Reactie op vragen van atheisten van Freethinker (27)

Ik reageer op de 95 stellingen/200 vragen aan christenen van de atheistische website www.Freethinker.nl.  Vandaag een nieuwe series vragen, waarbij de nummering weer bij 1 begint. 

Eerder:
Vraag 1-100
Vraag 101-105
Vraag 106-110
Vraag 111-115
Vraag 116-120
Vraag 121-125
Vraag 126

Vragen aan gelovigen die een rationele blik werpen op de Bijbel en een theologisch traktaat schrijven wat voldoet aan hun persoonlijke behoeften.

1. Hominiden; het hoofdstuk “becoming human”. Er zijn gelovigen die veronderstellen dat er binnen de menselijke stamboom een adam is geweest. Die de eerste aanzet is geweest tot datgene wat nu in de Bijbel staat. Het gaat nu dus niet over de speculatieve vraag: “Wanneer dit dan heeft plaatsgevonden”? Maar om de hypothese “fine tuning”. Waarom is de homo religiosis, als ik hem zo mag noemen. Zo richtingloos en ligt de focus niet eendimensionaal op het christendom. Wat duidelijk zou maken dat religie een duidelijk joods-christelijke stroming is. En evolutionair te traceren is in een voortgaande lijn die uitmondt in de Bijbel.

Ja wie verzint het… Christenen geloven dat er een caesuur plaatsvond in het verleden. De allereerste mens maakte er meteen een potje van. Het idee dat de wereld, of religie, of christenen, steeds beter worden, is een illusie. De bijbel laat trouwens zien hoe vanaf het begin mensen afgoden gingen dienen. Dus de hele opsomming van zaken die fout lopen, komt mooi overeen met het bijbelse wereldbeeld. Goed gezien, atheisten.

2. Als religie evolueert volgens de uitgangspunten van sommige christenen. Die de mens steeds dichter bij een god zien komen. Waarom zien we dan het omgekeerde gebeuren. De ontmanteling van heilige boeken. Door de archeologie, tekstkritisch onderzoek en binnen de natuurwetenschappen. Er is een vaak onzichtbare trend die wijst op atheïsme.

Religie evolueert niet en de mens komt niet steeds dichter bij God. “Een onzichtbare trend die wijst op atheisme”? Vrinden, dat klinkt bijna religieus.

3. Degenen die de macht uitoefenen door middel van de verspreiding van een geloof hebben weinig tot geen tolerantie voor degenen die twijfelen, vooral als die twijfel in het openbaar wordt uitgedrukt in de vorm van sceptische vraagstellingen. Is de comfortabele gedachte van religie in overeenstemming te brengen met de grondgedachte van elke wetenschapper dat hij dingen toetst en onderzoekt. Ook als de uitkomsten tegenvallen.

Wie oefenen de macht uit door de verspreiding van het geloof?

Mag ik er op wijzen dat de hele westerse ontwikkeling van wetenschap begon in de middeleeuwen die wij doorgaans ‘duister’ noemen? En dat alle beoefenaars van wetenschap in God geloofden?

4. Is een samenleving die doordrongen is van twijfel over geloof en geloven niet de beste waarborg tegen de negatieve aspecten van een geloof?

Ja helemaal mee eens. Net zoals een samenleving die twijfelt aan atheisme de beste waarborg is tegen de negatieve aspecten van atheisme. En een samenleving die voetbal verbiedt de beste waarborg is tegen voetbalgeweld.  Denk even na voor je een vraag stelt. (Pol Pot? Stalin? Hitler? Allemaal bestrijders van het christelijk geloof).

5. Kan een pluralistische seculiere maatschappij niet de beste uitgangspositie zijn voor elk individu? In plaats van een samenleving met een overwegend religieuze ondergrond?

O, u bedoelt dat de samenleving vandaag de dag prettiger is dan de samenleving 100 jaar geleden? Dat lijkt me, even afgezien van onze prettige economische vooruitgang, een stelling die beslist kan worden onderuit gehaald.

