In de Islamitische wereld wordt druk gediscussieerd over allerlei religieuze kwesties, want de Islam is een sterk verdeeld huis. In die discussies staan vaak discutabele fatwa’s centraal. Terwijl 50 jaar geleden heel sporadisch fatwa’s werden uitgevaardigd, worden ze tegenwoordig dagelijks verspreid via de moderne media, en in het bijzonder via het internet.
Moslims zijn trots op hun religie die voor alle terreinen van het leven nauwkeurig voorschrijft hoe men zich hoort te gedragen; in werkelijkheid zijn er toch veel aspekten waarover de Koran en de hadith geen uitspraken doen.
Is het geoorloofd een geslachtsverandering te ondergaan? Mag je donaties van pharmaceutische bedrijven aanvaarden? Mogen mannen een paardestaart hebben? Mag je scheiden van een man die onvruchtbaar is? Mag je voor een hotel werken en alcohol aan de gasten schenken? Is masturbatie geoorloofd?
Op gebieden waar onduidelijkheid bestaat over het dagelijks leven van moslims, zijn fatwa’s de oplossing; het zijn bindende uitspraken die worden uitgevaardigd door de een gezaghebbende religieuze persoon, doorgaans de moefti. Traditioneel was alleen hij gerechtigd om fatwa’s uit te vaardigen. De laatste jaren is de situatie in veel islamitische landen radikaal veranderd. Via het internet en rechtstreekse TV–uitzendingen worden bij de vleet fatwa’s gegeven door allerhande heren die zich daartoe bekwaam achten.
Voor de traditionele leiders in de Islam is het aanstootgevend dat hun religie op deze manier wordt aangepast; je zou kunnen spreken van een demokratisering van de Islam. Veel problematischer voor die leiders, is dat veel fatwa’s wel een erg beroerde kijk op de traditionele Islam geven. Een voorbeeld hiervan zijn enkele fatwa’s die de afgelopen maanden zijn uitgesproken over de minimum-leeftijd voor het huwen van meisjes.
Een voorbeeld van zo’n fatwa die breed in de arabische wereld wordt besproken, is die van Ahmad al-Mubi, een Saoedische huwelijksambtenaar. Hij zei in juni op TV dat mannen sex mogen hebben met meisjes van negen, want dat deed de profeet Mohammed ook met zijn vrouw Aisha. Hij trouwde haar formeel al toen ze zes was. Volgens al-Mubi is er niks tegen om juridisch te trouwen met een meisje dat nog een baby is. In de jaren ’80 zei de Iraanse ayatollah Khomeini al, dat sex met kinderen onder de negen jaar geen probleem is, als je ze lichamelijk maar niet beschadigt.
Voor veel moslims zijn dit soort fatwa’s schandalig; ze zien het als pedofilie en schending van de rechten van de meisjes. Bij de wet is dit in bijna geen islamitisch land geoorloofd. Voor de conservatieve leiders van de Islam zijn dit soort fatwa’s zeer ongelukkig; ze kunnen de werkelijkheid van de Islamitische wetten niet ontkennen, maar zwijgen er liever over; dit soort fatwa’s zorgen in de islamitische wereld voor een groeiend verzet tegen de traditionele Islam.
Dit artikel verscheen op 13 december 2008 in het Nederlands Dagblad
(c) Jos M. Strengholt
Geen opmerkingen:
Een reactie posten