijnen zal leiden.
De hele Westbank? Behoudens geringe grenswijzigingen die voor beide partijen nuttig zijn, lijkt het me dat Israel inderdaad de gehele Westbank moet verlaten als het ooit vrede met de Palestijnen wil kunnen sluiten.
Wat is het grote probleem? Oost-Jeruzalem. Dat is onderdeel van de Westbank, en van eminent belang voor de Palestijnen en de Arabieren, vanwege de Islamitische heilige plaatsen. En het is van even groot belang voor Israel. Ondanks dat Israel dat gebied behoort te verlaten volgens Resolutie 242, zal dat niet gebeuren. Mijn inschatting is dat als Israel bereid is een vorm van gezamenlijk toezicht voor Oost-Jeruzalem in te stellen, de Palestijnen bereid zijn genoegen te met minder dan autonomie over dat gebied.
Natuurlijk zeggen de Palestijnen en de Arabische naties zulke dingen niet; de eerste die dat durft, wordt voor verrader uitgemaakt. Bovendien, als je gaat onderhandelen, laat je je niet van tevoren in de kaart kijken. Het is daarbij een heel pijnlijk besluit voor de Palestijnen, om Oost-Jeruzalem van het eisen-lijstje af te voeren. Tot 1967 was het oostelijke deel van Jeruzalem onder Arabisch bestuur, en dat geheel in overeenstemming met internationaal recht. Maar ik denk dat ze, in ruil voor teruggave van de rest van de Westbank, bereid zijn de eis van autonomie over Oost-Jeruzalem in te leveren. Arabische landen als Egypte en Saoedie Arabie zullen aan zo’n overeenkomst meewerken en de Palestijnen enorm onder druk om akkoord te gaan. Die Arabische naties kunnen de Palestijnen ook dwingen om akkoord te gaan met andere voorwaarden die de veiligheid van Israel's grenzen kunnen verzekeren.
De Arabische wereld is het Palestijns probleem zeer moe, en kampt momenteel met een ander, veel groter probleem, De Arabieren maken zich veel meer bezorgd om de groeiende populariteit van Iran bij Arabische oppositiebewegingen zoals Hamas, Hizbollah, en de Moslim Broederschap. Vrede tussen Israel en de Palestijnen neemt de Arabische oppositie en Iran veel wind uit de zeilen.
Het echte probleem is volgens mij dat Israel niet bereid is tegen zijn kolonisten in de nederzettingen op de Westbank te zeggen dat ze hun dorpen moet verlaten omdat ze ten onrechte op Palestijns land wonen. Deze keus zal Israel moeten maken als het vrede wil. Maar voor het moment lijkt Israel veel te bang voor een burgeroorlog in eigen land, want een ontruiming van de Westbank kan daar makkelijk toe leiden.
Maar nu is precies het moment voor moedige stappen van Israel en de Arabieren. Landen als Egypte hebben de afgelopen week laten zien hoe moe ze zijn van Hamas en de extremisten onder de Palestijnen. De Arabische leiders zijn klaar voor een echte vrede en zijn bereid de Palestijnen daartoe te dwingen als Israel op dit moment de juiste opening biedt door een aanbod waar de Arabieren echt wat mee kunnen. Daarin kan de term volledige terugtrekking niet ontbreken.
Dr Jos M. Strengholt
(c) www.arabieren.blogspot.com
Geen opmerkingen:
Een reactie posten