6. Er is een strijd tussen de “geest” van vrij onderzoek en de “geest” van fundamentalistisch denken. Welke stroming heeft de voorkeur en zou je er mee kunnen leven dat eerstgenoemde religie ontmanteld?

Wat een bizarre tegenstelling. Alsof ‘vrij onderzoek’ en ‘fundamentalisme’ elkaars tegengestelden zijn. Ik adviseer onze vrinden de atheisten om hun eigen denkstijl niet zo te kijk te zetten. Werkt niet in je voordeel.

En alsof het ontmanteling van religie het alternatief is voor fundamentalisme, en de voorwaarde voor vrij onderzoek. Neem de USA. Een enorm religieus land, met de beste universiteiten en onderzoekscentra.

7. Teleologische godsbewijzen blijven uit. De onderzoeksresultaten vertonen een significant autonoom karakter. Autokatalyse, zelfreplicatie en symbiogenese. Maar er komen ook steeds meer bewijzen dat de invloed van geïntegreerde virussen groter is dan verwacht. Bestaat er in het paradigma nog ruimte voor een inbreng van een onzichtbare entiteit. (noot: empirische wetenschap staat centraal)

Ik ben geen natuurkundige dus zal geen poging wagen met te meten met natuurkundigen. Ik ben wel historicus. En vanuit dat vakgebied – en dat kan je ook mooi op de natuurkunde toepassen – kan je de vraag stellen: wat is eigenlijk de logische relatie tussen oorzaak en gevolg. Het idee dat wij een historisch of biologisch proces (menen te kunnen) beschrijven, betekent niet hetzelfde als verklaren hoe een oorzaak tot een bepaald gevolg leidt, dat blijft een diep mysterie. Elke oorzaak kan talloze gevolgen hebben.

Waarom de zaken in elkaar zitten zoals ze dat doen, wie weet dat? De wereld is vol mysterien. Wijzen op toeval en miljarden jaren heeft volgens mij tot gevolg dat je toeval in combinatie met een lange periode, tot een soort nieuwe god maakt. Alsof toeval en miljarden jaren samen zouden verklaren wat we in de wereld om ons heen zien.

De vraag: ‘Bestaat er in het paradigma nog ruimte voor [god]’ kan ik dus beantwoorden met ja. Natuurlijk. En bovendien, het paradigma van vandaag ligt morgen op de schroothoop. Een wetenschapper die beweert dat onze paradigmas blijvend zijn, leidt aan ernstige kortzichtigheid of hubris.

8. Omschrijf je godsbeeld en geef in duidelijke taal weer, dat het meer is dan een gevoelskwestie.
Is dat een commando?  Nee, dat doe ik niet. De kerk heeft dit al 2000 jaar gedaan en dit is in geloofsbelijdenissen vastgelegd. Waarom in herhalingen vallen? Lees de geloofsbelijdenis van Nicea maar. 

9. Entia non sunt multiplicanda praeter necessitatem (Ockham's scheermes). Een belangrijk filosofisch criterium. Wat gebeurd er als we dit analogon toepassen op de Bijbel?

Het was de gelovige Thomas van Aquino die deze regel bedacht, en hij heeft groot gelijk. De meest voor de hand liggende verklaring is de beste. Dat is precies maar dan ook de precies de reden waarom ik geloof dat de evangelien, inclusief de opstanding van Jezus, een goede beschrijving zijn van wat Jezus deed en wie hij was. Het is de meest voor de hand liggende verklaring voor het ontstaan van de oude kerk en voor de samenhang van het nieuwe testament.

10. Bertrand Russell schreef: “Er is iets zwaks en verachtelijks aan een mens die niet opgewassen is tegen de gevaren van het leven zonder de hulp van troostrijke mythen". Hoe sta jij tegenover deze bewering?

Asociaal. Zeer asociaal van Russell. Wat is er zwak aan de behoefte om troost? Wat is er mis met zwak zijn? Wat een verachtelijk visie op mensen met problemen die troost zoeken.  

Het is overigens ook onzin om te suggereren dat mensen in God geloven omdat ze troost nodig hebben en blijkbaar zwak zijn.