vrijdag 23 januari 2015

Moe van discipelschap?

Het is een pak van mijn hart dat een paar van mijn collega's in Nederland te kennen geven dat ze wat moe zijn van alle praten over discipelschap.  Zoiets hardop zeggen is natuurlijk bijna vloeken in de kerk, want we willen toch allemaal leerlingen van Jezus zijn?

Zonder in te gaan op de bestaande discussies - dan ga je toch maar herhalen wat anderen al zeggen of juist niet zeggen - hier een paar redenen waarom ik weinig kan met het begrip 'discipelschap' voor mezelf of voor mijn kerk.

1. Discipelschap refereert per definitie aan de omgang van de apostelen met Jezus.  Jarenlang trokken ze met hem op.  Ze waren, in de joodse traditie van dit tijd, leerlingen van hun rabbi Jezus. 
a) Wij zijn niet op die manier leerlingen van Jezus, want we trekken niet fysiek met hem op. 
b) Onze manier van leren en onze levensstijl zijn anders dan die in de tijd van Jezus

2. Als die term discipelschap nou van belang zou zijn, waarom heeft de vroege kerk die dan geheel genegeerd?  In de brieven van Paulus, Petrus en Johannes gaat het keer op keer op keer over gelovigen zijn.  Waarom houden we het niet bij die term, om mensen uit te leggen in wie we geloven en wat we geloven? 

3.  Mijn kerk is vol met gammele mensen, die ik niet met methodieken en systemen wil opzadelen.  Mijn mensen hebben zoveel ellende en gedoe in hun leven, die moeten horen dat God van ons vraagt dat we hem en elkaar liefhebben en dat we voor elkaar zorgen, en dat God onze zonden vergeeft en dat Hij ons kracht geeft voor elke dag.  Ik wil ze geen lasten opleggen die ze niet kunnen dragen en als discipelschap meer is dan God en je naaste liefhebben, dan hoef ik het er niet bij dank u.

4.  Waar halen we de nieuwe waan van de dag - discipelschap was er zo een de afgelopen jaren - vandaan? Van boekjes en bekende sprekers.  Wat voor soort mensen hebben tijd voor boeken schrijven?  Dat zijn vast mensen van een bepaald karakter.  Geen chaoten en rommelaars, vermoed ik.  Het zijn de managers, de leiders, de mensen die knap aan time-management doen, die de boeken schrijven.  En die moeten natuurlijk wel telkens met nieuw inzichten, nieuwe plannen, nieuwe trucjes komen.  Ik heb dat afgezworen.  

5.   Ik wil niks nieuws.  Mijn gemeente wil niks nieuws.  We willen gewoon God liefhebben, en onze naasten. en leven bij liefde en vergeving van die God waar we in liefde tekort schieten.  We geloven in God zoals dat alle eeuwen is gedaan, en wat ons betreft is dat wel genoeg.  En wat God betreft ook, geloof ik.

6. De discipelschap-discours heeft iets Farizeïsch.  De Farizeeërs in de tijd van Jezus, namen alle wetten van Mozes, ook de wetten die strikt genomen alleen voor de Levieten golden, en pasten die wetten op creatieve manier op alle mensen toe. Als je wat Jezus tegen zijn leerlingen zei die hij opleidde tot apostelen, gaat toepassen op alle christenen, hanteer je dezelfde methodiek als die Farizeeërs.  

