Bloedbank

Stephanie is sinds kort bloeddonor. Ik deed dat ook toen ik op die leeftijd was, een halve liter bloed laten aftappen elke paar maanden. Mochten er onder u zijn die bloed nodig hebben, dat van Stephanie is prima. Neem echter niet teveel tegelijk, ze zou wel eens van haar stokje kunnen gaan ;-)

Uitkijken in Egypte...

De ontvoering van 11 toeristen is intussen weer opgelost, naar verluid ten koste van 6 doden onder de ontvoerders. Dit ging eraan vooraf:

In Zuid-Egypte zijn vrijdag j.l. 11 toeristen en 7 Egyptenaren gekidnapt. Volgens het Egyptische ministerie van toerisme bestaat de groep uit vijf Duitsers, vijf Italianen, vier Egyptenaren en een Roemeen. Een anonieme Egyptische functionaris vreest dat de groep naar Sudan is gebracht. De ontvoerder hebben losgeld geeist.

We zullen oppassend zijn in Cairo. Deze ontvoeringen vonden voor uw geruststelling 1000 kilometer zuidelijk van Cairo plaats.

au... weer een nieuw record

De economische researchorganisatie van Egypte, CAPMAS, laat vandaag weten dat de inflatie in augustus 23.6% was. Dat is een nieuw record, nadat we in juli al te maken hadden met een officiele inflatie van 22%. Ah... vlug boodschappen doen voor de prijzen weer omhoog knallen. Dat gaat niet goed hier.

Stephanie heeft een konijn

Jawel, ik besef dat het geen wereldschokkend nieuws is, maar toch. Stephanie heeft een huisdier. Handig hoor. Haar vriend JT snottert de hele tijd als hij maar in de buurt komt - het arme schepsel (JT) kan niet goed tegen dieren met bontjes. En Stephanie wil het beest dus niet langer op haar kamer hebben, maar gaat het naar haar balkon excommuniceren. Dus moet er een hok gebouwd. Maar een hok voor een konijn? Gaat het niet om een geit of zo?

Brief van Barnabas

Vanaf het begin van de tweede eeuw was deze brief van Barnabas in omloop in de kerken. Waarschijnlijk was het epistel al geschreven tegen het eind van de eerste eeuw. Rond het jaar 200 meende Clemens van Alexandrie dat Barnabas, de metgezel van Paulus, de schrijver was. Hij citeerde het briefje als Heilige Schrift. Daarin volgden niet velen hem, hoewel dat idee tot in de vierde eeuw voortleefde. Meer over de brief van Barnabas hier.

Wellicht was deze brief een paasboodschap – er wordt breed ingegaan op de dood en opstanding van Christus en op de doop, die in de oude kerk vooral met pasen werd bediend.

Barnabas lijkt sterk te reageren op een Joodse milieu waarbinnen de jonge kerk ontstond.

Eerst laat Barnabas zien dat de offerdienst van het Oude Testament door God werd verworpen en dat Hij altijd al innerlijke offers wilde van een hart dat Hem dient. (Barn. 2:4-10)

Het Joodse vasten werd ook besproken; echt vasten is recht doen en voor de armen zorgen. (Barn. 3:1-5)

De brief maant de christenen ook om niet te denken, zoals de Joden doen, dat het verbond onverbrekelijk is; Joden gaan verloren, en christenen evenzeer als ze doorgaan met zondigen. (Barn.4:6)

Interessant is dat Barnabas zich uitspreekt tegen het kloosteridee: ‘Leef geen kloosterleven door je in jezelf terug te trekken alsof je de staat van rechtvaardigheid al hebt bereikt, maar zoek tesamen naar wat tot jullie wederzijds voordeel is.’ (Barn. 9:10b)

De belofte van een land, vloeiende van melk en honing, is vervuld in de gelovigen in Christus. Die zijn het land, waar melk en honing (wijsheid en begrip??) vloeien. Een lastig gedeelte.(Barn. 6:8-19)


Vervolgens laat Barnabas zien dat de riten van de grote verzoendag in Christus zijn vervuld, inclusief de zondebok, en de rode vaars. (Barn. 7:3-8:7)

