De vraag is waarom de gnostische geschriften en de zogenaamde "geheime leer van Jezus" zoveel aftrek vinden? Waarom die sensatie eromheen? De enorme belangstelling voor het Judasevangelie en de Da Vinci code tonen ons de door en door moderne belangstelling voor gnostiek en fictie.
De vaak op sensatie beluste media hebben de laatste maanden nogal wat aandacht geschonken aan twee nieuwsfeiten, te weten: de ontdekking van het zogenaamde Judasevangelie en de verfilming van het boek van Dan Brown, de Da Vinci code. Het Judasevangelie is een gnostisch ‘evangeliegeschrift’ uit de tweede eeuw na Christus. Het is te vergelijken met het Thomasevangelie, dat in december 1945 in het Egyptische plaatsje Nag Hammadi in een kruik op de begraafplaats van een tot ruïne vervallen klooster gevonden werd. Uit de literatuur van de vroege kerkvaders was het bestaan van de beide zogenaamde evangeliën bekend. De eigenlijke tekst van beide documenten was dat niet meer, tot de genoemde ontdekking in 1945. Het Thomasevangelie is vooral aan de vergetelheid ontrukt door prof. dr. G. Quispel. Quispel was een groot kenner van de gnostiek. In verband met het Judasevangelie is zijn leerling prof. dr. J. van Oort nogal in het nieuws gekomen. Van Oort liet zich enkele jaren geleden enigszins laatdunkend uit over het toen in bewerking zijnde Judasevangelie. Nu is dat anders
zondag 10 augustus 2008
Tegenover de gnostiek... de traditie
Vrind Marty zette me op het spoor van deze prachtige boekbespreking over Het Judasevangelie en Dan Brown: De Da Vinci Code, door Dr. H. Klink. Klink laat zien hoe de oude kerk de gnostiek aanviel en uitschakelde door een beroep te doen op de kerkelijke traditie. Het hele artikel kan HIER worden gelezen. Ik geef slechts de intro:
Abonneren op:
Reacties posten (Atom)
7 opmerkingen:
Tja, die van Oort heeft zijn belofte niet weten waar te maken. Weinig bleef er van zijn verhaal heel. Als hij niet zo fel van leer was getrokken tégen het bijbels getuigenis zou hij ook door zijn atheïstische vakbroeders door de mangel zijn gehaald. Wat een prutser. Mijn kast krantenknipsels puilt uit en ik kan niet alles meer terugvinden, maar het "spectaculaire" zat 'em vooral in de smokkel en de antiekhandelaren. Alsof dat ook maar iets met 'content' te maken had. Zelfs uit een groot opinierend artikel in het NRC bleek destijds al dat het alles meer wind dan vuur was.
Voor een gerenormeerde update verwijs ik even naar het boekje van Tom Wright, Jezus en het Evangelie van Judas (Meinema).
Ik heb me recentelijk weer laten verleiden tot het lezen van allerlei esoterie i.v.m. legendes rond Parzifal (het Graalmysterie)en Maria Magdalena (o.m. Constante). Om met de Meesters in religie (Trouw) te spreken: "...ervaringsreligies beweren dat je alleen maar in jezelf moet kijken, maar er zijn wel altijd boeken of geestelijke leiders bij nodig die uitleggen wat je in jezelf moet ontdekken".
Internet staat tjonkvol junk en gelikte YouTube homages, inclusief Middeleeuwse klanken, aan Frankische helden. De Katharen beschermen tegen de Roomse Inquisitie is op zichzelf een nobel iets, maar postume de Kathaarse ketterijen verheerlijken is 'a whole different matter'.
Tot slot: Esther de Boer schreef een deugdelijke studie: Maria Magdalena, De mythe voorbij (Meinema).
ik ben jaloers op je dat je zoveel interesse dingen kan lezen Marty! Als je nou bij het lezen van zulke dingen meteen wat snelle krabbels maakt ze op deze weblog zet, kan ik er meteen van leren!
Jos, het leven is vaak minder fraai dan we willen doen geloven. Eén boek dacht ik te kopen voor € 9,50. Bij de kasse bleek het € 19,50. En het viel me tegen. Bovendien errug anti-geloof. Ene impulsive daad in mijn oude woonplaats tijdens mijn vakantie.