8 opmerkingen:

Karolien zei

Beste Jos,

Dank je wel voor de post. Het doet mij re-searchen naar hoe discipelschap is bedoeld, vooralsnog in de veronderstelling dat het wel is bedoeld. Wat je zegt over God en elkaar liefhebben, dat is toch discipelschap? En de oproep van Paulus en Petrus om in de voetstappen van Jezus te gaan, Hem te volgen, dat is toch wat een leerling doet, en dus discipelschap? Met vallen en opstaan uiteraard, omdat we onderweg zijn en vaak veel met ons meedragen. Waar ik benieuwd naar ben is: ben je moe van discipelschap, omdat we daar als mensen niet of nauwelijks aan toekomen, tgv allerlei sores, moeilijkheden en keuzes? Of ben je moe van discipelschap, omdat het momenteel gehyped en gestyled wordt? Zou het kunnen zijn dat wanneer we filteren wat niet voor ons bestemd is en een eenvoudige persoonlijke wandel met Jezus maken, de last van 'hoog discipelschap' van ons afvalt? Ik ben benieuwd naar je toelichting! Met groet,

Unknown zei

Dank je Karolien, Het gaat me natuurlijk om vermoeidheid over de hype van het woordgebruik. En toch :) iets meer misschien.

woorden - zoals discipelschap - hebben allerlei connotaties. Waarom zou het zijn dat de apostelen in hun brieven bijna altijd over geloven spreken, en over gelovigen? Als geloven het hart is van je omschrijving van hoe we aan Christus zijn gerelateerd, is dat toch ANDERS dan als je 'discipelschap' tot het hart van die omschrijving maakt.

Natuurlijk gaat het bij geloven ook om navolging. En bij discipelschap gaat het ook om geloven. Maar me dunkt dat de geloofs-relatie in de theologie van het NT centraal staat, en niet de discipel-relatie.

Nog wat. "Discipel" is een vreemd woord. Leerling is veel beter. "Discipelschap"lijkt een technische term geworden.

En... als we discipelschap tot paradigma maken, dan introduceren we niet zomaar een 'we moeten leering van Jezus zijn' idee. Ja, dat moeten we. Maar aan het voorbeeld van de discipelen zit nu net die Joodse vorm van leerling zijn, waar we vandaag de dag toch niets meer kunnen?

Deze vorm van leerling zijn kan misschien alleen als je 'meester' ook aanwezig is op een heel fysieke manier?

Natuurlijk wil ik mijn geloof uiten op een manier die met gehoorzaamheid samenhangt. Maar ik ben wat wars - misschien mijn jaren70 "letterlijk doen wat er staat" achtergrond - om net te doen of wij in de schoenen staan van Petrus of Andreas.

Tussen het lezen van wat Jezus tegen zijn discipelen zei, en onze navolging, zit nog de laag van theologische interpretatie. Wat bedoelde Jezus nu eigenlijk met wat hij zei. Is wat hij zei wel allemaal voor ons bedoeld. Etc. Die vragen - die theologische 'tussenlaag' maakt denk ik toch dat we niet maar net kunnen doen of we maten zijn van de discipelen van Jezus.

Paul Miller zei

Mooi verwoord Jos. Het is goed om de noodzakelijke nuance te benoemen. En ook op een goede manier naar de juiste betekenis van mogelijk 'ingesleten' begrippen te zoeken. Je houdt ons scherp. :-)

Unknown zei

Het komt mij vaak voor dat mensen met discipelschap bedoelen het volgen van Jezus, daar is al een woord voor nl. Christen.
Zelf heb ik vaak het gevoel dat ik aan de voeten van rabbi Jezus zit, door het lezen van de 4 evangeliën. Of aan de voeten van Paulus als ik zijn brieven lees. Paulus die op zijn beurt aan de voeten van Gamaliel zat. Hetwelk de positie van een leerling is. Zo kwam ik al zoekende naar vroegchristelijke brieven op dit Blog van Jos terecht, waardoor ik als Gereformeerde broeder zijnde aan de voeten van een Anglicaanse priester zit.....leerling zijn is voor het hele leven en dankzij internet op de meest onverwachte plaatsen!

Paul Miller zei

auteur: Wim Houtman

Actieplan anglicanen voor stimuleren discipelschap

LONDEN - De Anglicaanse Kerk van Engeland gaat werk maken van discipelschap: ze gaat kerkleden stimuleren om hun geloof op alle terreinen van het leven te verdiepen en in praktijk te brengen.