Israel had zijn Schriften niet goed begrepen want de rite van de besnijdenis gaat over de besnijdenis van het hart – en bovendien, alle Arabieren en Syriers en Egyptenaren zijn ook fysiek besneden. Maakt hen dat tot kinderen van het verbond? (Barn. 9:6)

Door middel van getalsymboliek laat Barnabas zien dat toen Abraham zijn 18 en 300 mannen besneed, dat in wezen duidde op Jezus en het kruis. (Barn. 9:7-9)

De voedelwetten van Mozes moesten niet letterlijk worden genomen, maar hadden een morele boodschap. (Barn. 10) Het Oude Testament laat her en der het belang zien van water als symbool van de doop, en van hout en bomen als symbool van het kruis. (Barn. 11:1- 12:7d)

Het Verbond was voor de volgelingen van Jezus, niet voor Israel. (Barn. 13-14)

De Sabbath wordt niet langer gevierd, maar de zondag. ‘Wij houden ons aan de achtste dag als de dag van vreugde, want op die dag stond Jezus op uit de dood…’ (Barn. 15:9)

De Tempel uit het Oude Testament had afgedaan en iedere gelovige is een tempel van de heilige Geest. (Barn. 16)

Een juist begrijpen van het Oude Testament leidt dus tot een christelijke theologie, en het Jodendom heeft het verkeerd begrepen, is dus hoe Barnabas de christelijke positie bespreekt. Hij bespreekt tenslotte de twee wegen in het leven op een manier die sterk aan de Didache doet denken: De weg van het licht en de weg van de duisternis. (Barn. 18-21). De ene weg wordt bijgelicht door de lichtdragende engelen van God, terwijl de engelen van satan bij de andere weg horen. (Barn. 18:1)

Andere opmerkingen bij deze brief:

1. De Heer, God's Zoon, werd mens en liet zich doden zodat we door zijn bloed vergeving van zonden zouden krijgen.(Barn. 5:1, 10-11; 6:7; 7:2)

2. Er zijn drie basis-leerstellingen van de Heer des Levens: Hoop - het begin en einddoel van ons geloof, en Gerechtigheid - het begin en einddoel van het oordeel, en Liefde - een getuigenis van de vreugde en blijdschap van de werken die in gerechtigheid zijn gedaan. (Barn. 1:6)

3. Barnabas presenteert de traditionele deugden en ondeugden, en legt grote nadruk op het belang van het volgen van de weg van het licht tegenover de weg van de duisternis. Over de weg van het licht zijn de lichtdragende engelen aangesteld. Over de andere, de engelen van satan.(Barn. 18:1)

4. God schiep wereld in 6 dagen, dus wereld zal 6000 jaar oud worden, want voor de Heer is een dag als duizend jaar. Op de zevende dag rustte God, zoals Hij zal rusten als de Zoon komt die de wetteloze zal vertreden en de goddelozen oordelen, en de zon en maan en sterren veranderen. (Barn. 15:4-5)Barnabas verwacht spoedig een zware verdrukking en ziet dat in het licht van de eschatologie - hij citeert onder meer uit Daniel 7. (Barn. 4:3-5) Het zijn de laatste dagen. (Barn. 4:9b) Barnabas verwacht het eeuwige leven in de toekomst; God zal de wereld onpartijdig oordelen, en ieder krijgt naar gelang zijn daden. (Barn. 1:4; 4:12) De Heer staat op het punt om te oordelen over de levenden en de doden (Barn. 7:2) Wie in hem gelooft, leeft voor eeuwig. (Barn. 8:5) De rechtvaardige mens leeft in deze wereld en ziet uit naar de heilige eeuw.(Barn. 10:11d) Mensen moeten bij dag en bij nacht denken aan de dag des oordeels, en alles doen om andere mensen te redden.(Barn. 19:10)
Wie goed leeft, zal worden 'verheerlijkt in God's koninkrijk. Hij die [de verkeerde werken] kiest, zal met zijn werken verloren gaan. Om deze reden is er een opstanding, om deze reden is er de vergelding.'(Barn. 21:1)