Het andere, veel interessantere boek, over Parzifal van Benita Kleiberg (2006), heb ik toen maar niet meer gekocht. Wel het volgende geleerd: Parzival doodde de rode ridder uit hebzucht (om zijn mantel), Tiuri redde de rode ridder (zonder het te beseffen) uit edelmoedigheid. Dit is wel héééél erg ver gezocht hè, maar goed, we hebben het dan ook over esotorische taalfilosofie snappez vous; en dan kan alles :-)
Toevallig was ik vandaag op de VU. Daar kwam ik het volgende boek tegen: Auteur: DeConick, A.D.
Titel: De dertiende apostel
Ondertitel: Wat het evangelie van Judas werkelijk zegt (Kok Kampen). Op de achterpagina wordt theoloog Van Oort met name genoemd en staat vermeld dat de auteur aantoont dat Van Oort onzin heeft verkondigd. Kijk, dat is het betere werk.
Waarom mijn interesse hierin? Ik had nog maar twee monografieën over het Graalmysterie in mijn bezit. Een derde leek me leuk, maar ik heb mijn zinloze verzameldrift weten te beheersen.
Ik vind de prentjes in dat soort boeken altijd zo fraai, vandaar.
Kan je ons hier niet verblijden met een puntige stukje over wat het zogenaamde evangelie van Judas zegt? Dan hoeven anderen het niet te lezen. Ik heb echt geen idee en heb die hele discussie ook niet gevolgd. Van wanneer dateert het? Wat staat erin? Hoe oordeelde de vroege kerk erover?
Dat zou eigenlijk wel moeten hè, maar ik heb er het geduld niet voor. Mag ik a.u.b. verwijzen naar een aantal leesbare artikelen op www.apologia.nl onder de rubriek Artikelen & Essays?!
Prof. R. Roukema, beslist niet de minste op dit gebied, schreef een aantal toegankelijke artikelen en stelde deze vriendelijk ter beschikking aan www.apologia.nl. Derhalve, zie aldaar!
Nog even over dat boek van Benita Kleiberg. Ze geeft blijk van een gedegen kennis van de mythische pelgrimmage van Parzival. Het Graalmysterie legt zij echter helemaal uit vanuit de esotorische filosofie van Rudolf Steiner. De omzwervingen van Parzival lijken zo op een kapstok voor haar eigen levensfilosofie. Het taalgebruik is weliswaar hier en daar herkenbaar, maar zij verstaat er steeds iets anders onder dan jij en ik zouden willen.
Jos, je leest patristiek en bestudeert de tweede eeuw, maar vind je ergens niet dat er toen al deviaties ontstonden t.o.v. het Nieuwe Testament?!
Je begrijpt dat ik het nu heb over de voorlopige canonvorming die er al was, vóór de latere formele bekrachtiging.
Het boek van Tom Wright over het Judas evangelie leest trouwens als een trein. Ik weet nog niet of Wright zich tezeer baseert op de vertaling van National Geographic. Daar zit namelijk één van de kernproblemen. Die wordt namelijk op essentiële punten betwist door April DeConick e.a. Voor het algemene betoog en de waardering maakt dat verder niet uit, meen ik, maar Van Oort en zelfs Bart Ehrmans waren gewoon ietwat te vroeg met hun conclusies, hoewel die laatste ook niets van de DaVinci Code moest hebben.
Zo, nu eerst maar eens verder lezen, voordat ik onzin ga uitkramen!
In de tweede eeuw werd door de orthodoxe kerk grosso modo ons huidige nieuwe testament geciteerd; daarnaast werden door sommigen ook de brief van Barnabas en die van Clemens als 'Schrift' gezien. Als je die twee brieven leest is meteen duidelijk waarom: ze zijn kwa stijl in inhoud heel 'paulinisch'. dat was uiteindelijk ook de reden waarom de kerk ze NIET als 'bijbel' ging zien: het waren geen apostolische brieven, omdat Clemens en Barnabas allebei post-apostolisch waren. Intussen zal het niemand kwaad doen die twee brieven te lezen en te volgen...
Een reactie posten