De anglicaanse synode roept alle bisdommen op hiervoor met een actieplan te komen – op het niveau van het bisdom en van alle plaatselijke gemeenten.

De synode sprak erover in het licht van alarmerende cijfers over kerkgang en kerklidmaatschap in Engeland. De geestelijk leider van de kerk, aartsbisschop Justin Welby, riep gelovigen op, hun ‘angst, onzekerheid en schuldgevoel’ om hun geloof met andere mensen te delen, van zich af te zetten.

In 2010 koos de anglicaanse kerk drie prioriteiten voor de vijf jaar tot nu: goeddoen in de samenleving, geestelijke en numerieke groei en een nieuwe invulling van het ambt.

Voor alle drie de speerpunten is discipelschapsvorming essentieel, zo staat in een rapport, dat door de synode is overgenomen. ‘Jezus roept zowel mannen als vrouwen om discipelen te zijn: van Hem te leren, hun leven vorm te geven naar zijn voorbeeld, Hem te volgen’, aldus de openingszin van dat rapport.

getuigen zijn
Gelovigen worden in hun christelijk leven niet allereerst gevormd door cursussen, maar door ‘met Jezus te leven en uitgezonden te worden’. ‘We groeien in discipelschap door getuigen te zijn op het werk en in onze vrije tijd, in ons gebed en in de kerkdienst’, zegt het rapport onder meer.

Het kerkbezoek neemt ieder jaar met ­­1 ­procent af, zo kreeg de synode te horen. Als de neergang zo doorgaat, zitten er over vijftig jaar op zondag nog maar 200.000 tot 300.000 mensen in de kerk (nu nog 1,2 miljoen).

geldstromen
In grote delen van Engeland dreigt de kerk binnen tien jaar te verdwijnen, zeker op het platteland, maar ook in stadsdelen. ‘We hebben grote aantallen gemeenten met heel weinig leden en niemand onder de zeventig’, zei hoofd financiën John Spence.

De synode nam ook een rapport aan om geldstromen te verleggen. Er wordt nu dikwijls veel geld uitgegeven aan het overeind houden van krimpende gemeenten. Er zou meer geld moeten gaan naar kansen voor missie en groei.

geplaatst:
12-02-2015 - 21.42

Unknown zei

Kijk eens aan, terwijl de vermoeidheid na een paar jaar van overgebruik van de term discipleschap toeslaat, gaan de anglikanen in england er wat mee doen :)

Ik vind het een prachtidee. Maar waarom de mode-term discipleship gebruiken?

Paul Miller zei

Onlangs stond er een veel alarmerender bericht in het ND over de Kerk in Engeland. Een overschot van een half miljoen female singles.
De Kerk heeft meer stoere mannen nodig, zoals de Nederlandse Musketier beweging. Daar hoor ik zelf niet bij hoor (heb namelijk geen auto en al 10 jaar geen opslag en al 25 jaar hetzelfde werk), maar toch. Meer dan 20 jaar geleden al (of langer zelfs) werd daar reeds intelligent over geschreven in BUZZ Magazine. Bestaat dat nog? De Kerk was te feminine. Moest (toen al) meer masculien worden. Wat wil je, in een land vol met kroegen en dappere hooligans, moet er meer meat in the message (zou Anne van der Bijl zeggen), i.p.v. correctness en über ethiek.

Peter zei

Discipelschap geeft wat mij betreft aan dat er dynamiek is in het volgen. Discipelschapsvorming is dan weer dubbel, vorming is discipelschap.

Paulus zegt: "u die naar de tijd gerekend al leraars had moeten zijn..." Dat perspectief mis ik vaak en ik ben het eerlijk gezegd ook niet tegengekomen bij de hype van discipelschap.

De stoet van geloofsgetuigen eindigt niet met Hebreeën 11. Op een gegeven moment zal een christen gaan delen wat hij zelf ontvangen heeft