5. '...de doop, die vergeving van zonden overdraagt...'(Barn. 11:1) Psalm 1, een boom geplant aan waterstromen: doop en kruis tesamen. (Barn. 12:6,8b) '...we gaan omlaag in het water vol zonden en vuilheid, en we komen omhoog met vrucht in ons hart, met in ons geest vrees en hoop op Jezus' (Barn. 11:11)

6. Mensen moeten alles doen om anderen te redden, 'door te werken als een losprijs voor jullie zonden.'(Barn. 19:10)

Pastor van Hermas

Tussen het jaar 100 en 150 schreef Hermas, een slaaf van Rhoda in Rome, een charismatisch getint boekje van een behoorlijke omvang. In het Muratorisch Document (rond 170 na Chr) wordt Hermas een broer van de Romeinse bischop Pius (140-154) genoemd.

Het boekje van Hermas, de Pastor (Herder) genoemd, was al vroeg bekend in het oostelijke (Griekse) deel van het Romeinse rijk, maar nauwelijks in het westelijk (Latijnse) deel. Irenaeus en Tertullianus verwijzen ernaar; zowel Eusebius and Athanasius noemen het boekje ‘nuttig’.

De Pastor van Hermas blinkt niet uit in een heldere theologie, maar is vooral gericht op het onderstrepen van de ernst van de christelijke levenstijl.

De Pastor is de naam van de Engel der Bekering die aan Hermas vizoenen, christelijke moraalleer en gelijkenissen geeft. Centraal in de vizioenen staat de Kerk, die Hermas afbeeldt als een respektabele vrouw, een toren, en een brug. Men komt de Kerk binnen door bekering en doop: ‘De toren is gebouwd op water, omdat uw leven is gered en wordt gered door water heen.’ (Hermas 11:5)

Het boekje staat vol van zondebesef en een leven van gebed en vasten van Hermas. Engelen spelen een belangrijke rol. Voor ongelovigen en ongehoorzamen is geen hoop, maar God verwelkomt de berouwvollen. Na een aantal visioenen, wordt de gelovigen voorgehouden hoe ze heilig moeten leven. Daarna volgt een aantal gelijkenissen waarin dezelfde waarheden worden genoemd.

Hier een aantal interessant aspekten uit de Pastor.

De kerk wordt omschreven als ‘de eerste van de schepping… Omwille van haar is de wereld geschapen’. (Hermas 8:1)

Kerkleiders worden gemaand de kudde niet te vergiftigen. ‘Hoe denk je de uitverkorenen van de Heer te kunnen onderwijzen als je zelf geen training hebt ontvangen? Onderwijst elkaar daarom en hebt vrede onder elkaar’. (Hermas 9:10)

Hermas heeft gehoord dat sommigen leren dat de bekering bij de doop de enige bekering is; daarna is geen bekering meer mogelijk. De engel die Hermas toespreekt, zegt dat na de doop wel degelijk bekering van zonden mogelijk is, maar ‘hij heeft slechts één bekering; als iemand voortdurend zondigt en zich bekeert, heeft dat geen voordeel voor zo’n men’s, want hij kan nauwelijks leven.’ (Hermas 31:1, 5-6)

Goede gedachten en daden worden door de engel der gerechtigheid aangemoedigd in het christelijke hart. Slechte daden komen voort uit de aanmoedigen van de engel van het kwaad. Elk mens heeft deze twee engelen bij zich. (Hermas 36:1-4)

Als een man die de Geest heeft in een bijeenkomst komt van rechtvaardigen die in de Geest geloven, en die mensen bidden, dan ‘vult de engel van die profetische geest die aan hem is toegewezen de man, en die man spreekt tot de groep zoals de Heer wil, vervuld door de heilige Geest.’ Op deze manier is duidelijk dat het om de Geest van God gaat. (Hermas 43:9-10) Maar als iemand zichzelf verheft, schaamteloos is en praterig, in luxe leeft, en geld voor zijn profeteren aanneemt, en zich ophoudt met de zwakke gelovigen, dan is hij geen ware profeet. (Hermas 43:12-13)

