Dit zegt de Didache over de Eucharistie. Aangezien de meeste geleerden deze tekst dateren in het laatste deel van de eerste eeuw, is dit belangrijke informatie over de vroege ontwikkeling van een duidelijke liturgie in de kerk. Hier overigens veel achtergrondinfo over de Didache.
Chapter 9. The Thanksgiving (Eucharist)
1 Now concerning the Thanksgiving (Eucharist), thus give thanks. 2 First, concerning the cup:
We thank you, our Father, for the holy vine of David Your servant, which You made known to us through Jesus Your Servant; to You be the glory for ever.
3 And concerning the broken bread:
We thank You, our Father, for the life and knowledge which You made known to us through Jesus Your Servant; to You be the glory for ever. 4 Even as this broken bread was scattered over the hills, and was gathered together and became one, so let Your Church be gathered together from the ends of the earth into Your kingdom; for Yours is the glory and the power through Jesus Christ for ever.
5 But let no one eat or drink of your Thanksgiving (Eucharist), but they who have been baptized into the name of the Lord; for concerning this also the Lord has said, Give not that which is holy to the dogs.
Chapter 10. Prayer After Communion
1 But after you are filled, thus give thanks:
2 We thank You, holy Father, for Your holy name which You caused to tabernacle in our hearts, and for the knowledge and faith and immortality, which You made known to us through Jesus Your Servant; to You be the glory for ever. 3 You, Master almighty, created all things for Your name's sake; You gave food and drink to men for enjoyment, that they might give thanks to You; but to us You freely gave spiritual food and drink and life eternal through Your Servant. 4 Before all things we thank You that You are mighty; to You be the glory for ever. 5 Remember, Lord, Your Church, to deliver it from all evil and to make it perfect in Your love, and gather it from the four winds, sanctified for Your kingdom which You have prepared for it; for Yours is the power and the glory for ever. 6 Let grace come, and let this world pass away. Hosanna to the God (Son) of David! If any one is holy, let him come; if any one is not so, let him repent. Maran atha. Amen.
7 But permit the prophets to make Thanksgiving as much as they desire.
4 opmerkingen:
Jos, het is al laat, dus vergeef me mijn 'oppervlakkigheid', maar volgens mij is het verdedigbaar dat we niet meer gezag moeten toekennen aan de Didache dan strikt noodzakelijk.
In zijn boek 'God doet recht', betoogt VU-theoloog Dr. A. van der Beek, om maar een voorbeeld te noemen, dat niet-gedoopten in de vroege kerk wel degelijk meededen aan het avondmaal. Het gaat om hoofdstuk 10: De eschatologische maaltijd, zo'n 70 pagina's tekst over betekenis en praktijk van de eucharistie.
Helaas heb ik dat boek van Dr Van der Beek niet. Wie weet heeft hij gelijk, maar hij is daarmee dan wel een uitzonderlijk geluid. De kerk ging al snel de drempel steeds verder ophogen.
Maar de Didache werd door de volgende generatie kerkleiders wel als waardevol gezien - het wordt met respekt genoemd - bijv door Eusebius en Athanasius.
Een boekje dat normatief schrijft hoeft niet de werkelijkheid te beschrijven, maar het beschrijft wel hoe het denkt dat het idealiter zou moeten zijn. Opvallend is bijv. hoe latere generties kerkleiders belangrijker zinsneden uit de avondmaalsliturgie van de Didache overnamen - of in elk geval aangaven dat ze in dezelfde traditie als de Didache stonden doordat ze een soortgelijke liturgie gebruikten.
En verder... ik ben op speurtocht, heb geen duidelijke 'theologie' rond deze oude boeken van de kerk. Daar ga ik aan werken als ik alles van de tweede eeuw achter de kiezen heb - en hier min of meer heb beschreven. Ik schort mijn oordeel dus voorlopig op.
Helaas heb ik dat boek van Dr Van der Beek niet. Wie weet heeft hij gelijk, maar hij is daarmee dan wel een uitzonderlijk geluid. De kerk ging al snel de drempel steeds verder ophogen.
Maar de Didache werd door de volgende generatie kerkleiders wel als waardevol gezien - het wordt met respekt genoemd - bijv door Eusebius en Athanasius.
Een boekje dat normatief schrijft hoeft niet de werkelijkheid te beschrijven, maar het beschrijft wel hoe het denkt dat het idealiter zou moeten zijn. Opvallend is bijv. hoe latere generties kerkleiders belangrijker zinsneden uit de avondmaalsliturgie van de Didache overnamen - of in elk geval aangaven dat ze in dezelfde traditie als de Didache stonden doordat ze een soortgelijke liturgie gebruikten.
En verder... ik ben op speurtocht, heb geen duidelijke 'theologie' rond deze oude boeken van de kerk. Daar ga ik aan werken als ik alles van de tweede eeuw achter de kiezen heb - en hier min of meer heb beschreven. Ik schort mijn oordeel dus voorlopig op.
Overigens Mr Marty, bedankt voor je reacties. Ik waardeer dat en het helpt me mijn gedachten wat op orde te hebben. Nou ja, meer dan als je niet zou reageren en me bevraagt in elk geval. Relatieve orde dus. :-)
Een reactie posten