De lust voor de man of vrouw van een ander, overdreven rijkdom, en onnodig veel eten en drinken en andere dwaze luxe worden gezien als het grootste gevaar voor de Christen. ( Hermas 45:1)

‘…je bent bekrachtigd door de glorieuze engel en je hebt van hem zo’n kracht tot voorbede ontvangen..’ (Hermas 57:4)

‘… the pre-existent Holy Spirit, which created all creation…’ (Hermas 59:5)

De zonden van wie zich bekeert zijn niet meteen vergeven. ‘Wie zich bekeert moet zijn ziel kwellen en uiterst nederig zijn in alles wat hij doet, en gekweld worden door vele verdrukkingen die tot hem komen, en zeker, degene die alles heeft geschapen en mogelijk gemaakt, zal barmhartig zijn en enige genezing schenken’. (Hermas 66:4)

‘De grote en glorieuze engel Michael heeft gezag over deze mensen [i.e., de gelovigen] en leidt hen, want hij heeft de wet in de harten van de gelovigen gelegd. (Hermas 69:3)

Knetterende inflatie: 22-30%

De afgelopen maanden zijn de prijzen enorm omhoog gegaan in Egypte. Er is sprake van een officiele inflatie van 22%, maar naar verluidt is die in werkelijkheid wel 30% Het is zeker dat de doorsnee bewoner van dit land het de afgelopen maanden een stuk zwaarder heeft gekregen om de eindjes aan elkaar te knopen.

Toen we in maart in Nederland waren zagen we op het journaal op TV hoe er demonstraties bij fabrieken ten noorden van Cairo waren om hogere salarissen af te dwingen vanwege de inflatie. Sindsdien is het leven alleen maar duurder geworden - voor de gewone man hier een regelrechte ramp want de salarissen zijn niet of nauwelijks verhoogd. Wel heeft de president alle overheidsdienaren een 30 % salarisverhoging gegeven, maar de ambtelijke aanvangssalarissen zijn zo schandalig laag dat het niet veel uitmaakte. Bovendien werden tegelijkertijd de automatisch ingehouden premies zodanig verhoogd dat elk voordeel direct weer weg was.

De prijs van gesubsidieerd brood in de overheidsbakkerijen is gelukkig gelijk gebleven, maar omdat meer mensen financieel krap zitten, maken meer mensen daar gebruik van en zijn de rijen enorm lang. Tot voor kort haalde ik regelmatig ook dat gesubsidieerde brood, maar nu laten we het maar voor de mensen die het nodig hebben; ik ga bovendien echt geen uren in de rij staan om mezelf een euro uit te sparen.

Intussen voelen we de inflatie zelf ook in de portemonnaie, want grosso modo is alles dus zo’n 30% duurder geworden. Daarnaast is de waarde van de Euro de afgelopen weken flink gedaald. Ook voor ons is het dus lastig de eindjes aan elkaar te knopen.

Lesgeven op School van Alexandrie

Dit najaar zal ik (Jos) een groep van 25 studenten en kerkleiders hier in Egypte een serie lessen geven over hoe de kerk met communicatie kan omgaan. Ze denken natuurlijk allemaal dat ik het ga hebben over hoe je zo mooi mogelijke PowerPoint Presentaties (PPP) kan maken, en hoe je als kerk ‘modern’ kan zijn. Ik zal ze eerst duidelijk maken dat de basis van alle goede communicatie het gesprek is, en de preek, en een goede liturgie. Als dat zwak is, dan valt er met een PPP ook niet veel meer van te maken. De helft van deze lessen moet ik in Cairo geven, en de andere helft in Alexandrie. In die kuststad aan de Middellandse Zee is de school formeel gevestigd: De School van Alexandrie.

Mocht u enige kennis van de kerkgeschiedenis hebben, in de oudheid was er in Alexandrie een theologisch instituut met die naam. Dus ik mag lesgeven op de school waar onder andere de kerkvader Athanasius de bijbelse leer van de drie-eenheid moest verdedigen tegen de ketter Arius. Op mijn schouders dus een zware last…